Қазақ тілі лексика, фонетика, морфология мен синтаксис


Күздің таңы баяулап атып келеді екен, қос аңшы кұстарын ұстап  қостан



Pdf көрінісі
бет42/406
Дата13.06.2022
өлшемі3,22 Mb.
#146458
түріОқулық
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   406
Байланысты:
Қазақ тілі окулық Абуханов-лексика

Күздің
таңы баяулап атып келеді екен, қос аңшы кұстарын ұстап 
қостан 
шықты да, белдеудегі аттарын кеп 
шешті.
Мосқал 
жасты
, буырыл сақал қарт бүркітші Бекбол жуан торы
аттың 
шылбырын беліне қыстырып, енді үзеңгіге аяғын сала бергенде, арт жағынан 


39 
ат 
пысқырды.
Сұр 
тонды
, кеспелтек денесін шапшаң бұрып сырт айналғанда, 
Бекбол кезең асып келе жатқан қасқа 
атты жүргіншіні
көрді. Мойнына 
мылтық асынған, мезгілсіз жүрген жолаушы асығып, жедел келеді екен. 
Бекбол 
ерге 
қонбай, торы атты сулығынан тартып, жүргінші келе жатқан 
жаққа бұрды. Ауыр бүркіт ұстаған оң қолын 
ердің
үстіне салып, таңырқап 
тосып қалды. 
(М. Ә.) 
21-жаттығу.
 
Мына қосымшаларды ілгерінді ықпал бойынша соңы қатаң, ұяң, үнді
дыбыстарға біткен сөздерге әр түрлі етіп жалғаңдар:
-тар, -тер, -дық, -дік, -қа, -ке, -тан, -тен, -пен. 
 
2. І л г е р і н д і ы қ п а л д ы ң ж а з у д а ( о р ф о г р а ф и я д а)
е с к е р і л м е й т і н т ү р і: 
а) түбір сөз қатаң 
ш
 
дыбысына аяқталып, оған жалғанатын қосымша 
с
 
дыбысынан басталса, айтылуда қосымшаның басындағы қатаң 
с 
дыбысы қатаң 
ш 
дыбысына айналып естіледі. Бірақ жазуда морфологиялық принцип 
бойынша қосымшаның морфологиялық тұлғасы сақталып
с

дыбысы 
жазылады, 
Ж а з ы л у ы А й т ы л у ы 
қа
ш
-\-
с
а
қашша 
а
ш
-\-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   406




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет