program fall (input, output); ( ауаның кедергісі есепке алынған)
const
g=9.8; ( еркін түсу үдеуінің өлшемі )
var
y, v, accel, t, dt, height : real;
ncalc : integer;
procedure initial (var y, v, t, dt, height : real);
begin
t := 0.0; ( бастапқы уақыт (с) )
y := 0.0; ( бастапқы орын ауыстыру (м) )
height := 10.0; ( бастапқы биіктік )
v := 0.0; ( бастапқы жылдамдық )
write(‘уақыт бойыша қадам dt = ‘);
readln(dt)
end;
procedure print_parameters (var dt : real;
var ncalc : integer);
var
print_period : real;
begin
print_period := 0.1; ( (с) )
ncalc := round(print_period/dt); ( баспалар арасындағы
қадам саны )
write(‘уақыт (c) ‘); ( тақырып )
write(‘y(м) ‘);
write(‘жылдамдық (м/с) ‘);
write(‘үдеу (м/сс)’);
writeln
end;
procedure print_table (y, v, accel, t : real);
( нәтижелерді кесте түрінде баспаға шығару )
begin
writeln(t : 6 : 2, y : 12 : 2, v : 12 : 2, accel : 12 : 2)
end;
procedure Euler (var y, v, accel, t, dt : real;
ncalc : integer);
var
icalc : integer;
begin
for icalc := 1 to ncalc do
begin
y := y + v dt;
accel := g;
v := v + accel dt;
end;
t := t + dt ncalc;
end;
begin ( негізгі программа )
initial(y, v, t, dt, height);
print_parametrs(dt, ncalc); ( бастапқы шарттар және параметрлер )
print_table(y, v, accel, t); ( бастапқы шарттарды баспаға шығару )
repeat
Euler(y, v, accel, t, dt, ncalc);
print_table(y, v, accel, t);
until y > height;
end.
Есепті Mathcad ортасында шешу бағдарламасы
GIVEN
Сурет 8- Дененің еркін түсу қашықтығының (м) уақыт (с) бойынша өзгеруі
Сурет 9- Дененің еркін түсу жылдамдығының (м/c) уақыт (с) бойынша өзгеруі
Қорытынды
Зерттеу жұмысында қойылған мақсаттар мен міндеттерге байланысты төмендегідей нәтижелерге қол жеткізді:
болашақ информатика мамандарына информатика курстар жүйесін оқыту практикасы мен теориясын жан-жақты талдау негізінде студенттерді модельдеуге оқытудың рөлі мен орны анықталып, мақсат, міндеттері нақтыланды;
педагогикалық-психологиялық және техникалық әдебиеттерді, кәсіби құзырлылықты қалыптастыру бойынша еңбектерді зерттеу және талдау негізінде болашақ информатика мамандарының модельдеу бойынша құзырлылықтары анықталды;
болашақ информатика мамандарына информатика курстары жүйесінде модельдеуге құзырлылық тұрғыда оқытудың құрылымы мен мазмұны анықталды;
модельдеуге оқыту құралдары жүйеленіп, Mathcad компьютерлік математика жүйесі, Qbasic, Turbo pascal бағдарламалау тілдері сияқты оқытудың ақпараттық құралдары қолданылды;
Mathcad ортасында құрылған бағдарлама пайдалануға қолайлы, әрі ықшам, бірақ экранға тек соңғы нәтижені шығарады, аралық нәтижелерді көре алмаймыз. Бағдарламалау тілдерінде құрылған бағдарлама көлемі жағынан өте үлкен, бірақ әр қадамда аралық нәтижелерді көріп отыруға болады.
компьютерлік математика жүйесін және бағдарламалау тілдерін пайдаланып, физика , экономика салаларында модельдеуді оқыту нақты мысалдарда көрсетілді.
зерттеу нәтижесінде компьютерлік математика жүйесін мен бағдарламалау тілдерін пайдаланып, компьютерлік және математикалық модельдеуді оқытудың жаңа әдістемесі жасалды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Тарасевич Ю.Ю. Математическое и компьютерное моделирование. Вводный курс: Учебное пособие. - М.: ЛИБРОКОМ, 2013. -152 c.
Авдеев В. Компьютерное моделирование цифровых устройств. -М.: ДМК, 2012. - 360 c.
Алямовский А.А. SolidWorks 2007/2008. Компьютерное моделирование в инженерной практике. - СПб.: BHV, 2009. - 1040 c.
Королев А.Л. Компьютерное моделирование. -М.: БИНОМ. ЛЗ, 2013. - 230 c.
Сдвижков О.А. Mathcad: введение в компьютерную математику. –М.: Издательский дом Дашков и К, 2012. –204 с.
Шушкевич Г., Шушкевич С. Компьютерные технологии в математике. Система Mathcad 14. Часть 1. -М.: Изд-во Гревцова, 2010. -288 с.
Бертяев В.Д., Булатов Л.А., Оленич С.И., Нечаев Л.М. Использование системы Mathcad при решении задач в курсе теоретичекой механики: Учебное пособие. –Тула: Изд-во ТулГУ, 2012. -162 с.
Дьяконов В.П. Mathcad 15 в математике. Справочник (+ CD-ROM) -М.: Горячая Линия - Телеком, 2017. -960 с.
http://skfi.org/mathcad-matlab/
Павлов, В.Е., Доронин Ф.А. Теоретическая механика: учеб. пособие для вузов -М.: Академия, 2011. -320с.
Кирсанов М.Н. Решебник. Теоретическая механика /Под ред. А.И.Кириллова - М.: Физматлит, 2015 (2-е изд).
Иванова Г.С. Объектно-ориентированное программирование. -М.: МГТУ им. Н. Э. Баумана, 2014. - 368 c.
Сухарев М. Delphi. Полное руководство. –Спб.: Наука и техника, 2010. -1040 с.: ил.
Фленов М. Библия Delphi. –СПб.: БХВ-Петербург, 2011.
Тарасов В.Н. Теоретическая механика: учеб. пособие для вузов. -М.: ТрансЛит, 2010. -560с.
Достарыңызбен бөлісу: |