Танымдьщ оцыту процесi
сондай-ак абстрактiлi концептшерге катысты мысалдарды окушылар тусше бермейдг
Концeптiлeрдi уйрену окушылардын жасы, бурынгы бiлiмдeрi сиякты факторларга да
байланысты (Tennyson & Park, 1980). Ересек балалар жас балаларга Караганда кон-
цeптiлeрдi жаксы Yйрeнeдi жэне бершген концeптiгe катысты азды-кепт бiлiмi бар
окушылар баскаларынан герi жаксы нэтиже керсeтeдi.
Концeптiлeрдi уйрету кeзiндe м ш детп емес атрибуттары уксамаганымен, ка
тысты атрибуттары ортак мысалдар берген ж ен жэне концептДе катысты атрибут-
тарды атап керсету керек. «Тжбурышты ушбурыш» концeптiсiн уйрету кeзiндe,
мысалы, оньщ келeмi мен онын кай жакка карап турганы манызды емес. 0мiрдeн
алынган мысалдарды колдану танымдык б т м берудщ тиiмдi тэсiлi болып табы-
лады (Atkinson, Derry, Renkl, & Wortham, 2000).
7.3-КрСЫМША
Концепттердь Yupemy
Концeптiлeрдi окытуга атрибуттарды
аныктау, оларды жана мысалдарга
катысты колдану, концептаге катысты
мысалды катысы жок мысалдан ажы-
рату жатады. Концeптiлeрдi уйрету
ушш нeгiзгi, уксас жэне кем екш кон-
цeптiлeр мен манызды жэне жанама
атрибуттарды колдану окушылардын
курылымды аныктауына кемeктeсeдi.
Балабакша муFалiмi балаларга
пiшiндeрдi (шенбер, тертбурыш, тiк-
бурыш, сопакша шенбер, ушбурыш,
ромб) танып, ажырата алу жолдарын
уйрету кeзiндe оларга уксас т ш ш
бар заттарды топтастырып, оларга
тэн манызды (мысалы, тертбурыш-
тын бiрдeй терт кабыргасы бар) жэне
жанама (тертбурыштар, тiкбурыш-
тар, ушбурыштар жэне ромбылардын
кабыргалары тен болганымен, олар-
дын узындыгы жэне кабырга саны
бiр-бiрiнeн езгеше) атрибуттарын
аныктауга тапсырма бeрeдi. МуFалiм
бeлгiлi б£р пiшiндi алып, эр тш ш ге
катысты мысал жэне балалардын
оларды баска пiшiндeрдiн атрибут-
тарымен салыстыруына тапсырма
бeрeдi. Контентше келер болсак,
муFалiм алдымен окушыларга таныс
пiшiндeрдi (мысалы, шенбер мен
тертбурыш), сосын таныс емес
(мысалы, параллелограмм) пiшiндeр-
д уйрeтeдi.
Лоттер ханым суткорeктiлeргe
катысты такырыпты талдау кeзiндe
бастауыш сынып окушыларына тур-
лi жануарларды нeгiзгi жануарлар
топтарына жштеп шыгуга тапсырма
бeрeдi. Сонан сон окушылар турлi
жануарлар топтары арасындагы не-
п з п айырмашылыктарды талкылай-
ды. Аталган дeрeктeрдi карастырып
болган сон, ол космекендшер тобын
таныстырып, олардын физикалык си-
патымен катар, коректену тэсiлi, ттр-
шiлiк ортасы жэне климат eрeкшeлiгi
сиякты атрибуттарды талдайды.
Тарих пэшнщ муFалiмi окушы
ларга А ^Ш -та емiр сурiп жаткан
турлi иммигранттар тобы туралы
слайдтарды керсeтeдi. Эр топтын
Америкага келген уакытын шолып
шыкканнан кeйiн окушылармен бiр-
ге эр топтын келу сeбeбiн, олардын
елдщ кай белiгiндe коныстанганын
жэне кандай сауда турлeрiмeн ай-
налысатынын талкылайды. Олар эр
топтын АКЩ-тыц дамуына косып
отырган улeсiн жеке де, бiргe де тал-
дайды.
Достарыңызбен бөлісу: