Bulletin «Педагогика ғылымдары» сериясы
жүктеу/скачать 6,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Майлыбаева Вестник
| педагогикалық мәдениетін сыртқы құраушы бӛліктер
– бҧл маманның объектіге, ҽлеуметтік жҧмысқа, ҽлеуметтік педагогикалық іс-ҽрекетке, оның нҽтижесіне деген кҥнде- лікті байқалатын қарым-қатынасын сипаттайды. Оған енетіндер: а) маманның адам ретіндегі сыртқы қасиеттері мен кемшіліктері (сыртқы келбеті, ҽдеттері, мҽнері жҽне т.б.) – педагогикалық мҽдениет кҿрінісінің тҧлғалық деңгейі; б) ҽлеуметтік жҧмыс барысында кҿрінетін маман іс-әрекетінің педагогикалық аспектілері (объек- тіге педагогикалық ҽсер ететін мінез-қҧлық, іс-ҽрекет) – педагогикалық мҽдениеттің мінез-қҧлықтық деңгейі. Бҧл деңгей маманның адамдармен, клиенттермен қарым-қатынасындағы кҥнделікті педа- гогикалық кҿріністі сипаттайды. в) маманның педагогикалық технологияны, ҽдістеме мен ҽдістерді, тҽсілдер мен қҧралдарды мең- геру деңгейі – маманның педагог ретінде практикалық-педагогикалық деңгейі . Ол маманның нақты педагогикалық тҽжірибені, педагогикалық іс-ҽрекет ҿнерін игеру дҽрежесін, клиентпен жҧмыстағы педагогикалық мҥмкіндіктерді, сонымен бірге педагогикалық іс-ҽрекет нҽтижелігін кҿрсетеді. г) маманның ҽлеуметтік жҧмыс объектісіне қарым-қатынысы – сыртқы қарым-қатынас деңгейі. Ол белгілі бір ҽлеуметтік жҧмысты тимді орындап, оның педагогикалық аспектілерін жҥзеге асыра алады, бірақ ҽлеуметтік жҧмыстың нҽтижелігі нақты ҿмірлік жағдайларға жҽне жеке тҧлғалық ҧста- нымына байланысты болады. Сыртқы қарым-қатынас маманның объектіге, басқа адамдармен қарым- қатынасының ерекшелігін, ҿз іс-ҽрекетінің нҽтижелігіне қызығушылығын немесе селсоқтығын кҿр- сетеді. Практика кҿрсеткендей, маманның сыртқы қарым-қатынасы оның сезімтал деңгейінің, яғни ішкі педагогиклық мҽдениетінің кҿрінісі болып табылады [1]. Қазіргі таңда маманның объектіге ҽлеуметтік жҧмысқа жҽне оның нҽтижелігіне деген кҿзқарасы ҿзекті болып отыр. Ҽлеуметтік жҧмыс кҿп жағдайда коммерциялық емес, мемлекеттік жҽне ерікті тҥрде жҥргізілетін іс-ҽрекет болып табылады. Анықтап айтқанда, маманның ішкі педагогикалық мҽдениеті оның меңгерген ҽлеуметтік педа- гогикалық тҽжірибесі болып табылады; ал сыртқы педагогикалық мҽдениеті осы маманнның кҽсіби іс-ҽрекеттегі ҿзіндік стилі болып табылады. Ҽлеуметтік маманның педагогикалық мәдениетін құрайтын негізгі құрылымдық компоненттер м азмҧны: м аманның жеке әлеуметтік педагогикалық тәжірибесі Маман тұлғасы Теориялық әлеу- меттік тәжірибе Практикалық тәжірибе - қарастырайық. Ҽлеуметтік педагогтың ҽлеуметтік педагогикалық мҽдениетін қалыптастырудың жолдары ҿте кҿп. Бірінші жолы – маманның жалпы мәдениетін жоғарылатуға жағдай жасау . Себебі ол жеке тҧлғаны анықтайды жҽне оның педагогикалық мҽдениетінің кҿрінуіне кҿмектеседі. Екінші жолы – әлеуметтік қызметкердің жеке педагогикалық тәжірбиесін кеңейту және тереңдету. Оған енетіндер: а) маманның медицина, психология, педагогика жҽне ҽлеуметтік саладағы теориялық дайынды- ғын кӛтеру . Бҧл білімдер маманның педагогикалық дайындығын сипаттайды жҽне жҧмыстағы кҽсіби қҧзіреттілігін анықтауға мҥмкіндік береді; б) маманға ҽлеуметтік салада практикалық қолдануға қажетті педагогикалық технологияларды, ҽдістер мен ҽдістемелерді, тҽсілдер мен қҧралдарды меңгеру; в) педагогикалық техниканы дамыту , бҧл маманға ҽлеуметтік жҧмыс кезінде ҿзінің педагогика- лық мҥмкіндіктерін толық жҥзеге асыруына жағдай жасайды: ҿз-ҿзін басқарудың, адамға вербальды жҽне вербальды емес ҽсер ету біліктерін, қарым-қатынас жҽне сҿйлеу мҽднениетін жетілдіру; г) ҽлеуметтік салада ҿзінің педагогикалық дайындығын жҥзеге асыру тәжірибесін жинақтау. Абай атындағы ҚазҰПУ-ң ХАБАРШЫСЫ «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(57), 2018 89 Ҥшінші жолы – ҽлеуметтік жҧмыс ҥдерісінде ҽлеуметтік педагогикалық дайындықты барынша белсенді қолдануға жағдайлар жасау . Тҿртінші – ҽлеуметтік жҧмыс ҥдерісінде педагогикалық аспектілерді жҥзеге асыру барысында маманның ҿз дербестігін кҿрсете алуы. Бесінші – ҿз тҽжірибесінде педагогикалық дайындығын белсенді жҥзеге асыратын жетекші мамандар тҽжірбиесін зерттеу жҽне қолдану. Алтыншы – ҽлеуметтік педагогтың педагогикалық жҽне кҽсіби ҿз-ҿзін жетілдірудегі табандылығы мен мақсаттылығын қамтамасыз ету [1]. Жоғарыда айтылған жолдардың бҽрі ҽлеуметтік сала қызметкерінің педагогикалық мҽдениетінің арттыру проблемаларын жекелей шеше алмайды, тек кешенді тҥрде жҽне маманның ҿзінің қызығу- шылығы ғана оның ҽлеуметтік педагогикалық мҽдениетін кҿтеру. Ҽлеуметті педагогтың негізгі міндеттернің бірі білім беру мекемелерінде мҽдени ортаны қалыптастыру болып табылады. Ҽлеу- меттік педагог мектептегі мҽдени ортаны дамыту мен қалыптастыру оқу ҥдерісіндегі барлық кезең- дерді қамтиды, яғни тҿрт этаптан тҧратынына баса назар аударылған: 1-этап. Мектептің алдындағы даму қызығушылықтарына негізделген командалардың, топтардың, топ белсенділерінің пайда болуы : білім беру мекемелерінің қазіргі жҽне болашақтағы атқаратын жҧ- мыстардың ҥлгісінің қалыптасуы, оның мҽдени ортасы, мҽдени ортаның дамуының мақсатттылы- ғына байланысты оқушы-ата-ана-мҧғалім арасындағы бірлігі. 2-этап. Белсенді даму этапы: білім беру мекемелерінде мҽдени орта ҥлгісін қҧруға бағытталған іс-ҽрекет жоспарын дайындау; нақты іс-ҽрекет жоспарын сҽйкес жалпы жобадағы идеяларды жинақ- тау; мектеп ісі жҥйесі бойынша, ҽртҥрлі балалар, педагогикалық, ата-аналар қоғамдастығы бойынша мҧғалімдердің білімін кҿтеру жҥйесін ҧйымдастыру жҽне ата-аналардың сауатын ашу. 3-этап. Формальдық этап. Тҽжірибені жҥйелеу жҽне жинақтау, оны жалғастыру, жаңашыл ҥдеріс- терді сақтау. 4-этап. Қайта тҥрлендіру. Бҧрыннан қалыптасқан идеялардың орнына жаңа идеялардың пайда болуы [4, 11]. Білім беру жҥйесіндегі ҽлеуметтік педагог мҽдени ортаның қҧрумен қатар, отбасындағы тҽрбиелік кеңістікпен байланысы ҽлеуметтік мҽдени ортаның ықпалы арқылы тҧлғаны қалыптастыруда ықпалы мол. Білім беру жҥйесіндегі мҽдени орта мен отбасындағы мҽдени орта байланысы тҧлға- ның бойындағы мҽдени қҧндылықтарды қалыптастыруға негіз болады. Ҽлеуметтік педагогтың жҧмысы тікелей ата-ана, ҽлеуметтік орта, қосымша білім беру жҥйелерімен бірлесе отырып жобалау арқылы тҧлғаның бойындағы қҧнды қасиеттерді дамытуға тікелей байланыста болады. жүктеу/скачать 6,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|