FİİLDE ÇATI
Tanım:
Fiillerin özne ve nesne alıp almamalına göre gösterdikleri iki ayrı özelliğe
‘’Fiil
çatısı’’
denir.
NOT:
Fiillerin çatısı, fiil cümlelerinde aranır. İsim cümlelerinde aranmaz.
Öznelerine göre fiiller Nesnelerine göre fiiller
1.Etken Fiiller 1. Geçişli Fiil
2. Edilgen Fiiller 2. Geçişsiz Fiil
3. Dönüşlü Fiiller 3. Oldurgan Fiil
4. İteş Fiiller 4. Ettirgen Fiil
A. Öznelerine Göre Fiiller
1.Etken Fiiller
Etken Fiiller, öznesi olan fiiller. Özne, fiile sorulan ‘’Kim’’ ve ‘’ne’’ sorularının cevabıdır.
Örnekler:
1. Ağaçlar yapraklarını döktü.
Soru : Ne yapraklarını döktü?
Ağaçlar yapraklarını döktü.
2. Ali kardeşini dövdü.
Soru : Kim dövdü?
Ali dövdü.
3. Akşam eve misafir gelecek.
Soru : Kim gelecek?
Misafir gelecek.
NOT:
Cümlede özne verilmeyebilir. Şahıs eklerinden anlaşılan bu tür öznelere ‘’gizli özne’’ denir.
Örnekler:
.1 Bunu çok iyi anladım.
Soru: Kim anladı? Ben – Gizli özne
Cevap: Ben anladım. Anlamak - Etken fiil
2. Ağır ağır çıkacaksın , bu merdivenlerden.
Soru : Kim çıkacak? Sen - Gizli özne
Sen çıkacaksın. Çıkmak - Etken fiil
3. Ödevlerimizi kısa zamanda bitirdik.
Soru : Kim bitirdi? Biz - Gizli özne
Biz bitirdik. Bitirmek - Etken fiil
Достарыңызбен бөлісу: