Статин мен либериндердің келесі түрлері белгілі

1. 
   соматолиберин (өсу гормонының бөлінуін арттырады)
   
2. 
   соматостатин (өсу гормонының бөлінуін тежейді)
   
3. 
   гонадолиберин, люлиберин [гонадотропты гормондардың (ФРГ және ЛГ) бөлінуін арттырады]
   
4. 
   тиролиберин (тиреотропты гормонның бөлінуін жоғарылатады)
   
5. 
   кортиколиберин (адренокортикотропты гормонның бөлінуін жоғарылатады)
   
6. 
   дофамин (пролактостатин; пролактиннің бөлінуін тежейді)
   
7. 
   пролактолиберин (пролактиннің бөлінуін арттырады)
   

Гипоталамустың нейросекреторлық қызметіне лимб жүйесінің, миндаль тәрізді ядроның, гиппокамптың және эпифиздің әсері мол. Сонымен қатар гипоталамустың бұл қызметіне кейбір гормондар, әсіресе, эндорфиндер мен энкефалиндер, өзінің ықпалын тигізеді.

Орталық мүшелердің бірі гипофиз мидың негізінде түрік ершігінің үстінде сұр төмпешіктің астында орналасқан. Сұр төмпешікпен гипофиздің арасын гипофизарлық аяқша байланыстырып тұрады. Гипофиз салмағы 0,5-0,6г. ғана болатын құрылым. Гипофиздің алдыңғы, ортаңғы және сыртқы бөліктерін ажыратады (2 сурет). Алдыңғы бөлігін аденогипофиз деп атайды, ол бездің 2/3 үлесін құрайды. Оның өзін алдыңғы, аралық және туберальдық бөліктерге бөледі. Аденогипофиздің аралық (орталық) бөлігі алдыңғы бөлігінен гипофизарлық саңылау арқылы бөлінеді. Гипофиздің артқы бөлігін нейрогипофиз деп атайды. Кейбір авторлар бұл бөлікке медиальды төмпешікті және ми шұңқыршасын да жатқызады. Сыртынан гипофиз тығыз талшықты дәнекер тіннен тұратын капсуламен қапталған.

2 сурет. Гипофиз