Э. З. Дулаева ф.ғ. к., ҚазМемҚызпу аға оқытушысы



Pdf көрінісі
бет138/146
Дата03.10.2024
өлшемі3,8 Mb.
#205569
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   146
Байланысты:
Түрікше оқулық

 
DİL BİLGİSİ
Belirli geçmiş zamanın şartı
NOT: 
Belirli geçmiş zamanın içinde şarta bağlı kuvvetli tahmin veya teklif gösterir. Aynı 
zamanda sonucunu bilmediğimiz bir durumu anlatırken kullanılır. 
Örnek: Ödevlerinizi yaptıysanız verin, yapmadıysanız mutlaka yarın getirin. 
Burada mutlaka araya “y” konuyucu ses gelir. 
Fiil + di* -)y) sa/se +k.e 
Fiil+ma/me-dı* /y/-sa/se +kişi eki 
Yağmur dindiyse yolumuza devam edelim. 
O işi Ahmet yaptıysa eksiksiz bitirir. 
Dün gece uçağa bindilerse bugün Ankara’ya geleceklerdir. 
Belirsiz geçmiş zamanın şartı
 
Belirsiz geçmiş zamanın şartı ile aynı anlamda kullanılır. Ama genellikle 3.şahıs ile 3.ç için 
kullanılır. Geçmişte olan fakat bilmediğimiz bir durumu anlatır.
 
Örnek: Biz ona çalış demişsek iyiliği için dedik. 
Ondan borç almışsan vereceğim,elbette. 
Bu akşam eve telefon etmişse bizi bulamamıştır. 
Yemek pişmişse altını söndür. 
Yemek piştiyse altını söndür. 
Gereklik Kipinin Şart Birleşik Zamanı 
Fiil+-malı/meli –y+sa/se+kişi eki Fiil+- ma/me+malı/meli+y+kişi eki 
Örnek: Bir işin mutlaka olmasının istendiği anlatır. 
Ona yaş günü için hediye almalıysan acele etmelisin.
Para kazanmalıysan o işi kaçırma. 
 
 
 
 
 


ALI
Ş
TIRMALAR
1. Aşağıdaki boşlukıarı verilen fiillerle tamamlayınız. (Şimdiki zamanın şartı) 
bilmek, istemek, çalışmak, hoşlanmak, seyretmek 
1. Yolu................................................misafirleri eve sen götür. (+) 
2. Televizyonu...................................................................kapat. (-) 
3. Zayıflamak............................................... ..rejim yapmalısın. (+) 
4. Ders..........................................................biraz dolaşalım mı? (-) 
5. Klasik müzikten.................................hafta sonu seni bir konsere götürebilirim. (+) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   146




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет