Әкімшілік мектеп
жүктеу/скачать 18,34 Kb.
|
Әкімшілік мектеп
|
Әкімшілік мектеп Әкімшілік мектеп.(классикалық мектеп). Қолданыстағы менеджмент мектептеріне арналған жіктеуге сәйкес біз әкімшілік басқару мектебін оқимыз. Әкімшілік басқару мектебінің негізін қалаушы - француз тау-кен инженері, ірі тау-кен металлургия компаниясының басшысы, менеджменттің теоретигі және практигі Анри Файоль. Файоль өмір бойы француз тау-кен синдикатында алдымен инженер, содан кейін бас дирекцияда жұмыс істеді. Басқарушылық қызметті алғаш рет Файоль тәуелсіз зерттеу нысаны ретінде қарастыруды ұсынды. Ғылыми менеджмент мектебінің авторларынан айырмашылығы, Анри Файоль мен оның ізбасарлары өндіріс жетекшілері және зерттеуші ретінде үлкен тәжірибеге иелері болды. Линдалл Урвик - басқару жөніндегі кеңесші (Ұлыбритания). Джеймс Муни мен Альфред Причард Слоан - GENERAL MOTORS (АҚШ) компаниясының басқарушы қызметкерлері, сондай-ақ Анри Файольдың ізбасарлары мен әкімшілік менеджмент мектебінің негізін қалаушыларға Гаррингтон Эмерсонды да жатқызуға болады. Әкімшілік мектептің негізін қалаушылар тұтастай алғанда ұйымды басқаруды жетілдіру тәсілдерін әзірлеумен және басқарудың әмбебап принциптерін құрумен айналысты. Әкімшілік мектептің негізгі идеялары мен әдістері 1920-1950 жылдары қалыптасты. Анри Файоль басқарудың алғашқы толық тұжырымдамасын жасады, онда ол басқару функциялары мен басқару принциптері сияқты ұғымдарды ұсынды. Ол 5 негізгі элементті немесе функцияны анықтады: болжау және жоспарлау ұйымдастыру , мотивация үйлестіру бақылау. Бұл функциялар өзара байланысты және бір-бірімен өзара әрекеттеседі. Анри Файоль басқару қызметін жоғары басшылықтың ерекше артықшылығы ретінде қарастырудан бірінші болып бас тартты. Ол әкімшілік функциялар ұйымның кез-келген деңгейінде бар, тіпті жұмысшылардың өзі оларды өз деңгейлерінде орындайды деп сендірді. Сондықтан ұйымдық иерархия деңгейі неғұрлым жоғары болса, әкімшілік жауапкершілік соғұрлым жоғары болады. Анри Файоль менеджмент принциптері ұғымын енгізді және соған сәйкес 14 принципті ұсынды. Оларды қарастырайық: 1. Еңбек бөлінісі - қызметкерлерге жекелеген операцияларды қайта тапсыру қажеттілігі және нәтижесінде қызметкерлер белгілі бір операцияларға ерекше назар аударуға мүмкіндік алады, бұл еңбек өнімділігін арттырады. 2. Өкілеттіктер мен жауапкершілік - бұйрықтар беру құқығы олардың салдары үшін жауапкершілікпен теңестірілуі керек. 3. Тәртіп - ұйым ішінде белгіленген ережелерді сақтау қажеттілігі. Тәртіпті сақтау үшін барлық деңгейлерде тәртіп бұзушыларға тиісті санкциялар қолдана алатын басшылардың болуы қажет. 4. Дара басшылық - әрбір қызметкер тек бір басшыға есеп береді және тек сонан өкім алады. 5. Іс – әрекеттің бірлігі - жұмысшылар мақсатқа жетуге бағытталған бірыңғай жоспар бойынша ғана жұмыс істеуі керек. 6. Мүдделерге бағыну - қызметкердің немесе жұмысшылар тобының мүдделері ұйымның мүдделерінен жоғары қойылмауы керек. 7. Сыйақы - еңбекті ынталандырудың әділ әдістерінің болуы. 8. Орталықтандыру - басқару орталығы бар ұйымдағы шынайы тәртіп. Орталықтандыру дәрежесі әр нақты жағдайға байланысты болады. 9. Скалярлық тізбек - бастықтар тізбегі, ұйымдық иерархия, ол бұзылмауы керек, бірақ зиян келтірмеу үшін мүмкіндігінше азайтылуы керек. 10. Тәртіп - әр қызметкерге жұмыс орнын беру, сондай-ақ әр қызметкер өзінің жұмыс орнында. 11. Әділеттілік - әкімшіліктің қол астындағыларға деген құрметі мен әділдігі, мейірімділік пен әділеттіліктің үйлесімі. 12. Қызметкерлердің тұрақтылығы - кадрлардың ауысуы ұйымды әлсіретеді және әдетте ол нашар басқарудың салдары болып табылады. 13. Бастама - қызметкерлерге жеке бастама білдіруге мүмкіндік беру. 14. Корпоративтік рух - жұмысшылардың бірлігі, күш бірлігі. Сонымен, біз әкімшілік басқару мектебінің принциптерімен таныстық. жүктеу/скачать 18,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|