Дістемелік кешені


Орыс тіліне еркін аударма түрінде аударыңыз



бет31/58
Дата05.02.2022
өлшемі1,19 Mb.
#14976
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   58
3.Орыс тіліне еркін аударма түрінде аударыңыз.


ҚАЗАҚСТАННЫҢ «ҚЫЗЫЛ КІТАБЫНА» ТІРКЕЛГЕН ЖАНУАРЛАР
Қазақстанның «Қызыл кітабына» тіркелген, жойылып кету қаупі бар І санатты жануарларға еуропа қара күзені, балжегі (итаю), қабылан, қарақал, алтай арқары, қызылқұм арқары, қаратау арқары және т.б. жатады.
Еуропа қара күзені Қазақстанда жойылған түр, негізінен Батыс Қазақстанда мекендеген, ал Солтүстік Қазақстанда бір аң ғана кездескен. Балжегі сирек кездеседі. Таралу аймағы – Қазақстанның солтүстігі. Үстіртте таралған, сексеуіл өскен жазықты және шағын қыратты жерлерде мекендейді, сол сияқты боялғыш, қараған, түйесіңір өскен жерлерде де кездеседі.
Қабылан өте сирек, Қазақстанда жойылып бара жатқан түр. Үстіртте таралған: ертеде Маңғыстау мен Қызылқұмда тіршілік еткен. Бұл аң шөлді тау бөктерлері мен құз жартастарды мекендейді. Таралу аймағының таралып, санының кемуінің себептері – шарушылықты дұрыс жүргізбеу, басты қоректік обьектілерінің санының азаюы және қаскерлік. Қабыландар Алматы қорығында ойдағыдай көбеюде.
Қарақал сирек, жойылып бара жатқан түр. Маңғыстау мен Үстіртте таралған. Сексеуіл, бұталар өскен құмдар мен құз-жартастарды мекендейді. Алтай арқары таралу аймағы тарылып, саны азаюда.
Қызылқұм арқары Қазақстанда жойылып кеткен. ХҮІІІ-ХІХ ғасырларда Сырдария мен Қуаңдария өзендерінің сағаларының аралығында мекендеген. Көршілес Өзбекстанда Нұрата қорығында қорғалады. Қаратау арқары өте сирек кездеседі, жойылуға жақын. Сырдария Қаратауында ғана таралған, таудың жазықтау жоталарын мекендейді. Жалпы саны – 100 бас, саныңың азаюының негізгі себептері – қаскерлік және ол мекендейтін жерлерде малды шектен тыс жою. Қаратау арқарларын қорғайтын арнайы орындар жоқ. Сондықтан Қаратау қорығын ұйымдастыруды тездету қажет.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   58




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет