Әдебиеттануға кіріспе


Өлең құрылымы мен өлшемдері



бет42/59
Дата28.01.2022
өлшемі305,44 Kb.
#130038
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   59
Байланысты:
дебиеттану а кіріспе

Өлең құрылымы мен өлшемдері


Әдеби шығарма атаулының бәрі екі жүйеде – не көркем қара сөз (проза) түрінде, не өлең (поэзия) түрінде жазылады. Яғни, проза (латынша – тікелей, тура айтылған сөз); поэзия (грекше – творчество, шығармашылық).

Өлең – еркін сөйлейтін жай сөздер тіркесі емес, ырғағы мен ұйқасы белгілі қалыпқа түскен, шумағы мен бунағына дейін белгілі тәртіпке бағынған нақысты сөздер тізбегі.

Сөз сарасы, яғни өлең туралы арнаулы ғылым бар: орыс өлеңі туралы ойлар М.Смотрицкий мен В.Тредиаковский, В.Жирмунский, Б.Томашевский еңбектерінде кездессе, қазақ өлеңі туралы пікірлер Ш.Уалихановтан басталады. Өлеңнің түрін белгілейтін, негізінен, ырғақ. Ырғақ, ритм (грекше – шамалас, мөлшерлес, сайма-сай) – қимылдың, құбылыстың, үннің жүйелі,

мерзімді, мөлшерлі қайталануы.

Өлеңнің ырғақ жасайтын бөліктері: дыбыс, буын, бунақ, тармақ, шумақ, түйдек (тирада).





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   59




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет