Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев
жүктеу/скачать 212,64 Kb.
|
|
Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясыныңакадемигі Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев ғылым саласында орасан зор қызмет етті. 100-ден аса ғылыми еңбектермен зерттеулер жазды. Біраз ғылыми жұмыстарын шаруашылық пен өндірістік тәжірибеден өткізді. Өз еңбектерінің халық шаруашылығына тигізер пайдасының зор екендігін іс жүзінде дәлелдеген еді. Өндіріс тиімділігін арттырумен қатар, ол жас ғалымдарды қолдап, білім жүйесіне ерекше көңіл бөлді. Қазақ өнерін жоғары бағалаған Дінмұхамед Ахметұлы өнерде жүрген жандарды жан-жақты қолдап, қазақ мәдениетінің дамуына ықпал етті. Өнер ордалары салынып, мәдениет үйлері өз қызметін бастады. Қазақ жерінің барлық аймақтарында дерлік білім және мәдени ошақтар ашылып, тұрғын үйлер тұрғызылып, әлеуметтік нысандар салынды. Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың бастамасы бойынша қазақ жерінің сол кездегі астанасы Алматы қаласында Үкімет үйі, Қазақстан Компартиясының Орталық Комитетінің ғимараты, Қазақстан Республикасының Ұлттық Ғылым Академиясының ғимараты тұрғызылды. Қала көшелерінің саны артып, жаңа тұрғын үйлер салынып, 12 ықшам аудан ашылды. Мектеп пен бала-бақша ғимараттарының құрылысы басталып, Оқушылар сарайы жас өнерпаздарға есігін айқара ашты. Республика Сарайы, Спорт және Мәдениет Сарайы, «Медеу» спорт кешені, Ұлттық Кітапхана, цирк сынды мәдениет, білім және спорт нысандары бой көтерді. Авто, аэро және темір жол вокзалдары, әуежай, «Алматы», «Отырар», «Жетісу», «Алатау», «Достық», «Қазақстан» қонақүйлері салынып, қала көркін ашты. Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев Республика партия ұйымын басқарған ширек ғасырға жуық ішінде өзінің үлкен мәдениеттілігімен, иманжүзді ізеттілігімен, танылып, халық дәстүрін жақсы білетін, тағылымы терең, ой-өресі биік жан екенін көрсетті. Кейін мемлекет ісінен қол үзген кезде де ол білімдар білікті жан ретінде елде жүріп жатқан реформа бағыттарын, қоғамды демократияландыру қажет екенін терең түсініп, қолдай білді. Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев 1993 жылғытамыздың 22-сінде, 82-жасқа қараған шағында кенеттен қайтыс болды. Марапаттары Үш мәрте Социалистік Еңбек Ері (1972, 1976, 1982) 8 Ленин ордені Еңбек Қызыл Ту ордені Медальдар Мақалалары мен кітаптары 1978 жылы – «Кеңестік Қазақстан», «Таңдамалы сөздері мен мақалалары» 1992 жылы – «О моём времени» 1994 жылы - «От Сталина до Горбачёва» 1994 жылы - «Ақиқаттан аттауға болмайды» Д.А.Қонаев есімі берілген жерлер Алматы қаласында ескерткіш – бюст. Астана және Алматы қалаларында - көшелер. Үлкен Алматы каналы. Орал қаласында - шағын аудан. Тараз қаласында - орталық көше және бюст. Талдықорғанда- көше, сәулетті кешен және бір жоғарғы оқу орны. Алматы қаласында - жекеменшік университет. Өзбекстанның астанасы Ташкент қаласында - орталық көше. 1992 жылы Алматыда Халықаралық Қонаев қоры құрылды. 1994 жылы – Алматы қаласында Д.А.Қонаевтың мұражайы ашылды. Шымкент қаласында - орталық гүлзәр және сол гүлзәр бойында мұражай. Галерея 
Алматыдағы Д:А:Қонаевқа арналған қола мүсін Қызықты ақпараттар Дінмұхамед Қонаев - КСРО да ең биік саяси лауазымға ие болған алғашқы қазақ. Ол КСРО ның ішкі және сыртқы саясатын басқаратын 15 мүшелік политбюро мүшесі болған. Отбасында 11 баланың 4-шісі. Бойы 198 см. 46 өлшемдегі аяқ киім киген. Хобби: қару-жарақ коллекциялаған, аңшылықты ұнатқан. Қонаевтің жеке күзетшілері болмаған. Басқалары жеке күзетшілерімен жүргенде Қонаев жай ғана таңертең жұмысына жаяу барып келіп жүрген. Академик шені үшін 340 рубльдік төлемақыдан бас тартқан. Шағын пәтерінде(қазір мұражай) 24 жыл өмір сүрген, пәтер ауданы 200 кв.м Кезінде Леонид Брежнев(КСРО басшысы) Алматыға бірінші рет келіп, Қонаев үйіне қонаққа келеді. Пәтерін ары аралап бері аралап: "Бар дүниең осы ма?"- деп таңданады. жүктеу/скачать 212,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|