жүзеге асады, себебі, оның оқу іс-əрекетінің нəтижесі оның таным өрісінің жаңа
шеңберіне алып келеді, ол үшін жаңа білім, білік пен дағдылардың көзі
ашылады.
Оқу–оқыту процестеріндегі оқушылардың іс-əрекеті. Оқыту процесінің
логикасы оның құрылымын анықтайды, ал құрылымына оқыту процесінің
звенолары –танымдық іс-əрекетінің кезеңдері кіреді.
- таным міндеттеріне жете түсіну
- жаңа материалды қабылдау
- ұғыну–жаңа оқу материалын түсініп жинақтау процесі
- білімді, іскерлікті жəне дағдыны бекіту жəне жетілдіру
- білімді, іскерлікті жəне дағдыны практикада қолдана білу
- оқушылардың жетістіктерін талдау, білімін, іскерлігін жəне дағдысын
тексеру, бағалау.
Демек, оқыту–таным үрдісі. Өйткені онда ілгері қарай қозғалыс болады,
оқушы білмеуден білуге қарай жүріп отырады. Оқыту баладан ойлау əрекетімен
қатар басқада психикалық үрдістерді, сезімдер мен эмоцияларын, мотивтермен
қызығуларын, жігері мен қабілетерін т.б. жеке бастың қабілеттеріін қажет етеді.
“Біз, танымдық белсенділікті шəкірттің ақыл ой жəне дене қуатын жай ғана
жұмсалдыруына жатқызбаймыз, қайта оны жеке тұлға əрекеттіің сапасы ретінде
қарастырамыз, бұл сапа шəкірттің əрекет мазмұны мен процесіне көзқарасында,
оның білімді жəне іс-əрекет тəсілдерін оқтайлы қысқа мерзімде тиімді игеруге
ұмтылуында,
мінез-құлық
ерік-жігерін
оқу–танымдық
мақсаттарға
жұмылдыруында көрініс табады деп атап көрсетеде Т.И.Шамова. Яғни
танымдық ізденімпаздық жеке тұлғаны қалыптастырудың көзі.
Оқытудың танымдық жағын түсінікті ұйымдастырып, оқушының білімді
өзі ізденіп алуға, алдағы ісін өзі жоспарлауға, оны өзі іске асыруға, істегенін өзі
бағалауға, өзі қорытындылауға дағдыландыру қажет. Оқытуда іс-əрекетті
қалыптастыру–білімді нақтылау, байыту жəне жүйелеу арқылы теориялық
негізінде практикалық іс-əрекетте пайдалану жəне заңдар мен ережелерді іс -
əрекет жүзінде саналы түрде қолдана алуға бағытталады. Танымның басты
құралы–ойлану. Оқушының ойлау қызметін дамыту жəне нақты ойлау
барысында (анализ, синтез, салыстыру, сараптау, сыныпификациялау, қорыту)
жүзеге асады. Оқыту–таным процесі, өйткені онда ілгері қарай қозғалыс
болады, оқушы білмеуден білуге қарай жүріп отырадаы .
Ойлау қабілеті–деп атап көрсетеді философ Э.В. Ильенков,-тек жалпы адам
заттың мəдениетті, білімдерді меңгерумен бірге пайда болады. Ақыл– қоғамның
адамға тартқан сыйы. Ол əрбір адамның өз заманындағы рухани мəдениетті
игеруінің барысында қалыптасып жетіле түседі.
Достарыңызбен бөлісу: