Эмбриология
жүктеу/скачать 74,12 Mb. Pdf көрінісі
|
Афанасьев Гистология
- Бұл бет үшін навигация:
- 1 6 .1 6 -с у р е т.
| Қалпына келуі.
Tie тіндерінің калпына келуі өте баяу өтеді және жа- рым — жартылай жүреді. Дентиннін закымдануы немесе оның кариоздык үдерістерден тітіркенуі кезінде тісте пульпа тарапынан ошакка карсы косалкы немесе орынбасушы дентиннін шағын мөлшері түзіледі. Бүл үдеріс аралык 1 6 .1 6 -с у р е т. Т іс т е г і ж ү й к е л ік а я қ т а - м а л а р ( Б е р н и к б о й ы н ш а ): 1 — п р е д е н т и н ; 2 — ж ү й к е л ік а я қ т а м а л а р ; 3 — д е н т и н о б л а с т т а р 16.2. Ac қорыту жүйесінің алдыңғы бөлігі 567 аймактың жасушалык элементтерінің жетілуі, олардың дентинобласттарға ай- налуы аркылы, пульпаның шеткері кабатының калпына келуімен косарласа жүреді. Тістін дамуының барлык сатыларында пульгіаның дентинобласттык кабатында көбеюге кабілетті жасушалары болатындығы дәлелденген. Ден- тиннің түзілуі закымданудам соң, шамамен, екі аптаның ііиінде жүзеге асады. Бұл үдеріс предентиннің пайда болуынан басталады. Орын басушы дентиннін негізгі затында аныкталған талшыктардын, алғашкы пульпа маңы дентинінің талшыктарынан айырмашылығы, олардың ретсіз орналасуы. Төртінші ап- таныңсоңына карай предентин әктенеді. Орын басушы дентинніңтүтікшелері кисык бағытта орналасып, өте аз тармақталады. Тістің цементінің калпына келу кабілеті өте төмен. Tie закымданғаннан кейін эмальдың калпына келуі мүлдем жүрмейді. Эмальға патогенді факторлардың эсер етуі кезінде ол ги- перминералдану аймактарын түзеумен жауап кайтарады. 16.2.5. Жұтқыншақ Жұткыншакта тыныс алу және ас корыту жолдары киылысады. Онда үш бөлікті ажыратады: мурын бөлігі, ауыз бөлігі және көмей бөлігі. Олар бір-бірінен шырышты кабыкшаның кұрылысы бойынша ажыраты- лады. Жұткыншактың мұрын бөлігінін шырышты кабықшасы көпкатарлы кірпікшелі эпителиймен капталып, кұрамында аралас бездері болады (шы рышты кабыкшаның респираторлык түрі). Ауыз және көмей бөліктерінің шырышты кабықшасы, кұрамында жаксы дамыған эластикалык талшыктар кабаты бар шырышты қабықшаның меншікті табакшасының үстіне орналаскан, көпкабатты (жазык) эпителий мен жабылған. Шырыш асты негізде шырышты бездердің аяккы бөліктері орналаскан. Олардың шығару өзектері эпителийдің үстіңгі бетіне ашыла- ды. Жұткыншактың шырышты кабыкшасы және шырыш асты негізі, екі кабат — ішкі бойлай және сырткы айналмалы көлденен-жолакты бұлшык ет- тен кұралған бұлшык ет кабырғасына (бұлшык ет кабыкшасының аналогы) жанаса орныккан. Жүткыншакты сыртынан адвентициалды кабықша коршап жатады. 16.2.6. Өңеш Дамуы. Өңештің эпителийі алдыңғы ішектін тыстауының кұрамында орналаскан прехордальды табақіиадан пайда болады, калған кабаттары коршаған мезенхимадан дамиды. Эмбрионалдык кезенде бірнеше рет өзгерістерге үшырайтын өнеш эпителиінің дамуы ерекше кызығушылык тудырады. Басында өнештін эпителийлік жабуы бір кабатты призмалык эпителий түрінде болады. 4 апталык ұрыкта ол екі кабатты эпителий- ге айналады. Бұдан кейін эпителийдін каркынды өсуі байкалып, ол өңеш саңылауынын толык бітелуіне алып келеді. Жайыла өскен эпителий жа сушалары әрі карай апоптозға ұшырап, өңештін саңылауы тағы да босап, ашылады. Қүрсак ішілік дамудын 3-ші айына карай өңеш көп катарлы кірпікшелі эпителиймен капталған. 4-ші айдан бастап кірпікшелі жасу- 5 6 8 16-Тарау. Ас қорыту жүйесі шаларды бірте-бірте кұрамында гликогені бар. көпіршік тәрізді жасу- шалар алмастырады, кейін олар жазык жасушаларға айналады. Дамудың 6-шы айынан бастап өңештің эпителийі көпкабатты жазык болады. Жаңа туған нәрестелердін эпители інде кірпікшелі жасушалардың аралшықтары кездесуі ыктимал. Ересектерде бұл жасушалар сирек жағдайларда тек шы- рышты бездердің өзектерінде ғана сакталады. Эпителийдің бір гүрінің екіншісімен алмастырылуынын себептері әлі анықталмаған. Өңештің шы- рышты кабыкшасында көпкабатты эпителийдің пайда болуы тамактын катты түйірлерінің өтуі кезінде өңеш кабырғасынын закымданбауын камтамасыз өтеді. Өңештің бездері — үрықтың кұреак ішілік дамуының 2-ші айының жүктеу/скачать 74,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|