СӨЖ арналған бақылау тапсырмалары.
1. Френел белдеулері.
2. Фраунгофер және Френель дифракцисы.
3. Векторлық диаграмма әдісі.
Ұсынатын әдебиеттер
1. Савельев И.В. Жапы физика курсы, 3-том, Қарағанды 2012
2. Фриш С.Э., Тиморева А. В. Физика курсы. І-том – «Мектеп»-1971
3. Абдулаев Ж. Физика курсы. – Алматы 1994
4. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептері. – М. 1985 г.
5. Трофимова Т.И. Физика курсы., М: ”Академия” баспа орталығы , 2007. –
9-дәріс. Заттағы электрмагниттік толқындар
Дәріс жоспары:
1. Заттағы жарықтың таралуы.
2. Жарық дисперсиясы.
3. Жарықтың жұтылуы.
4. Жарық поляризациясы.
5. Поляризацияланған жарықты алу әдістері.
Затгың сыну көрсеткіші заттың электр өтімділігімен мынадай байланыстары болады:
Заттың сыну көрсеткішінің жарық толқын ұзындығына X тэуелділігі жарық дисперсиясы деп аталады.
Жарық толқындары ұзарғанда, яғни тербеліс жиілігі азайғанда сыну көрсеткішінің кемуі қалыпты дисперсия деп аталады.
Ал жарық толқыны қысқарғанда, яғни тербеліс жиілігі артқанда сыну көрсеткіші анамаль дисперсия деп аталады.
Заттың сыну көрсеткішінің өзгеруін толқын ұзындығына өзгеруі байланысы заттың дисперсиясы деп аталады.
Анамаль дисперсия жарықтың жұтылу жолақтары айқын білінетін газдар мен буларда өткенде білінеді. Анамаль дисперсия 1901 ж. американдық физик Вуд, орыс физигі Рождественский 1912 ж. зерттеді.
Жарық сызықтардан түзілген спектр сызықтық деп аталады.
Жеке кескіндерінің аралары бірігіп, жалпақ түсті жолақ спектр пайда болса, оны тұтас вектор деп атайды.
Сызықтық спекторды дара атомдар береді. Спекторлық сызықтардық әрқайсысы белгілі бір толқын ұзындығына сәйкес келеді. Сызықтық спекторды инартті метал булары береді.
Вавилов-Черенков жарықтың сәулеленуі.
Совет физигі 1931 жылы академик Вавилов басшылығымен жүргізілген эксперементтерде жүргізілген жарықтың фазалық жылдамдығынан үлкен тұрақты жылдамдықпен қозғалған жағдайда жарық толқындық болатанын анықгады. Черенков радийден шыққаг гамма сэулелер өткенде ерітінділердің жарық шығаруын зерттей отырып гамма сэулелер өткенде еріткіштердің өздері де элсіздеу жарық шығаратынын байқады. Бұл жарықты гамма сэулелер эсерінен сұйықтың атомдарынан бөлініп шыққан шапшаң электр шығаратындығын дәлелдеді. Б^л жарық алға қарай 1 бағытпен таралады.
Совет физигі Франк, Талм 1937 ж. бұл құбылысты теория түрінде толық түсіндірді. Электрон көрсетілген бағытта и жылдамдықпен қозгалып бара жатсын. Электрон өріс эсерінен жолдардың молекулалары поляризациялынады жэне жарық толқын шығарады. Толқындық бейне конус тэрізді болып, оның төбесінде электрон тұрған болады.
Сфералық толқындардың таралу бағытымен электрон қозғалысы багытының арасында Ө бұрышы пайда болады.
п ортаның сыну көрсеткіші
с вакуумдагы жарық жылдамдығы
Жарық толқындарының энергиясы сол затқа енуіне байланысты кемуін жарықтың жұтылуын айтамыз.
Егер біртекті заттың бетіне түскен монохромад жарық шоғырының интенсивтілігі Іо болса, оның сол заттан өткеннен кейінгі интенсивтілігі I мына теңцеу арқылы анықталады.
І=Iп-е
Бугер-Лангер заңы е=2.71
- жұтылу коэффициенті , l - заттың қалыңцығы
Достарыңызбен бөлісу: |