Э. З. Дулаева ф.ғ. к., ҚазМемҚызпу аға оқытушысы
жүктеу/скачать 3,8 Mb. Pdf көрінісі
|
Түрікше оқулық
|
Örnek: Trafik kurallarına uymak gerek Not: Gereklilik kipi –mAk gerek/lazım iyelik eklerini de alır. Yapılışı: Fiil kökü + ma/me + İyelik eki lazım/gerek Çalış+ma+m gerek/lazım Gereklilik kipi 3 şekilde, yani olumlu, olumsuz ve soru şekillerinde çekimlenir. OLUMLU ŞEKİL OLUMSUZ ŞEKİL SORU ŞEKİL Benim çalışmam gerek/lazım çalışmam gerek/lazım değil çalışmam gerek/lazım mi? Senin çalışman gerek/lazım çalışman gerek/lazım değil çalışman gerek/lazım mi? Oun çalışması gerek/lazım çalışması gerek/lazım değil çalışması gerek/lazım mi? Bizim çalışmamız gerek/lazım çalışmamız gerek/lazım değil çalışmamız gerek/lazım mi? Sizin çalışmnız gerek/lazım çalışmanız gerek/lazım değil çalışmanız gerek/lazım mi? Onların çalışmaları gerek/lazım çalışmaları gerek/lazım değil çalışmaları gerek/lazım mi? Bazen olumsuz şekilde ‘’değil’’ kelimesinin yerine olumsuzluk eki –ma/-me kullanılabilir. Örnek: Tanımadık insanlara güven memek gerek. (+) Başka bir şehir de yaşamakta olan kız arkadaşıma mektup yazmam lazım. Eski pasaportunu değiştirmesi lazım. (-) Bizim bu kitap üzerinde çalışmaya devam etmemiz gerek değil. Benim yarın bu projeyi savunmam lazım değil. (?) Saat beşte çocukları okuldan almamız lazım mı? Kimsesiz kalan çocuklara kol kanat olmamız gerek mi? Alı ş tırma 2 . Tamamlayalım. 1.Bugün bu işi bitir............................................ 2. Bu akşam erken yat........................................ 3. Yarın çocuğu doktora götür........................... 4. Bundan sonra sigara iç................................... 5. Şemsiyesiz dışarı çık...................................... 6. Annene karşı gel............................................. 7. Her sabah bu ilaçları iç.................. ............? 8. Onu da davet et.................. ........................? 9. Kitabı yarın geri ver……………. ................? 10. Sence onunla bir daha konuş.............. ........? 11. Onu bu toplantıya çağır................. ..............? 12. Dostlarıma güven.............. ..........................? 13. Ne zaman buluş………................…………? 14. Konser için bilet al………… …..…………? 15. Ev ödevini yap………..............…………… 16. Benim artık eve git…..........….. …..…..….. 17. Anneannemim biraz dinlen.............. ............ 18. Senin Suzan’a evlenme teklif e...... ............. 19. Bu haberi onlara bildir........... ...................... 20. Sizin ailece bir yerlere gidip iyi bir tatil yap........... ................ жүктеу/скачать 3,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|