1.2. Бейсызықты жүйелердің ерекшеліктері
Бейсызықты АРЖ процестердің сызықты жүйелерде кездеспейтін бірқатар
ерекшеліктері бар. Олардың қатарына мыналар жатады:
1. Мұнда орнықтылық ұғымы күрделірек. Жүйенің бастапқы шарттары жүйенің
орнықтылығына әсер ететін жағдайлар болуы мүмкін. Мәселен, мысалы, тепе-теңдік
күйінен шағын ауытқулар болған кезде жүйе орнықты болуы мүмкін, яғни. процестер
конвергентті болады, ал үлкен ауытқулар кезінде уақыт бойынша өзгеретін процестермен
орнықсыз болады. Кері жағдай да болуы мүмкін. Осыған байланысты бейсызықты
жүйелерде тепе-теңдік күйінен "кіші аралықты" және "үлкен аралықта" ауытқулардағы
жүйенің мінез-құлқымен байланысты "кіші аралықта орнықтылық" және "үлкен аралықта
орнықтылық" ұғымдары енгізіледі.
2. Бейсызықты жүйелерде
автотербелістер
деп аталатын орнықты режимнің жаңа
түрі мүмкін. Өздігінен тербелістер дегеніміз - сыртқы тербелмелі әсер болмаған кезде
тұрақты амплитудасы мен тұрақты жиілігі бар тұрақты тербелістер.
3. Бейсызықты жүйелерде
суперпозиция принципі
қолданылмайды, бұл, әдетте, жеке
факторлардың әсерінен (басқару әсерлері мен бұзылулардан) туындаған әсерлердің
қосындысы ретінде шығыс мәнін анықтауға мүмкіндік бермейді.
Бақылау сұрақтары
1 Қандай буындар бейсызықты буындарға жатады?
2 Релелік сипаттамалардың қандай түрлерін білесіз?
3 Бейсызықыт жүйеге анықтама беріңіз.
4 Бейсызықты жүйелердің ерекшеліктері.
5 Бейсызықты тұйықталған жүйенің жеңілдетілген құрылымдық сызбасын сызыңыз.
x
Бейсызықты
буын
Сызықты
бөлік
y