Сондай-ақ, ол тәрбие процесінде ортаның маңызына да аса мән берген. Локк бойынша тәрбие идеалы (мұраты) жоғары білімді және іскер адам саналды. Ондағы тәрбиенің компоненттері болып: 1) дене тәрбиесі, бұл мінез-құлықты тәрбиелейді және ерік-жігерді дамытады; 2) адамгершілік тәрбиесі, бұл жақсы манераны қалыптастырады; 3) еңбек тәрбиесі, бұл экономика және ауылшаруашылығы, кәсіппен айналысуға қажет білімдерге негізделген; 4) оқуға қызығушылықты дамыту, оның теориялық бағыттылығы мен практикалық сипаты болуы тиіс.
Немістің философы және педагогы Рудольф Штейнердің (1861-1925) тәрбие жүйесі, бізге белгілі вальдорф педагогикасы ретінде («Вальдорф-Астория фабриканың негізінде құрылған мектеп) еркін тәрбие теориясына негізделе құрылған. Ол тұлғаның өзін-өзі тануы және дамытуына бағытталған жүйе ретінде сипатталуы мүмкін. Бұл жүйе адамның жаны мен тәнінің үйлесімдігін сақтай отыра, оқушылар мен мұғалімдердің өзара бірлескен әріптестігі жағдайында жүзеге асырылады.
