1. Орталық нерв жүйесі құрылымының жалпы жоспары, құрылымы, бөлімдері және маңызы мен қызметтері 1

жүктеу/скачать 1,44 Mb.

Pdf көрінісі

бет	45/128
Дата	14.04.2022
өлшемі	1,44 Mb.
	#139186

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 128

Байланысты:
2 5375107474514778464
1.1 матрицалар, мадениет, Аудит түсінігі, Словарь этнол.терм.

жасанды доминант
алды. Кейде доминант лабильділіктің
төмендеуіне негізделген (жүйке процестерінің қозғалғыштығы).
Доминантты формалар:
1. Сезімтал (сенсорлық).
2. Қозғалтқыш.
Механизм бойынша:
Механизмі бойынша формалары:
1. Рефлекстік.
2. Гуморальды (аштық, жыныстық).
Орналасу деңгейі бойынша:
1. Жұлын.
2. Бульбарлы.
3. Мезэнцефалиялық (ортаңғы ми).
4. Диэнцефалиялық (аралық ми).
5. Кортикальды (қабықтық).
12.Орталық нерв жүйесіндегі тежелу. И.М.Сеченовтың орталық тежелу
туралы ілімді құрудағы рөлі.

Сеченовтың классикалық тәжірибелері (1862) орталық жүйке жүйесінде тежелудің
болуына дәлел болды.
Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу
- бұл қозу процесінің
басылуында немесе әлсіреуінде көрінетін белсенді жүйке процесі.
Орталық тежелу (И.М.Сеченовтың тәжірибесі) - бұл рефлекторлық уақыттың
ұлғаюымен немесе оның толық болмауымен сипатталатын процесс, ол натрий
хлоридінің кристалы ми бағанасының көлденең қимасында тітіркенген кезде пайда
болады.
Сеченовтың классикалық тәжірибесі келесідей: миы кесілген бақада көру дөңестері
деңгейінде иілу рефлексінің уақыты табан күкірт қышқылымен тітіркенген кезде
анықталды. Осыдан кейін визуалды төбешіктерге натрий хлоридінің кристалы

23
жағылып, қайтадан рефлекторлық уақыт анықталды. Ол реакция толығымен
жойылғанға дейін біртіндеп өсті. Тұз кристалын алып тастап, миды тұзды ерітіндімен
жуғаннан кейін рефлекторлық уақыт біртіндеп қалпына келтірілді. Бұл тежелу -
орталық жүйке жүйесінің кейбір бөліктері тітіркенген кезде пайда болатын белсенді
процесс деп айтуға мүмкіндік берді.
Кейінірек И.М. Сеченов және оның студенттері орталық жүйке жүйесіндегі тежелу кез-
келген афференттік жолға күшті стимуляция қолданғанда пайда болатынын көрсетті.
Тежелуші жасушалар мидың әр жерінен табылған болатын. Тежеуші нейронның
аксонының ұшынан тежелу медиаторы бөлініп шығады да, оның әсерінен түйіспеден
кейінгі тежеуші потенциал пайда болады.
ОЖЖ туатын тежелу процестері 4-ке бөлінеді. Олар: пресинапстық,
постсинапстық, пессималдық және қозудан кейінгі тежеулер.

жүктеу/скачать 1,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 128