underdevelopment of speech

12 
 
yearschildren`    speaking    skills`  development.  Diagnostic  techniques  are  aimed  at  examining  all 
components of speech, including grammar, sound, vocabulary and coherent speech. Here also  areshown 
the  average  arithmetic  indicators  for  each  component  of  speech.  These  results  can  be  used  to  select 
correctional technologies aimed at developing the speech of children with the general underdevelopment 
of  speech..  Selecting  correction    technologies  may  in  the  future  help  to  identify  their  effectiveness  and  
correct  speech  in  children  withthe  general  underdevelopment  of  speech.  This  information  can  help 
children to learn school curriculum effectively. 
Key  words:  general  underdevelopment  of  speech,  correction    technologies,  residual-organic 
dysfunction  of  the  central  nervous  system,  methodology  for    determining  connected  speech, 
methodologyfor  sound  and  syllabic  analysis  of  speech,  methodology  of    vocabulary  detection  , 
methodology for determining the grammatical structure of speech. 
 
Сөйлеу  тілі-бала  дамуының  негізгі  көрсеткіші.  Ана  тілі  балаға  қоршаған  ортада  өз  орнын 
тауып,  үлкендер  мен  қатарластарымен  қарым-қатынас  орнатуына  мүмкіндік  береді.  Тіл  арқылы 
бала айналасын таниды, өз ойын жеткізеді. Сонымен қатар сөйлеу тілінің қалыпты дамуы балаға 
мектеп бағдарламасын жақсы игеруі үшін қажет. 
    Мектепке  дейінгі  жаста    бала  өз  ана  тілінің  қалпын  түсіне  бастайды.  Бала  дыбыс  қатарларын 
меңгеріп,  сөйлем  құрылымымен,  антоним  мен  синонимдермен  танысады.  Монологты 
құрастырудың заңдылықтарын түсініп, диалог жүргізудің алғышарттарын меңгереді. Балалардың 
тілдік  және  тілдік  емес  құблыстармен  таныс  болуы  кейінірек  мектепте  оқу  мен  жазуды  сәтті 
меңгеруге  көмектеседі.  Мектеп  жасына  дейінгі  балада  белгілі  бір  жетістіктермен  қатар  тілдік 
дамуының қалпы анық байқала бастайды. Кез- келген дамудағы кешігу бала әрекеті мен мінезіне, 
тұлғалық қалыптасуына әсер етеді. 
    Сол себепті коррекциялық технологияларды қолданбас бұрын біз сол технология қажет болатын 
балалар контингентін біліп алғанымыз жөн. Сонда ғана біз  кемістік ерекшелігіне қарай мақсатты 
бағытталған жұмыс жүргізіп, сөйлеу тілінің  жалпы дамымауын жеңуде жақсы нәтиже ала аламыз. 
Сол үшін біз сөйлеу тілі жалпы дамымауын түзету үшін, коорекциялық технологияларды іріктеу 
мақсатында  анықтаушы эксперимент жасауды жөн көрдік. 
Анықтаушы эксперимент барысы 
Анықтаушы  эксперименттің  басты  мақсаты  -  сөйлеу  тілі  жалпы  дамымаған  балалардың  
сөйлеу  тілінің    бастапқы  қалпын  анықтау.    Эксперимент  жүргізу  үшін  біз    келесі  әдістемелерді 
іріктеп алдық:  
1.  Ушакова, Струнина бойынша сөздік қорын тексеру әдістемесі (4-5 жас) 
2.  Стребелева бойынша сөйлеу тілінің дыбыстық құрылымының деңгейін тексеру әдістемесі. 
(4-5 жас). 
3.  Стребелева бойынша сөйлеу тілінің  грамматикалық құрылымын тексеру әдістемесі. 
4.  Стребелева бойынша байланыстырып сөйлеу тілін тексеру әдістемесі. 

жүктеу/скачать 1,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: