Антитеза (шендестіру)
Градация (дамыту)
Параллелизм (егіздеу)
Эллипсис (сөз тастап кету)
Инверсия (сөз орнын ауыстыру)
Арнау – айшықтаудың бір түрі.
Жарлай арнау – ақынның жеке адамға емес, жалпы жұртқа жария кеңесуі.
Қалың елім,қазағым,қайран жұртым,
Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың. (Абай)
Сұрай арнау – ақын өз ойын сан-салалы сауал арқылы айтып жеткізеді де, өзі сол сауалдарға жауап күтеді.
Ақ қағазды қаралап,
Қалам неге ойнайды?
Ақын неге қайғырып,
Терең ойға бойлайды? (Әлі Есмамбетов)
Зарлай арнау – мұң, зар түрінде айтылады.
Алатауды айналсам,
Алғадайды табам ба?
Сарыарқаны шарласам,
Саңлағымды табам ба? (Жамбыл)
Қайталау – белгілі бір айтар ойды күшейте түсу үшін, бір сөзді не сөйлемді бірнеше рет қайталау.
Қайталаудың түрлері: (Анафора және эпифора)
«Күншілдер өледі,
Көңілін от қарып;
Батырлар өледі,
Борышын атқарып;
Бұзықтар өледі,
Пышаққа құлшынып,» - деген үзіндіде қолданылып тұрған тәсіл: (Қайталау)
«Күндердің күні болғанда,Күн жеткенде,ай артынан ай,жыл артынан жыл өтіп, темір етік теңгедей,темір таяқ тебенбей болып,өлдім-талдым,өштім-жандым...»Көркемдегішқұралдың түрі: (Қайталау)
Жай қайталау – өлең тармақтарындабір сөздің әр жолда қайталануы.
Мұнар да мұнар, мұнар күн,
Бұлттан шыққан шұбар күн. (Махамбет)
Еспе қайталау – алдыңғы тіркестің аяғының келесі тіркестің басында қайталануы.
Сыр сандықты ашып қара,
Ашып қара, сырласым. (С.Сейфуллин)
Достарыңызбен бөлісу: |
