Тақырып бойынша бақылау сұрақтары

Естің адам ӛмірінде алатын маңызы қандай?

Ассоциация дегеніміз не?

Естің түрлерін, процестерін атаңыз?

Механикалық есте қалдыру дегеніміз не?

Елес дегеніміз не, қандай түрлері бар?

Елестің қаблдаудан айырмашылығы неде және оның маңызы қандай?

Бала есі қандай жолмен дамиды?

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Аткинсон Р. Человеческая память и процесс обучения/ Пер.с англ. Под общ.ред. Ю.М.Зобродина, Б.Ф.Ломова-М: Прогресс, 1980г., -320с.

   
   

2. Вейн А.М.,Каменцская Б.И. Память человека. – М. Наука. 1973г.,- 234с.

   
   

3. Джакупов С.М. Психология познавательной деятельности. А: Изд. КазГУ, 1992г., -195 б.

   
   

4. Тәжібаев Т. Жалпы психология. А., 1993, 144-159б.

   
   

5. Немов Р. С. Психология. «Просвешение». М.,1995,235-241с.

   
   

6. Еникеев М.И., Основы общей, юридический психологии, М.,1996,94- 106с.

   
   

7. Маклаков А.Г. Общая психология, Питер, 2006, 200-234с.

   
   

8. Лурия А.Р. Внимание и память. – М. Изд-во МГУ, 1975г., -265с.

   
   

9. Смирнов А.А. Проблемы психологии памяти– М.Прсвещение, 1966г., - 340с.

   
   

10. Хрестоматия по общей психологии: Психология памяти/Под ред. Ю.Б. Гиппенрейтер, В.Я. Романова, М., Изд-во МПИ 1979г., - 295с.

    
    

№ 12 дәріс. Ойлау. Жоспар:

1. 
   
   Ойлау туралы жалпы ұғым.
   

1. Ой операциялары(тәсілдері)

   1. 
      
      Ойлау формалары
      

2. Ойлаудың түрлері

   1. 
      
      Ақыл-ой сапалары
      

1. Ойлау туралы жалпы ұғым.

Ойлау дегеніміз – сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс

1. қатынастарының миымызда жалпылай және жанама түрде сӛз арқылы бейнеленуі. Сыртқы дүниені толық тануға түйсік, қабылдау, елестер жеткіліксіз болады. Біз тікелей біле алмайтын заттар мен құбыллыстарды тек ойлау арқылы ғана білеміз. Түйсік, қабылдау процестерінде сыртқы дүниенің заттары мен құбылыстары жайлы қарапайым қорытындылар жасалады. Бірақ қарапайым қорытындылар сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының ішкі құрылысын, оның қажетті қатынастары мен байланыстарын жӛнді ашып бере алмайды. Ол үшін адам нақты қабылдаудан дерексіз ойлауға кӛшу қажет.Адамның ой-

   
   

әрекеті, әсіресе, түрлі мәселелерді бір-біріне жанастыра отырып шешуде ӛте жақсы кӛрінеді.

1. Ой адамның айналасындағы дүниемен байланыспайынша ӛздігінен пайда болмайды, ойдағы негізгі мақсат - сұраққа жауап беру, мәселені шешу;

   
   

2. Алға қойған мақсатты шешуге қажетті әдіс жолдар қарастыру.

   
   

3. Мәселені шешу үшін ой әрекетінің жоспарын сызу, оның болжамын (гипотезасын) белгілеу;

   
   

4. Ойдың дұрыс-бұрыстығын тәжірибеде сынап кӛру.

   
   

Адам ойдың дұрыс немесе бұрыс екенін білу үшін оны әр түрлі жолмен шешіп, тәжірибесімен салыстырып, тексеріп отыруы тиіс. Егер адамның ойы айналасындағы дүниемен, адамның тәжірибесімен байланыссыз болса, олармен үйлеспесе ондай ой керексіз, құрғақ ой болып табылады. Адам ойлаған уақытта оны жеті рет ӛлшеп, бір рет кескені абзал. Егер, адам мәселе шешуде объективтік жағдаймен санаспаса, онысы ақиқатқа қайшы келсе, онда ол алдына қойған мақсаттарды, міндеттерді дұрыс шеше алмайды.

1. Жаңа нәрсені белгілі нәрседен айыра білу;

   
   

2. Бұл жаңа және бейтаныс нәрсені тануға, түсінуге, сырын ашуға ұмтылу.

   
   

Ойлаудың физиологиялық негіздері И. П. Павловтың бірінші және екінші сигнал жүйесі жӛніндегі іліміне байланысты түсіндіріледі.Ойлау - ми қабығының күрделі формадағы анализдік-синтездік қызметінің нәтижесі, мұнда екінші сигнал жүйесінің уақытша жүйке байланыстары жетекші роль аткарады. Екінші сигнал жүйесінде нерв жүйесі қызмеіінін ӛз алдына дербес заңдары бар деуге болмайды. Сигнал жүйелерінің мидағы заңдылықтары бірдей. Олардың айырмашылықтары мынада: егер бірінші сигнал жүйесіндегі реакциялар нақтылы құбылыстарға байланысты туса, екінші сигнал жүйесі оларды жалпылап отырады.

2. 
   
   жүктеу/скачать 0,82 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: