Дістемелік кешені
Дене тәрбиесінің мақсаты мен міндеті
жүктеу/скачать 0,8 Mb.
|
Дене шынықтыру мм
| 2.2. Дене тәрбиесінің мақсаты мен міндеті.
Мақсат деп адамның немесе коғамдық қызыметтің ақырғы қортындысын талап етуінен түсінеді. Адамның дене дамуына қолайлы әр-жақты дене дайындығының қажеттілігі мен күнделікті ӛмірдегі жағдайлар топтасымен әсерлік денгйін ұлғайту және әркімге тиісті жан-жақты дене қасиеттерді дамыту,сонымен байланысты қабілеттері тәрбиемен байланыста діни және адамгершілікте қарастыру. Жеке адамның қоғамдық белсендігіне мінездеме беру; осы негізінде әр қоғамның мүшесін, жақсы еңбеке, және қызметін басқа түрлерімен қамтамасыз ету / Л.В.Матвеев,1989/. Дене тәрбиесінде мақсатты нақты жеткілікті қылу үшін, бір кешен белгі міндеттер шешілуде, олар тәрбие процесінің жан-жақтылығын кӛрсетеді, тәрбие алушылардың ӛсу кезеңдерінің дамуын,олардың дайындық деңгейін, қойылған нәтижелерге шартын белгілейді. Дене тәрбиесінің ерекше міндеттеріне екі топ міндеттер жатады: 23
адамның дене дамуының нық сенім міндеттері және білімдік міндеттер. Адамның оптимизациялық дене дамуы міндеттерін шешу қамтамасыз етуге тиіс: адамға тиісті ұғымды ұтымды дене дамуының сапасы; денсаулықты нығайту және сақтау,сонымен ағзаны тұрақты шынықтыру; дене бітімін жетілдіру және физиологиялық қызметтерді үйлесімді дамыту; жалпы жұмыскершіліктің жоғары деңгейін кӛп жылдық жоғары деңгейін қӛп жылдарға сақтау. Дене қасиетінің жан-жақты дамуы адамға үлкен мағаналы жетістіктер береді. Оларды кез келген қимыл қызметіне әр-түрлі кезендерде, еңбек процессінде, түрлі және жиі ұқсас емес орта жағдайларында кӛшіру тӛзімділігі артады. Елде тұрғындардың денсаулығы ең басты мәселе болып қарастырылады, адамдардың бақытты ӛмір сүруіне және қарқынды жұмыс істеуіне дене дайындығы зор кӛмегін тіигізеді. Мықты денсаулық негізінде және ағзаның физиологиялық жүйесінің жақсы дамуында дене сапасының жоғары деңгейі кӛп әсер етеді /ептілік, күш, жылдамдық, икемділік т.б./. Дене бітімін жетілдіру және адамның физиологиялық функциясының үйлесімді дамуы адамның сапасын жан-жақты және ӛимыл қабілеттерін тәрбиелеуі шешіледі, бұлар ең соңында дене формалары дұрыс қалыптасуына әсер етеді. Осы мақсат адамның дене бітіміндегі жетіспеушіліктерін түзетуді қарастырады,дұрыс дене бітімін тәрбиелеу, дененің барлық бӛлшектерінің бұлшық еттерінің салмағын бірдей дамыту, дене жаттығуларының кӛмегімен, керекті дене салмағын және дененің ұйлесімді әдемілігін сақтау.Дененің формасын жақсарту, ӛз кезегінде, адамның ағзасының фунцияларын белгілі бір мерзімде дамытады. Дәстүрлі дене тәрбиесінің әдістемелерін қолдану арқылы білім дәрежесін кӛтеріп, дене тәрбиесімен айналысатындарға тәжірибесін шындап, қозғалыс мұмкіндіктерін артыру арқылы жалпы денсаулық жағдайын кӛтеріп, жақсарту болып табылады.Дене 24
тәрбиесі дене қабілеттерінің жоғары деңгейін кӛп жылдарға сақтану сонымен адамдардың жұмыскершілігін ұзартуды қамтамасыз етеді. Арнайы білімдік міндеттерге жатқызады: әртүрлі ӛмірге қажетті қимыл білімдерін қалыптастыру; спорттық қимыл біліктіктерін қалыптастыру; ғылым-практикалық мінезді базалық білімдерге ие болу. Егердеадамқимылқозғалыстарынаүйренген болса,адамның дене сапалары кӛбірек және рационалды қолданылады және қимыл оқыту нәтижесінде қозғалыс біліктіліктері қалыптасады.Ӛмірге қажетті біліктілерге қимыл іс-әрекетін орындау мүмкіндігі жатады, олар еңбектік, тұрмыс және қорғау немесе спорттық қызыметте қажет. Ӛмір үшін қолданбалы мағанасы бар жүзу біліктілігін, шаңғы тебу, жүгіру, секіру т.б.жатады. Спорттық мінезді біліктіліктер /гимнастика, коньки тебуде, техникалық тәсілдерде,футбол ойынында және т.б./ қосымша қолданбалы тәртіпке ие болады. Біліктікті қалыптастыру адамның әр түрлі қимылдармен айналысу қабілетін дамытады, сол есепте еңбеккерлікке кіреді. Арнайы дене білімдерінің және олардың жүйелік толықтыруы, тереңдетуі дене тәрбиесінің манызды міндеттері болып саналады.Ол міндеттерге жатады:дене мәдениетінің мәні,оның жеке адамға және қоғамға деген маңызы; дене шыныктыру гигиеналық мінезі; қимыл біліктілігінің заңдылығының қалыптасуы; денелік жаттығулардың техникасы оның маңызы мен қолдану негіздері; кӛп жылдарға жақсы денсаулықты сақтау.Адамдардың дене білімін жоғары дәрежеге кӛтеру үшін,күнделікті ӛмірде,ӛндірісте,қолданбалы дене қимылдарын енгізу шарт. Тұрғындарды дене қозғалыс ісіне қатыстыру, дене білімдерін кең тарату, ең бір жоғары сатылы мағана деп саналуда. Жалпы педагогикалық міндеттеріне жеке тұлғаның қалыптасуы мен дене қозғалысының дамуы болып табылады. Бұл міндеттер қоғамның барлық тәрбиелік жүйенің алдында ең манызды болып шығарылады. Дене тәрбиесі тәртібі қоғамның 25
талап ету мӛлшерінде, жеке адамның және оның психомоторлық функцияларының дамуына кӛмектесуге тиісті. Жоғары дәрежедегі рухани тәрбиелік, жаттықтырушы және коғам мен тәрбиеленген спортшының жоғары дәрежесі,тәртібі, жаттығу процессінде бір қалыпты-тұрақты қалыптасқан дайындық сапалары олар: еңбекқорлық, табандылық, батылдылық, әдептік,дене тәрбие жаттығуларына табандылық және басқа сапалары ӛмірге ӛндіріс.әскери және тұрмыс жағдайларға ауыстырылыды. Дене тәрбие процессінде жеке адамның этикалық және эстетикалық сапаларының қалыптастырылуында оның міндеттері шешіледі. Руани және дене тәрбиесінің басталуы кісі дамуында бӛлшексіз бүтін болады және сондықтан дене тәрбиелеу барысында осы міндеттерді де нәтижелі шешуге жол береді. Дене тәрбиесінің жалпы педагогикалық міндеттері дене тәрбиесінің ерекше түсініктеріне жұгінеді, олар жаттықтырушының жыныстық ерекшеліктері. Дене тәрбиесінің мақсаты оның барлық міндеттері орындалғанда ғана дамып-жетіледі және шешіледі.Олар тек бір-бірімен бірлікте болғанда,нақты жан-жақты адамның үйлесімдік тәрбиесінің кепілі болады. жүктеу/скачать 0,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|