9.2. Мектеп жасындағы балалардың жас ерекшеліктеріне
байланысты дене дамуы мен дене дайындығы
Балалар мен жасөспірімдер 7 жастан 17-18 жас аралығында мектеп қабырғасында білім алады. Осы кезеңде олардың денсаулықтары нығаяды, дене келбеті, түзу тұлғасы, әр түрлі қимыл-қозғалыс шеберліктері қалыптасады, негізгі жан-жақты қасиеттері дамиды.
Ғалымдардың дәлелдеулерінше, осы кезеңдегі негізгі денсаулық белгісі – оқушылардың дене дамуы. Балалардың бойы мен салмағына қарап олардың өмір сүру жағдайы мен сыртқы ортаның бала ағзасына жағымды, жағымсыз әсерін білуге болады. Балалардың бойы мен салмағы олардың денсаулықтарын анықтайтын санитарлы-гигиеналық, дәрігерлік-қоғамдық көрсеткіш болып табылады.
Ғылыми-зеттеулердің нәтижелері бойынша, баланың бойы орташа көрсеткіштерден жоғары болса, оларды тұрақты дәрігерлік бақылаудан өткізіп, ағзасының жүктемеге төзімділігін тексеру қажет болады. Салмағы орта көрсеткіштерден артық болса оның ағзасында функционалдық өзгерістер, жүрек-қан тамыры жүйесі жұмысы нашар болуы мүмкін деп есептеледі. Осы жағдайларды сабақ кездерінде жүктемелер бергенде ескеру қажет.
Орта көрсеткіштерден бойы мен салмағы жоғары балалар мен жасөспірімдердің жүйке жүйелерінің қозу үрдісі тез болады, олар ашуланса көп уақыт сабаларына түсе алмай отырады. Ойын сабақтары, эмоциялық әсерлер көп пайда болатын кездерде, ондай оқушыларды мұғалімдер көбірек тынықтыруға тырысуы керек. Салмақтары өте аз оқушыларға тыныс алу, демалу кеуде бұлшық еттерін дамытатын жаттығуларды көбірек беру қажет болады.
Орыс ғалымдары Ю.П. Лисициннің (1996), Н.Н. Алфимовтың (1981, 1985), Ю.П. Высочанин және В.И. Шапошникованың (1999) еңбектері бойынша баланың бойы, салмағына байланысты дене дамуын бағалау кестесін ұсынып отырмыз (4,5-кестелер).
Балалар денесінің даму көрсеткіштері олардың дене көрсеткіштерімен тығыз байланысты. Денелері дұрыс дамыған балалардың көбінесе дене қуаты көрсеткіштері де жақсы болады.
Ресейдің дене тәрбиесі мен спорт мамандары Л.Б. Кофман, В.А. Кабачков, А.Н.Тяпин, Л.А.Захаров, Ю.П. Пузырь (Ж.К. Холодов, В.С.Кузнецов, 2003) 6-17 жастағы мектеп оқушыларынан жылына екі рет: қыркүйек, мамыр айларында алынатын, олардың дене дайындығы деңгейін көрсететін сынақ жаттығуларын зерттеп құрастырды. Осы көрсеткіштер бойынша оқушылардың дене қасиеттерінің даму деңгейін анықтап, келешек жұмыстарға өзгерістер енгізуге болады. Бұл стандарттық сынақ жаттығулары қарапайым және дене деңгейі туралы көп ақпараттар береді:
- 1000 м жүгіру. Сынақ жаттығуы төзімділік деңгейін анықтауға арналған;
- 10 м-ді 5 рет қайталап жүгіру. Спорт залда, алаңда 10 м өлшеніп, екі жақ шетіне кубиктер белгі ретінде қойылады. Оның биіктігі 15-20 см болады, жаттығушылар оны айналып жүгіреді. Оқушы мұғалімнің белгісімен 10 метрлік қашықтықты 5 рет жүгіріп өтеді. Сынақ жаттығуы жылдамдық және ептілікті бағалауға арналған;
- белтемірде тартылу (ер балалар). Сынақ жаттығуы қол мен иық деңгейінің күш төзімділігін бағалауға арналған:
- белтемірде салбырай асылу (қыз балалар). Сынақ жаттығуы қол мен иық деңгейінің статикалық күш төзімділігін бағалауға арналған;
- шалқалап жатқан қалыпта 30 сек бойы кеудені көтеру. Сынақ жаттығуы кеудені көтеру бұлшық еттерінің күшін бағалауға арналған;
- отырған қалыптан алдыға еңкею. Сынақ жаттығуы омыртқа мен жамбас-сан буынының икемділігін өлшеуге арналған.
Осы оқушылардың дене дайындығы деңгейін анықтау нормалары келесі беттерде 6-кестеде көрсетілген.
Қазақстан мемлекетінің шығыс өңірлерінде мектеп оқушыларына арналған, сол жердегі климаттық, әлеуметтік, экономикалық жағдайға сай дене дайындығы сынақ жаттығулары кейінгі жылдары тұрақты қолданылып келеді. Ол сынақ жаттығулары 7-кестеде.
- 3х10 м-ге қайталап жүгіру. Жылдамдық, ептілік деңгейін анықтау жаттығуы;
орнынан ұзындыққа секіру. Күш жылдамдығын анықтау жаттығуы;
30 метрге жүгіру. Жылдамдық деңгейін анықтау жаттығуы;
- нығызданған допты екі қолмен желкеден лақтыру. Қол, иық деңгейінің күшін анықтау жаттығуы.
Егер сынып оқушыларының 15% дене қасиетін анықтаудың бірнеше сынақтарын төменгі деңгейде тапсырса, дене тәрбиесі сабағының үрдісіне сол қасиеттерді дамыту туралы өзгерістер енгізу керек болады, жоғары деңгейде болса, сабақтарды оқу-жаттықтыру түрінде өткізіп дене қасиеттерін ары қарай дамыта береміз.
4-кесте. 16 жастағы ұл балалардың дене даму көрсеткіштері
Жасы
|
Көрсеткіш-
тер
|
Төмен
|
Ортадан төмен
|
Орта
|
Ортадан жоғары
|
жоғары
|
|
Бойы, см
|
99,1 төмен
|
99,1-108,0
|
108,0-120,3 (114,2)
|
120,3-127.9
|
127.9 жоғ
|
6
|
Салмағы,г
|
16, 500 төмен
|
16 500-17 900
|
17 900-22 100
(20 200)
|
22100-24 900
|
24 900 жоғары
|
7
|
Бойы,см
|
108,9 төмен
|
108,9-116,9
|
116,9-128,6 (122,4)
|
128,6-134,7
|
134,7 жоғ
|
Салмағы,г
|
17 700 төмен
|
17 700-19 900
|
19 900-26 500
(23 200)
|
26 500-30 900
|
30 900 жоғ
|
8
|
Бойы,см
|
108,4 төмен
|
108,4-120,2
|
120,2-129,1 (124,3)
|
129,1-130,3
|
130,3 жоғары
|
Салмағы, г
|
20, 400
|
20,400-22,500
|
22,500-25,600
(24 000)
|
25 600-26 100
|
26 100 жоғ
|
9
|
Бойы, см
|
119,5 төмен
|
119,5-124,5
|
124,5-134,5(129,6)
|
134,5-139,3
|
139,3 жоғары
|
Салмағы, г
|
23,000 төмен
|
23 000-24900
|
24,900-28,100
(26 500)
|
28, 100-28 800
|
28 800 жоғ
|
10
|
Бойы, см
|
126,3 төмен
|
126,3-132,4
|
132,4-148,0 (140,5)
|
148,0-155,2
|
155,2 жоғ
|
Салмағы, г
|
24 300 төмен
|
24 300-27600
|
27 600-37 900
(32 500)
|
37,900-43 800
|
43, 800 жоғ
|
11
|
Бойы, см
|
128,7 төмен
|
128,7-137,4
|
137,4-152,3 (144,8)
|
152,3-159,8
|
159,8
|
Салмағы, г
|
26,200төмен
|
26,200-30, 100
|
30,100-41,900
(36 000)
|
41, 900-61 600
|
61, 600 жоғ
|
12
|
Бойы, см
|
137,4 төмен
|
137,4-143,4
|
143,4-160,2 (151,8)
|
160,2-170,1
|
170,1 жоғ
|
Салмағы, г
|
27, 600 төмен
|
27,600-31 800
|
31,800-44,300
(38 100)
|
44, 300-53, 500
|
53, 500 жоғ
|
13
|
Бойы, см
|
136,1 төмен
|
136,1-145,5
|
145,5-166,6(156,0)
|
166,6-177,2
|
177,2 жоғары
|
Салмағы, г
|
39, 300 төмен
|
39,300-47, 800
|
47 800-64-800
(56 300)
|
64, 800-73, 300
|
73, 300 жоғ
|
14
|
Бойы, см
|
142,0 төмен
|
142,0-151,2
|
151,2-170,7 (161,5)
|
170,7-179,7
|
179,7 жоғ
|
Салмағы, г
|
28,681 төмен
|
28,681-34, 267
|
34 267-45 096
(39 618)
|
45, 096-50 752
|
50, 752 жоғ
|
15
|
Бойы, см
|
150,0 төмен
|
150,0-158,0
|
158,0-175,0(167,0)
|
175,0-182,0
|
182,0 жоғ
|
Салмағы, г
|
39,300 төмен
|
39,300-47, 800
|
47 800-64 800
(56 300)
|
64, 800-73,300
|
73 300 жоғ
|
16
|
Бойы, см
|
162,1 төмен
|
162,1-167,0
|
167,0-179,3 (173,5)
|
179,3-185,0
|
185,0 жоғары
|
Салмағы, г
|
46,600 төмен
|
46,600-54, 400
|
54 400-69 900
(62 200)
|
69, 900-77,600
|
77,600 жоғары
|
5-кесте. 16 жастағы қыз балалардың дене даму көрсеткіштері
Жасы
|
Көрсеткіштер
|
Төмен
|
Ортадан
Төмен
|
Орта
|
Ортадан
жоғары
|
Жоғары
|
6
|
Бойы, см
|
99,6 төмен
|
99,6-
106,5
|
106,5-119,8 (113,1)
|
119,8-124,0
|
124,0 жоғары
|
Салмағы, г
|
16 00 төмен
|
16,00 -17, 500
|
17 500-21 600
(19 800)
|
21 600-25 100
|
21, 100 жоғары
|
7
|
Бойы,см
|
111,7 төмен
|
111,7-117,1
|
117,1-127,8 (122,3)
|
127,8-132,4
|
132,4 жоғары
|
Салмағы, г
|
17 800 төмен
|
17, 800-
20, 000
|
20,00-26, 100
(23 000)
|
26,100-30, 700
|
30, 700 жоғары
|
8
|
Бойы,см
|
113,5 төмен
|
113,5-123,2
|
123,2-132,7(127,4)
|
132,7-135,0
|
135,0 жоғары
|
Салмағы, г
|
21 900 төмен
|
21 900-23 300
|
23 300-28 000
(25 600)
|
28, 000-
28, 200
|
28, 200 жоғары
|
9
|
Бойы, см
|
119,5 төмен
|
119,5-126,6
|
126,6-137,0 (131,5)
|
137,0-139,9
|
139,9 жоғары
|
Салмағы, г
|
26 800 төмен
|
26,800-
27, 300
|
27 300-32 800
(29 900)
|
32, 800-33 200
|
33, 200 жоғары
|
10
|
Бойы, см
|
129,0 төмен
|
129,0-133,9
|
133,9-145,0 (139,3)
|
145,0-152,5
|
152,5 жоғары
|
Салмағы, г
|
24 200 төмен
|
24 200-29 600
|
29 600-33 600
(31 600)
|
33, 600-45 700
|
45, 700 жоғары
|
11
|
Бойы, см
|
132,5 төмен
|
132,5-138,2
|
138,2-154,2 (146,2)
|
154,2-161,0
|
161,0 жоғары
|
Салмағы, г
|
25 500 төмен
|
25, 500-
30, 500
|
30 500-45 900
(37 500)
|
45, 900-
57, 500
|
57, 500 жоғары
|
12
|
Бойы, см
|
137,3 төмен
|
137,3-145,7
|
145,7-162,5 (153,1)
|
165,5-166,7
|
166,7 жоғары
|
Салмағы,г
|
29 600 төмен
|
29,600-34 100
|
34 100-51 300
(42 800)
|
51, 300-
62, 400
|
62, 400 жоғары
|
13
|
Бойы,см
|
139,7 төмен
|
139,7-149,4
|
149,4-164,5 (156,6)
|
164,5-174,0
|
174,0 жоғары
|
Салмағы,г
|
34, 700 төмен
|
34 700-39 700
|
39 700-56 500
(48 400)
|
56, 500-
70, 400
|
70 400 жоғары
|
14
|
Бойы, см
|
129,9 төмен
|
129,9-151,8
|
151,8-167,0(158,4)
|
167,0-171,6
|
171,6
жоғары
|
Салмағы, г
|
36, 300 төмен
|
36, 300-
43, 400
|
43 400-59 400
(51 500)
|
59, 400-
66, 500
|
66, 500
жоғары
|
15
|
Бойы, см
|
150,0 төмен
|
150,0-155,0
|
155,0-167,0 (164,0)
|
167,0-174,0
|
174,0
жоғары
|
Салмағы,г
|
39,300 төмен
|
39 300-
46, 900
|
46, 900-62, 300
(54 700)
|
62 300-
69, 900
|
69, 900
жоғары
|
16
|
Бойы, см
|
151,0 төмен
|
151,0-156,0
|
156,0-167,0 (162,0)
|
167,0-173,0
|
173,0жоғары
|
Салмағы, г
|
41,800 төмен
|
41, 800-
48, 700
|
48 700-62 600
(55 700)
|
62, 600-
69, 600
|
69, 900 жоғары
|
6-кесте. I- XI сынып оқушыларының дене қуатының дайындығы деңгейін бағалау кестесі
Жас-
тары
|
Ер балалар
|
Қыз балалар
|
Дайындық деңгейлері
|
Жоғары
|
Орта
|
Төмен
|
Жоғары
|
Орта
|
Төмен
|
6
7
8
9
10
11
12
13 14
15
16
17
|
6,00 ж/е төмен
5,45 ж/е төмен
5,36 ж/е төмен
5,16 ж/е төмен
5,00 ж/е төмен
4,46 ж/е төмен
4,30 ж/е төмен
4,20 ж/е төмен
4,10 ж/е төмен
3,55 ж/е төмен
3,36 ж/е төмен
3,20 ж/е төмен
|
6,01-9,01
5,46-8,45
5,37-8,30
5,17-8,15
5,01-8,00
4,47-7,45
4,31-7,30
4,21-7,15
4,11-7,00
3,56-6,45
3,37-6,30
3,21-6,15
|
9,02 ж/е жоғары
8,46 ж/е жоғары
8,31 ж/е жоғары
8,16 ж/е жоғары
8,01 ж/е жоғары
7,46 ж/е жоғары
7,31 ж/е жоғары
7,16 ж/е жоғары
7,01 ж/е жоғары
6,46 ж/е жоғары
6,31 ж/е жоғары 6,16 ж/е жоғары
|
6,10 ж/е төмен
6,00 ж/е төмен
5,50 ж/е төмен
5,40 ж/е төмен
5,30 ж/е төмен
5,20 ж/е төмен
5,10 ж/е төмен
5,00 ж/е төмен
4,50 ж/е төмен
4,40 ж/е төмен
4,30 ж/е төмен
4,20 ж/е төмен
|
6,11-9,10
6,01-9,09
5,51-8,50
5,41-8,40
5,31-8,30
5,21-8,20
5,11-8,10
5,01-8,00
4,51-7,50
4,41-7,40
4,31-7,30
4,21-7,20
|
9,11 ж/е жоғары
9,10 ж/е жоғары
8,51 ж/е жоғары
8,41 ж/е жоғары
8,31 ж/е жоғары
8,21 ж/е жоғары
8,11 ж/е жоғары
8,01 ж/е жоғары
7,51 ж/е жоғары
7,41 ж/е жоғары
7,31 ж/е жоғары
7,21 ж/е жоғары
|
Қайталап жүгіру 10 х 5м(сек)
|
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
|
19,5 ж/е төмен
19,0 ж/е төмен
18,6 ж/е төмен
18,4 ж/е төмен
17,8 ж/е төмен
17,4 ж/е төмен
16,9 ж/е төмен
16,7 ж/е төмен
16,5 ж/е төмен
16,3 ж/е төмен
15,9 ж/е төмен
15,7 ж/е төмен
|
19,6-25,0
19,1-24,5
18,7-24,6
18,5-23,5
17,9-22,0
17,5-21,8
17,0-21,7
16,8-21,5
16,6-21,0
16,4-20,5
16,0-20,0
15,8-19,5
|
25,1 ж/е жоғары
24,6 ж/е жоғары
24,7 ж/е жоғары
23,6 ж/е жоғары
22,1 ж/е жоғары
21,9 ж/е жоғары
21,8 ж/е жоғары
21,6 ж/е жоғары
21,1 ж/е жоғары
20,6 ж/е жоғары
20,1 ж/е жоғары
19,6 ж/е жоғары
|
19,6 ж/е төмен
19,4 ж/е төмен
19,3 ж/е төмен
19,2 ж/е төмен
19,1 ж/е төмен
19,0 ж/е төмен
18,9 ж/е төмен
18,8 ж/е төмен
18,6 ж/е төмен
18,4 ж/е төмен
18,2 ж/е төмен
17,9 ж/е төмен
|
19,7-27,7
19,5-26,5
19,4-26,3
19,3-26,1
19,2-25,9
19,1-24,7
19,0-24,5
18,9-24,3
18,7-24,1
18,5-23,6
18,3-23,0
18,0-22,5
|
27,8 ж/е жоғары
26,6 ж/е жоғары
26,4 ж/е жоғары
26,2 ж/е жоғары
26,0 ж/е жоғары
24,8 ж/е жоғары
24,6 ж/е жоғары
24,4 ж/е жоғары
24,2 ж/е жоғары
23,7 ж/е жоғары
23,1 ж/е жоғары
22,6 ж/е жоғары
|
Жастары
|
Ер балалар
|
Қыз балалар
|
Дайындық деңгейі
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
Белтемірде тартылу (рет саны)
|
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
|
3 ж/е жоғары
4 ж/е жоғары
5 ж/е жоғары
6 ж/е жоғары
7 ж/е жоғары
8 ж/е жоғары
9 ж/е жоғары 10 ж/е жоғары
11 ж/е жоғары
12 ж/е жоғары
13 ж/е жоғары
14 ж/е жоғары
|
2
2-3
3-4
3-5
4-6
4-7
5-8
5-9
6-10
6-11
7-12
7-13
|
1 ж/е төмен
1 ж/е төмен
2 ж/е төмен
2 ж/е төмен
3 ж/е төмен
3 ж/е төмен
4 ж/е төмен
4 ж/е төмен
5 ж/е төмен
5 ж/е төмен
6 ж/е төмен
6 ж/е төмен
|
10 ж/е жоғары
12 ж/е жоғары
14 ж/е жоғары
16 ж/е жоғары
18 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
22 ж/е жоғары
24 ж/е жоғары
|
4-9
5-11
7-13
8-15
9-17
10-19
10-19
10-19
10-19
10-19
11-21
12-23
|
3 ж/е төмен
4 ж/е төмен
6 ж/е төмен
7 ж/е төмен
8 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
10ж/е төмен
11 ж/е төмен
|
Шалқалап жатқан қалыптан 30 сек ішінде кеудені көтеру (рет саны)
|
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
|
17 ж/е жоғары
18 ж/е жоғары
19 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
21 ж/е жоғары
22 ж/е жоғары
23 ж/е жоғары
24 ж/е жоғары
25 ж/е жоғары
26 ж/е жоғары
27 ж/е жоғары
28 ж/е жоғары
|
9-16
9-17
10-18
10-19
11-20
11-21
12-22
12-23
13-24
13-25
14-26
15-27
|
8 ж/е төмен
8 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
10 ж/е төмен
10 ж/е төмен
11 ж/е төмен
11 ж/е төмен
12 ж/е төмен
12 ж/е төмен
13 ж/е төмен
13 ж/е төмен
|
16 ж/е жоғары
17 ж/е жоғары
17 ж/е жоғары
18 ж/е жоғары
18 ж/е жоғары
19 ж/е жоғары
19 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
21 ж/е жоғары
21 ж/е жоғары
22 ж/е жоғары
|
8-15
9-16
9-16
9-17
9-17
10-18
10-18
10-19
10-19
11-20
11-20
11-21
|
7 ж/е төмен
8 ж/е төмен
8 ж/е төмен
8 ж/е төмен
8 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
10 ж/е төмен
10 ж/е төмен
10 ж/е төмен
|
|
Жастары
|
Ер балалар
|
Қыз балалар
|
Дайындық деңгейлері
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
Отырған қалыптан алдыға еңкею (cм)
|
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
|
6 ж/е жоғары
7 ж/е жоғары
8 ж/е жоғары
9 ж/е жоғары
10 ж/е жоғары
11 ж/е жоғары
12 ж/е жоғары
13 ж/е жоғары
14 ж/е жоғары
15 ж/е жоғары
16 ж/е жоғары
17 ж/е жоғары
|
3-5
4-6
4-7
5-8
5-9
6-10
6-11
7-12
7-13
8-14
8-15
8-15
|
2 ж/е төмен
3 ж/е төмен
3 ж/е төмен
4 ж/е төмен
4 ж/е төмен
5 ж/е төмен
5 ж/е төмен
6 ж/е төмен
6 ж/е төмен
7 ж/е төмен
7 ж/е төмен
7 ж/е төмен
|
11 ж/е жоғары
12 ж/е жоғары
12 ж/е жоғары
13 ж/е жоғары
14 ж/е жоғары
15 ж/е жоғары
16 ж/е жоғары
17 ж/е жоғары
18 ж/е жоғары
19 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
20 ж/е жоғары
|
6-10
6-11
6-11
7-12
7-13
8-14
8-15
9-16
9-17
10-18
10-19
10-19
|
5 ж/е төмен
5 ж/е төмен
5 ж/е төмен
6 ж/е төмен
6 ж/е төмен
7 ж/е төмен
7 ж/е төмен
8 ж/е төмен
8 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
9 ж/е төмен
|
7-кесте. Қазақстан Республикасының орта мектептерінде қолданылып жүрген І-XI сынып
оқушыларының дене дайындығы деңгейін бағалау кестесі
Жастары
|
Ер балалар
|
Қыз балалар
|
Дайындық денгейлері
|
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
30 метрге жүгіру (сек)
|
6
|
6,5
|
6,6
|
7,3
|
5,9
|
6,5
|
7,6
|
7
|
6,1
|
6,6
|
7,1
|
5,8
|
6,3
|
7,4
|
8
|
5,5
|
5,9
|
6,8
|
5,4
|
5,9
|
7,0
|
9
|
5,3
|
5,7
|
6,8
|
5,3
|
5,8
|
6,7
|
10
|
4,9
|
5,3
|
6,2
|
5,2
|
5,5
|
6,4
|
11
|
4,8
|
5,2
|
6,0
|
5,1
|
5,4
|
6,1
|
12
|
4,6
|
4,9
|
5,6
|
4,9
|
5,2
|
5,9
|
13
|
4,3
|
4,7
|
5,6
|
5,0
|
5,2
|
5,9
|
14
|
4,3
|
4,6
|
5,5
|
4,5
|
2,1
|
6,0
|
15
|
4,2
|
4,5
|
5,4
|
4,5
|
2,0
|
9,1
|
16
|
4,2
|
4,5
|
5,2
|
4,5
|
4,9
|
5,8
|
17
|
4,2
|
4,4
|
4,9
|
4,5
|
4,9
|
5,8
|
10м х3 қайталап жүгіру (сек)
|
6
|
10,2
|
10,8
|
12,1
|
10,5
|
10,8
|
12,2
|
7
|
9,4
|
10,1
|
11,6
|
10,0
|
10,5
|
11,6
|
8
|
9,1
|
9,7
|
11,0
|
9,6
|
10,3
|
11,4
|
9
|
9,0
|
9,5
|
10,7
|
9,3
|
10,1
|
11,0
|
10
|
8,9
|
9,3
|
10,1
|
9,3
|
9,6
|
10,3
|
11
|
8,6
|
8,9
|
9,6
|
8,9
|
9,2
|
10,1
|
12
|
8,1
|
8,5
|
9,4
|
8,7
|
9,1
|
10,0
|
13
|
7,9
|
8,2
|
9,1
|
8,6
|
9,0
|
9,9
|
14
|
7,8
|
8,1
|
9,1
|
8,4
|
8,8
|
9,7
|
15
|
7,5
|
7,9
|
9,0
|
8,2
|
8,7
|
9,8
|
16
|
7,3
|
7,7
|
8,6
|
8,0
|
8,5
|
9,5
|
17
|
7,2
|
7,6
|
8,3
|
8,0
|
8,5
|
9,4
|
Орнынан ұзындыққа секіру (см)
|
6
|
118
|
113
|
86
|
116
|
105
|
84
|
7
|
126
|
119
|
99
|
117
|
110
|
95
|
8
|
138
|
130
|
113
|
130
|
121
|
106
|
9
|
157
|
146
|
123
|
142
|
132
|
110
|
10
|
167
|
157
|
133
|
158
|
147
|
126
|
11
|
174
|
164
|
143
|
168
|
157
|
136
|
12
|
193
|
179
|
156
|
170
|
162
|
145
|
13
|
199
|
187
|
162
|
172
|
163
|
146
|
14
|
209
|
199
|
178
|
182
|
173
|
148
|
15
|
218
|
208
|
187
|
192
|
177
|
152
|
16
|
236
|
225
|
202
|
195
|
182
|
161
|
17
|
245
|
232
|
209
|
198
|
183
|
158
|
Жастары
|
Ер балалар
|
Қыз балалар
|
Дайындық деңгейлері
|
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
жоғары
|
орта
|
төмен
|
Нығыздалған допты екі қолмен желкеден лақтыру (м,см)
|
6
|
2,55
|
2,33
|
1,48
|
2,45
|
2,23
|
1,43
|
7
|
2,69
|
2,26
|
1,69
|
2,65
|
2,24
|
1,48
|
8
|
3,48
|
3,01
|
2,06
|
2,99
|
2,56
|
1,69
|
9
|
3,67
|
3,15
|
2,11
|
3,44
|
2,89
|
1,79
|
10
|
4,20
|
3,69
|
2,66
|
3,96
|
3,49
|
2,54
|
11
|
4,73
|
4,20
|
3,13
|
4,41
|
3,87
|
2,72
|
12
|
4,83
|
4,29
|
3,20
|
4,82
|
4,21
|
2,98
|
13
|
5,58
|
4,94
|
3,65
|
5,34
|
4,72
|
3,41
|
14
|
6,12
|
5,38
|
3,89
|
6,01
|
5,11
|
3,44
|
15
|
7,36
|
6,46
|
4,65
|
6,87
|
5,53
|
3,47
|
16
|
7,88
|
7,00
|
5,23
|
6,22
|
5,66
|
4,35
|
17
|
8,86
|
8,00
|
6,27
|
6,55
|
5,85
|
4,44
|
6 минөт уақытқа жүгіру (м)
|
6
|
1030
|
930
|
830
|
980
|
890
|
800
|
7
|
1100
|
1000
|
970
|
1050
|
950
|
850
|
8
|
1200
|
1100
|
1050
|
1100
|
970
|
900
|
9
|
1250
|
1150
|
1070
|
1120
|
1010
|
910
|
10
|
1300
|
1200
|
1090
|
1140
|
1040
|
920
|
11
|
1310
|
1200
|
1100
|
1150
|
1050
|
960
|
12
|
1370
|
1290
|
1170
|
1160
|
1070
|
970
|
13
|
1400
|
1300
|
1250
|
1180
|
1080
|
980
|
14
|
1530
|
1430
|
1330
|
1200
|
1100
|
1000
|
15
|
1530
|
1430
|
1330
|
1240
|
1180
|
1120
|
16
|
1600
|
1500
|
1400
|
1300
|
1200
|
1150
|
17
|
1630
|
1530
|
1430
|
1350
|
1250
|
1280
|
Достарыңызбен бөлісу: |
