Диафрагманың концепциясы. Операциялық емге көрсеткіш, операция алдындағы дайындық.өңеш тесігінің жарығы. Этиология және патогенезі. Жіктелуі. Клиникасы және диагностикасы, асқынуы. Операциялық емге көрсеткіш және операция түрлерін таңдау
жүктеу/скачать 11,18 Mb.
|
ХИР608 Сессия
|
Диафрагманың концепциясы. Операциялық емге көрсеткіш, операция алдындағы дайындық.өңеш тесігінің жарығы. Этиология және патогенезі. Жіктелуі. Клиникасы және диагностикасы, асқынуы. Операциялық емге көрсеткіш және операция түрлерін таңдау. Көкет жарығы- бұл ауру құрсақ қуысы ағзаларының көкеттің туа пайда болған тесіктері мен оның жұқарып созылған бөліктерінен кеуде қуысына ығысып кетуі. Бұл ауру көкеттегі өңеш және өңеш маңайындағы жарығы болып бөлінеді. Көкеттегі өңеш тесігінің жарығы кезінде асқазанның жоғары бөлігімен бірге өңеш те өтіп кетеді. Ал өңеш тесігі маңайындағы жарықта тесікке тек асқазан өтіп, өңеш қалпында қалады. Диафрагманың өңештік тесігі тұсындағы жарық( көкет жарығы)- құрсақ қуысының ішпердемен жабылған қандай да бір ағзасының диафрагманың өңештік саңылауы арқылы артқы көкірекортаға ығысуы. Этиопатогенезі: Көкетің өңештік тесігінің жарықтары жиіжүре пайда болады. Жас ұлғайған сайын байламдық аппаратың иілгіш қасиетітөмендейді,көкетің бұлшықетінің тонусы әлсірейді, соның есебінен ол кеңейеді және өзіндік 1–3 көлденең саусақ өткізетіндей жарық қақпасы түзіледі.Көкетің бұлшықетік аяқшаларының зақымдануы өңештік тесіктің толық жабылмауын аәкеледі. Көкірекқуысында теріс қысым фонында құрсақ қуысындағы қысымның жоғарылауы асқазанның әлсіз өңештік тесік арқылы кеуде қуысына сорылуына әсер етеді. Кеуде қуысында қысымның жоғарылауынаметеоризм,іш қату, көптамақтану, семіру,асцит, ауыр көтеру әсер етеді. Көкеттің өңеш тесігі тұсындағы жарықтың 2 клиникалық вариантын қарастырады: сырғымалы және параэзофагеальды I.Көкетіңөңештіктесігініңсырғымалыжарықтары: А.Өңештің қысқаруынсыз:1.Кардиалды; 2.Кардиофундалды; 3.Субтоталдыасқазандық. Б.Өңештіңқысқаруымен: 1.Кардиалды; 2.Кардиофундалды; 3.Субтоталдыасқазандық; 4.Тоталдыасқазандық. I.Көкетің өңештік тесігінің параэзофагалды жарықтары: 1.Фундалды; 2.Антралды; 3.Ішектік; 4.Асқазан-ішектік; 5.Шарбымайлық. Көкетің өңештіктесігінің сырғымалы жарықтарының төрт дәрежесінажыратады. Бірінші дәрежесі – көкетің үстінде тек өңештің абдоминалдыбөліміорналасады; Екіншідәрежесі–сол жерде кардияда орналасқан; Үшіншідәрежесі–кардиофугалды, солжерде кардиямен Бірге асқазанның түбід еорналасқан; Төртінші дәрежесі – көкет тесігі арқылы асқазан Денесінің бір бөлігіде шығып тұрады. Клиникалық көріністері. Көкетің өңештік тесігінің жарықтарының клиникасы сан алуан. Әдеби мәліметерге сүйенсек, көкетің өңештік тесігінің жарықтары симптомсыз өтеді. Клиникалық көрінісікардияның жабылу функциясының жеткіліксіздігінің, асқазан-өңештік рефлюкстің және пептикалық эзофагитің біртіндеп дамуына байланысты.Ең жиікездесетін клиникалық көрінісі– аурусезімі,оның пайда болу механизмі пептикалық эзофагитке байланысты. Ауру сезімінің орны әр түрлі:жиітөс астында және төс артында орналасады.Ауру сезімі арқаға жәнем мойын аймағына беріледі. Аурусезімніңқарқындылығы әлсізден айқынғадейін,кейдетіпті шыдатпайтын ауру сезімібайқалады.Ол асқазан босағаннан кейін ннемесе науқас вертикалды қалыпқа ауысқанда бәсеңдейді. Кекіру,лоқсужәнеқыжылсиреккездеседі.Аурудыңбелгілерінің біріасқазан-ішектік қан кету болып табылады, кофе қойыртпағы түстес құсықпен (геморрагиялық синдром) көрінеді. Геморрагиялық синдромның ңеңбасты себебі шырышты қабатың ойық жараларын,эрозияларын және сызатарын туғызатынрефлюкс-эзофагитің дамуыболыптабылады. К ө к е т т ің ө ң е ш т ік т е с іг ін ің ж а р ы қ т а р ы н ы ң н е г із г і б е л г іс і – дисфагия,бірақ ол барлық науқастарда көріне бермейді.Оның себептері шырышты қабатың қабынуы,өңеш дискинезиясы, ойық жаралардың түзілуі және т.б.Кей жағдайда дисфагия ахалазиядағыдай парадоксалды сипатаболады (Лихтенштерн симптомы).Сонымен қатар,кейде жүрек аймағында және төс артындағы ауру сезімімен білінетін стенокардиялық синдром байқалады.Аурусезімініңкүштіболатындығы соншалық,тіпті, кейде дәрігерлер стенокардия немесе миокард инфаркті диагнозын қояды.Көкетің өңештік тесігінің жарықтарында бронхит және пневмониялар жиікездеседі. Науқастар жөтелуге және тұншығу ұстамаларына шағымданады (бронх-өкпелік синдром). Диагностикасы.Рентгенологиялық симптомдары жарықтың типіне байланысты. Аксиалды жарықтарда кеуде қуысына өңештіңасқазанғаөтісініңбүкілаймағы жәнеасқазанныңбір бөлігіартқы көкірекаралыққа өтеді.Кардия көкетің үстінде орналасады.Параэзофагалды жарықтарда өңештің асқазанға өтісіқұрсақ қуысында орналасқан,ал асқазанның бір бөлігі көкетің өңештік тесігі арқылы кеуде қуысында өңештің жанында орналасады. Контрасты зертеуді науқастың вертикалды жағдайындажәнеТренделенбургқалпында(жамбас б а с т а н б и ік о р н а л а с қ а н ) қ ұ р с а қ к о м п р е с с и я с ы м е н ж а с а л а д ы . Үлкен жарықтар салыстырмалы түрде оңай анықталады. Сонымен қатар,өңешішілік Ph – метрия және асқазанның өңешке өтетін жерінің монометриясы жасалады. Көкетің өңештікжарығы барнауқастардакардияныңжабылуфункциясы жетіспеушілігінің ең негізгі себебі – кардиалды бөліктің ұзындығыныңқысқаруы. Эндоскопиялық зертеу де маңызды,себебі,кардияның жетіспеушілігін, эзофагитің ауырлығын, асқынуларды және қосымша ауруларды анықтауға мүмкіндік береді. Е м і. К ө к е т т ің ө ң е ш т ік т е с іг ін ің с ы р ғ ы м а л ы ж а р ы қ т а р ы н ы ң емін консервативтішаралардан бастайды.Тамақ ішутәртібін сақтау,тойып тамақтанбау және физикалық күштемелерден аулақ болу ұсынылады. Тамақты аз мөлшерде және жиі қабылдау маңызды,себебі,бұл асқазанішілік және ішекішілік қысымның жоғарылауының алдын алады.Сонымен қатар, тұзды жәнеащы тағамдарментамақтануға,алкоголь,газдалған су ішуге,көп тамақтануға болмайды.Ұйықтаған кезде бастың жоғарыболғандығыжөн(15–20см). Дәрілік препаратардан Н2-гистамин рецепторларының блокаторларын(фамотидин,ранитидин)қолданылады.Протонды насосингибиторлары (омепразол,лансопразол),прокинетиктер (домперидон),антацидтізатар(алгелдрат+магнийгидрооксиді, алюминийфосфатыжәнет.б.)тағайындалады. Қалыптасқан пептикалық стриктурада консервативті терапиямен қатар өңештібуждау жүргізіледі,бұл көбінесе операцияалдындағыдайындықретіндежүргізіледі. Оперативтіемдіқатаңкөрсеткіш бойыншажүргізеді.Көбінесе оперативтіемдірефлюкс-эзофагит тің қан кету,стриктура және ойық-жаратүріндегіасқынуларындажүргізеді.Операцияайқын клиникалықкөрінісберетінүлкенжәнегиганты жарықтарда көрсетілген. Параэзофагеалды жарықтарда қысылу қаупі жоғары болғандықтан, операция жасаған дұрыс. Бұл жағдайда лапаротомиядан кейін жарық құрамындағыларды құрсақ қуысынатүсіріп,крурографияжәнефундапликацияжасайды.Ең тиімді ену жолы абдоминальды ені. Ниссен бойынша фундопликацияның модификацияланған түрі қолданылады. Қазіргі кезде лапароскопияляқ түрде жасалынады. жүктеу/скачать 11,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|