Ой маржанын бүкіл әлемнен, ал поэзияның бояуларын халықтық жырдан іздейтін М.Шаханов туған елмен ару атамекеннің қасиетін сағым көмкерген даланың құдіретті күшін, бабаларының өшпес рухымен, қайтпас ерлігін, адалдықты ту еткен, асқақ жандардың ару махаббатымен адал достығын жырлайды. Ойымызды аша түсу үшін «Ғашықтық ғаламаты» балладасының кіріспесінде келтірілген төмендегі түсініктемені келтіруімізге болады.
Атақты «Қорлан» әнінің авторы Естай ақын 72 –ге келіп, тіршілікпен қоштасар шағында аласұрып жан досы Нұрлыбекті іздепті. Екі күндік қашық жерде тұратын Нұрлыбек аттан құлап, аяғын сындырып алғанына қарамастан арбаға жанбастай жатып досына жеткен екен. Сонда Естай әбден жұқарып тозуға айналған сұқ саусағындағы жүзігін көрсетіп: «Сүйегіме кіретін қарттарға ескерт мына жүзікті жарты ғасыр қолымнан тастамай келгенімді білесің. Ендеше қалған ғасырларда да саусағымда жарқырап жатсын… Ұлы сезімнің кішкене жүзігіне сыйдырған қайран Қорланым –ай» – деп ағыл – тегіл жылапты .
Ақын поэзиясына алтын арқау болған махаббат тақырыбы шынайы сүйіспеншілік пен жырланумен бірге бұл тақырыпқа ақын жаңадан із салған және ақын өзіндік беті айқын мәнері жаңалығы бар ақындарды мойындап, оған жанаспайтын өнердегі із, жол, салып бағытын таныта алмағандарды есепке алмай. Ақын «Ғашықтық ғаламаты» балладасында Естайдың мына бір сөзін әсерлі келтіреді:
Жарық беріп жатсын маған көрде де, – деп өзінің соңғы үмітін досына аманат етіп айтады. Естайдың бұл тілегін Мұхтар ақын «Ғашық болып өлу қандай мәртебе» — деп, деген жаңа тұжырымға келеді. Естайдың бұл әрекетін естіген Қорлан:
