— түтікшелі мерокринді тер бездері

366
12-Тарау. Сезім мүшелері
қынаптары орналасады. Терінің дәнекер тінінде ұсак түтікшелі мерокринді 
тер бездері болады. Шаш фолликуллаларының касында апокринді тер бездері 
кездеседі. Кірпік түбірінін ойпанына ұсак карапайым май бездерінін шығару 
өзектері ашылады. Конъюктивамен капталған кабактын ішкі бетінің бойында 
20—30 және одан да көп карапайым тармакталған түтікшелі-альвеолярлы 
голокринді (мейбомиялык) майлы өнім өндіретін ерекше бездер (үстіңгі 
кабақта, астыңғыға карағанда, көбірек болады) орналасады. Олардын үстінде 
және күмбез (fornix) маңында ұсак жас бездері орныккан. Кабактың ортаңғы 
бөлігі оның ұзына бойында тығыз талшыкты дәнекер тіннен, және, тігінен 
бағытталған көлденең-жолакты бұлшык ет талшыктарынын шоғырынан 
(т. levator palpebrae superioris),
ал коз санылауының айналасында сакиналы 
бұлшық еттен 
(т. orbicularis oculi)
түрады. Бұл бұлшық еттердің жиырылуы 
кабактың түйісуін камтамасыз етеді және көз алмасының алдыңғы бөлігінің 
көзжас сүйыктығымен және бездердің липидті өнімімен шылануына 
көмектеседі.
Кабактың тамырлары екі — терілік және конъюктивалык торларды кұрай- 
ды. Лимфа тамырлары үшінші косымша, тарзальды өрімді калыптастырады.
Коньюктива 
кабактың арткы бетін және көз алмасының алдыңғы бөлігін 
жауып тұратын жұка мөлдір шырышты кабыкша. Мөлдір кабыкша аймағында 
конъюктива онымен тұтасып, бірігіп кетеді. Көп кабатты мүйізденбейтін эпи­
телий дәнекер тіндік негізде орналасады. Эпителийдің кұрамында шырыш 
өндіретін бокал тәрізді жасушалар орналасады. Қабак аймағындағы конъюк­
тива эпителиінің астындағы дәнекер тінде жаксы дамыған кылтамырлар торы 
конъюктиванын үстіне жағылған дәрілік препараттардың (тамшылар, майлар) 
сіңірілуіне жағдай жасайды.

жүктеу/скачать 74,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: