Климаттың және өсіру жағдайларының әсер етуі. Топырақ-климаттық факторлар. Олардың әсері көп жылдар бойы Бүкіл Кеңестік өсімдіктану институтында (БКӨИ) зерттелген. Бұл дақылдардың құндылығы олардың құрамындағы ақуыз мөлшерімен бағаланатындықтан, зерттеулер көбінесе ақуыз мөлшері мен мөлшерінің өзгеруіне негізделген.
Климаттың және өсіру жағдайларының әсер етуі. Топырақ-климаттық факторлар. Олардың әсері көп жылдар бойы Бүкіл Кеңестік өсімдіктану институтында (БКӨИ) зерттелген. Бұл дақылдардың құндылығы олардың құрамындағы ақуыз мөлшерімен бағаланатындықтан, зерттеулер көбінесе ақуыз мөлшері мен мөлшерінің өзгеруіне негізделген.
БКӨИ өткізілген географиялық тәжірибелер топтамасында бұршақтың сорттары қайталанып отырды,оларға соя, үрмебұршақтар, жасымық және нуттың тұқымдарын климаттық айырмашылығы мен топырақтың құрамындағы айырмашылығы бар әркелкі аймақтарда орналасқан 15 пунктта отырғызды. Әр түрлі пунктта өсірілген дәндер үлгісінің ақуыз мөлшерін анықтады Зерттеу нәтижесінде топырақ құрамына байланысты тұқымдағы ақуыз мөлшерінің өзгеретіндігі анықталды.Жасымықта, нутта, бұршақта, үрмебұршақта бұл өзгергіштіктің шегі 11-15%, ал соя үшін 20%-дан асады. Әр аймақта өсірілген бұршақ дақыладарының құрамындағы ақуыз мөлшері де әркелкі болып келетіндігі анықталған. Бірақ бір сортқа жататын өсімдіктердің ақуыз мөлшері салыстырмалы түрде айырмашылығы айқын көрінбейді және бұршақта – 5,7 – 8,2%, үрмебұршақта - 2,4-8,3, жасымықта – 2,8 – 6,6% және т.б.
