Қызметкер және тұрақты жұмысшылық

178
Исламдағы тазалық
немесе  қорғаушылардың  (әскери  басшылар)  жағдайы 
аянышты.  Қиямет  күнінде  кейбір  топтар:  «Әттең, 
үркер  жұлдыздарына  шашымыздан  асылып  көкпен 
жердің  арасында  сілкіленсек,  бірақ  жауапкершілікті 
мойнымызға  алмаған  болсақ»,  –  деп  өкінеді»
145
  деп 
айтылады.  Дегенмен  оның  қарым-қабілетін  бағалап, 
басқа  адамдар  басшылыққа  ұсынған  жағдайда 
жауапкершілікті қабылдауында ешқандай әбестік жоқ. 
Сахаба  Абдурахман  ибн  Сәмураға  (р.а.)  ардақты 
Пайғамбарымыз былай деген: «Басшылыққа ұмтылма! 
Себебі,  басшылыққа  еркіңнең  тыс  тағайындалсаң, 
Аллаһтан көмек келеді, ал оны өзің талап етсең, онда 
жеке өзің мойынмен көтересің»
146
.
Ислам діні табыс табу үшін саудамен, кәсіпкерлік-
пен  және  лауазымды  қызметпен  айналысуды  шекте-
меген.  Алайда  капиталистік  немесе  прагматикалық 
көзқарастан бөлек үш негізгі қағиданы ұстанады: 
Екі жақты ризашылық;
 
6
жақсы ниет және туралық;
 
6
Өз мүддесін қамтамасыз етумен бірге басқалардың 
 
6
мүддесіне нұқсан келтірмеу; Құранның төмендегі 
аяты  осы  мәселеге  қатысты  негізгі  қағидаларды 
белгілейді: «Ей, иман еткендер! Мал-мүліктеріңді 
өз араларыңда әділетсіздікпен жемеңдер. Бірақ екі 
жақты ризашылықпен  жасалатын сауда арқылы 
болса  (бұл)  басқа,  өздеріңді  құрдымға  кетуден 
сақтаңдар. Күдіксіз, Аллаһ сендерге өте мейірімді. 
Кімде-кім  шектен  шығып  және  залымдықпен 
145
 Ибн Хиббан, әл-Бүйү 4; Ибн Мәжә, әл-Тижарат 3
146
 Бухари, әл-Аһкам 5-6; әл-Әйман 1; Мүслим, әл-Имарах 13; әл-
Иман 19

179

жүктеу/скачать 1,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: