214
8-Тарау. Дәнекер тіндер
Ашығу кезінде тері асты және бүйрек маңы май тіндері, ішперденін және
шажыркайдың май тіндері май корын тез жоғалтады. Жасушаның ішіндегі
липид тамшылары үсакталады да, май жасушалары жұлдыз немесе ұршык
тәрізді пішінге енеді. Көз шарасы манында, алакан мен табаннын терілерінде
май тіні, ұзак ашыкканның өзінде де, аз ғана мөлшерде липидтерін жоғалтады.
Бұл жерде май тірі зат алмасу қызметін емес, көбінесе механикалык кызмет
аткарады. Аталған жерлерде май тіні дәнекер тіндік талшыктармен қоршалған
үсак бөліктерге бөлінген.
Қоңыр май тіні нәрестелерде және кейбір жануарлардың мойынын-
да, жауырын түсында, төс астында, омырткалардын бойында, тері астын-
да және бұлшык еттердің араларында кездеседі. Ол гемокылтамырлармен
жиі торланған май жасушаларынан тұрады. Бұл жасушалар жылу өндіру
үдерістеріне катысады. Қоңыр майдың адипоциттерінің цитоплазмасында
көптеген ұсак май косындылары болады (8.15-сурет). Ак май жасушаларымен
салыстырғанда, коңыр май жасушаларында митохондриялар біршама көп бо-
лып келеді. Май жасушаларына коңыр түс беріп тұратын митохондриялардың
кұрамындағы темірі бар пигменттер — цитохромдар.
Коңыр май жасушаларының тотыктыру кабілеті ак май жасушаларынан
шамамен 20 есе және жүректін бұлшык етінің тотықтыру кабілетінен 2 есе
8 .1 5 -су р е т. Қоңыр май тінініңқүрылысы (Ю. И. Афанасьев бойынша): а — сәулелік
Достарыңызбен бөлісу: 
