«Дефектология жјне логопедия негіздері»


Лекция 7 Тіл кемістігі және оның себептері



бет25/101
Дата07.02.2022
өлшемі0,56 Mb.
#87910
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   101
Байланысты:
4da0ac04-b6ab-11e6-94b1-35220bd1f96aУМКД Дефектология и логопедия (1)

Лекция 7


Тіл кемістігі және оның себептері.
Тіл кемістіктерін топтастыру.


Лекциянын мақсаты:

Мектеп жасына дейінгі балаладың сөйлеу тілінің бұзылуы себептерін анықтап,оны болдырмау жолдарын үйрету. Жүйелі ғылыми тұрғыдан тіл кемістіктерін топтастыра білу.




Лекцияның жоспары:

1.Сөйлеу тілінің бұзылуының сипатталуы;


2.Баланың сөйлеу тілі патологиясының негізгі себептері.
3.Органикалық тіл кемістіктер
4.Функциональды тіл кемістігі.


Лекцияның барысы:
Тіл кемістігі деп - сөйлеу қабілетінің психафизиологиялық механиімің бұзылу салдарынан сөйлеушінің сөйлеу тілінің қоршаған ортаға тән мөлшерден ауытқуын айтамыз.
Сөйлеу тілінің бұзылуы төмендегіше сипатталады:
1. Өз бетінше пайда болады, жоғалмайды, қайта бекиді;
2. Сөйлеушінің жас мөлшеріне сәйкес келмейді;
3. Оның ерекшелігіне байланысты нақты логопедиялық ықпал жасауды талап етеді.
4. Баланың одан әрі дамуына кері әсерін жиі тигізеді.
5. Тіл білмейтін – диалектизм тіл кемістігі болып саналмайды.
6.Сөйлеу тілінің психофизиологиялық механизімінің ақаулықтарымен байлаысты.
Бұл ерекшеліктер тіл кемістіктерінің айырмашылығын көрсетеді.
Баланың сөйлеу тілінің бұзылуының себептері:
1. Сөйлеу тілінің ең ауыркемістіктері іштегі нәрестенің 4 апталық пен 4 айлық аралығындағы дамуының бұзылуынан пайда болады. Іштегі нәрестенің дамуының бұзылуына анасының екіқабат кезіндегі таксикоз, вирусты және басқада аурулар әсер етуі мүмкін;
2. Босану кезіндгі жарақаттану және босану кезіндегі балаға ауа жетпеуі;
3. Бала өмірінің алғашқы жылдарындағы әртүрлі аурулар;
4. Бала сүйегінің жарақаттануы;
5. Тұқым қуалаушылық факторлар;
6. Әлеуметтік тұрмыстық жағдайлардың қолайсыздығы.
Осы атап өтілген себептер ерекшеліктеріне қарай табиғи және функциональды болып екіге бөлінеді.
Тілдің табиғи бұзылуының орталықтан пайда болуына алалия, афазия сонымен қатар тіл мүкістіктерінің кейбір түрлері жатады.
Дислалия – есту қабілеті мен сөйлеу мүшелері дұрыс сақталғанда кездесетін тіл дыбыстарының бұзылып айтылуы. Синонимдері: тіл мүкістігі, тілдыбыстарын айту кемістігі, фонетикалық кемістік.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   101




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет