Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ



бет389/400
Дата07.02.2022
өлшемі5,03 Mb.
#91417
1   ...   385   386   387   388   389   390   391   392   ...   400
Байланысты:
infekcialik-aurular (1)

Салыстырмалы диагностикасы. Тілменің диагностикасы аурудың типтік клиникалық көрінісіне негізделген: айқын интоксикация (дене температурасының жоғарылауы, қалтырау, әлсіздік, бас ауыру) белгілерімен жедел басталуы, зақымдалған аймақта ауру сезімі, айқын шектелген эритеманың болуы.
№ 28 кесте
Науқаста эритема болғандағы диагностикалық ізденіс алгоритмі



Эритема




Қызба бар ма? (38 ºС-тан жоғары)

жоқ

Терілік аурулар

Иә


Б іріккен дақтар түріндегі экзантема




Қабыну ошақтарындағы тері гиперемиясы

Иә Иә

І рі буындар және жамбас аумақтарында бөртпенің қоюлануы




Қол басының және буындар аумағындағы қабыну

Иә Иә Да Да Да

Розенбергтің жұқпалы эритемасы




Эризепелоид




Б еттегі «көбелек» тәрізді фигура




Терінің инфильтрациясы және қабынуы дамиды

Иә Иә

Чамердің жұқпалы эритемасы




Тілме




Э кзантема біріккен дақтардан, папулалардан, күлдіреуіктерден, көпіршіктерден тұрады




Жара түзіледі

Иә Иә

Көптүрлі экссудативті эритема




Түйнеменің терілік түрі




Б асқа жерде орналасқан эритема




Созылмалы ағым

Иә Иә

Ажыратылмаған жұқпалы эритема




Жүйелі қызыл жиек (волчанка)

№29 кесте


Науқаста буллезді экзантема болғандағы диагностикалық ізденіс алгоритмі.



Б уллезді экзантема




Жоғары қызба.


У лану белгілері.


Жұқпалы ауру жоқ, дерматологтың кеңесі қажет.






К өпіршіктердің орнында қара түсті струпы бар жара пайда болады.


Т үйнеменің буллезді түрі.




Г иперемияланған терідегі көпіршіктер, шеткі қабы белдігі.






Тілменің буллезді түрі








Д ене бойындағы полиморфты бөртпе (папулалар, дақтар, көпіршікер).






Полиморфты экссудативті эритема






А урудың ауыр ағымы, шырышты қабаттардың көптеген эррозивті зақымдалулары.






Стивенс –Джонсон синдромы






А урудың өте ауыр ағымы, гиперемияланған терідегі үлкен көпіршіктер, эпидермиса сылынуы.




Лайел синдромы



Эризипелоид. Ауруға кәсіптілік тән (ет өндіретін және балық өндіріс орындарының жұмысшылары, малшылар, балықшылар, мал дәрігерлері) ірі қара малдың, шошқаның, балық етін тұрмыста өңдеу кезінде жұқтырады. Алақан мен саусақтардың ішкі беткей терісі зақымдалады. Ауру жергілікті көріністерімен жеделдеу өтеді (ауру, қышу сезімдері). Ауру 1-2 см болатын айқын қызыл ісінген табақтарды саусақ және білезік аймақтарында пайда болуымен басталады. 3-5 күн арасында эритема бүкіл саусақ немесе білезіктің алақандық беткейіне жайылып, бүкіл саусақаралық буындар аймағын қамтиды. Эризипелоид кезіндегі эритема түсін өзгертеді: алғашында анық қызыл түсті, кейінірек ортасына қарағанда шеткі бөлігі айқын цианоздалған. Тілмеге қарағанда эризипелоидтағы ісіну айқын емес. Эритема аймағындағы жергілікті тері температурасы өзгермеген немесе сау теріге қарағанда аздап жоғарылаған. Жалпы интоксикациялық симптомдар айқын емес: субфебрильді температура, әлсіз бастың ауыруы, жеңіл селқостық.
Лабораторлы анықтауы.
Стрептококк қоздырғышын қаннан және жергілікті қабыну ошақтарынан бөліп алу мүмкіндік жағдай емес, сондықтан бұл ауру кезінде бактериологиялық зерттеулер қолданылмайды. Сонғы жылдары ауруды анықтау барысында ПТР қолданылып жатыр.
Гемограммада нейтрофилді лейкоцитоз, формуланың солға жылжуы, ЭТЖ ның жоғарлауы анықталады. Жиі рецидивтер дамитын науқастарда лейкопения дамуы мүмкін.
Іріңді асқынулар қалыптасқан жағдайларда гиперлейкоцитоз, нейтрофилдердің калық түйіршектенуі дамуы мүмкін. Реконвалесценция кезеңінде шеткі қандағы өзгерістер қалыпқа келеді.
Т- және В-лимфоциттердің төмендеуі аурудың иммунотапшылық жағдайына сәйкес болады. Геморрагиялық тілме кезінде гемостаз және фибринолиз көрсеткіштері өзгереді, олардың бұзылыстары ауруларда әр түрлі деңгейінде болуы мүмкін.
Емдеуі.Тілмемен ауырған науқастардың емі амбулаторлы, сонымен қатар стационарда жүргізіледі. Ауруханаға жатқызудың көрсеткіші: айқын интоксикациямен, жоғары қызбамен, үлкен аймақтық зақымдалумен жүретін ауыр ағымды, жиі рецидив беру, лимфа айналымының тұрақты бұзылу көрінісіндегі тілме дамуы, басқа да қосымша ауыр аурулардың қосылуы.
Этиотропты терапия. Тілмемен ауырған науқастарды емдеу әдетте, антибиотиктер -бензилпенициллин және осы уақытқа дейін комплексті терапия басты орын алады (әр күнде 4-6 млн бірлік 7-10 күн). Бастапқы кезде тілменің қайталамалы түрінде және оның кеш рецидивінде пенициллинмен емдеу өте нәтижелі. Сонымен қатар, 2-3 буынды цефалоспориндер (1 гр-нан, тәулігіне 3-4 рет), гликопептидтер, фторхинолондар қолданылады (орташа терапевттік мөлшерде, 7-10 күн). Эритромициннің, олеандомициннің, сульфониламидтік препараттардың және нитрофурандық препараттардың әсері төмендеу.
Тілмеде макролидтер кең қолданылады - макропен, фрамилид, рокситромицин (800 мың бірлік, 7-10 күн). Терапиялық концентрацияда макролид бактериостатикалық әсер етеді. Жиі рецидивтер дамыған кезде екі-курсты антибиотикотерапия жүргізіледі: β – лактамды препараттар курсынан соң 2-3 күндік үзілістен кейін линкомицин тағайындалады (0,6 г-нан) күніне 3 рет, бұлшық етке, 7 күн бойы).
Линкозамидтерден - линкомицин (30% 8 сағ. сайын 0,9 - 1.5 г. 7 -10 күн). Антимикробты әсерге линкомицин макролидке жақын, бұл препарат тілмеде рецидивті формасында жиі колданылады.
Ауыр ағымда кешенді антибиотикотерапия қолданылады: бензилпенициллин + аминогликозидтермен бірге (гентамицин, канамицин, амикацин, стрептомицин), эритромицин + гентамицин, бензилпенициллин + рефампицин.
Антибиотикотерапия әдістерінің қолданылуында қанағаттанбаушылық нәтижелері сақталады, өйткені аурудың рецидивті ағымының дамуы маңызды орын алады. Сол себепті, рецидивті тілменің этиотропты емі үшін кешенді антибиотикотерапия (кем дегенде 2 антибактериальды препараттар) тағайындалады. Ең тиімді қосылыстарды цефалоспориндер және фторхинолондар (қосылған антибиотикотерапияда гентамицин және амоксициллинді қолдануға болады).
Патогенетикалық терапия. 1.Тілменің патогенезінде екіншілік иммунды тапшылықтың ролін ескеріп комплексті емдеу кестесіне міндетті түрде иммунокорректорлар қосу қажет. Олар: интерлейкин – 2 (ронколейкин), интерферонның индукторлары (циклоферон, интерферонның индукторы бактериальды сұйық
2. Витаминотерапия - аскорбин қышқылымен бірге В топ дәрумендері 15 - 20 күн тағайындалады.
3. Қабынуға қарсы стероидты емес препараттар (реопирин, индометацин, диклофенак).
4. Антигистаминді препараттар.
5. Интоксикациямен күресу барысында (5% глюкоза ерітіндісі, 5 - 10% аскорбин қышқылының ерітіндісі, натрий хлорид изотониялық ерітінді) қолданылады. Тәуліктік диурез көрсеткіші бойынша қабыну ошағында сулы сұйықтықтың мөлшерін қадағалап отыру керек.
Жергілікті терапия.

  1. Тілмеде тек дененің соңғы бөліктерінің кең буллезды элементінде жергілікті ем колдану керек. Жедел тілме кезінде ошақты тітіркендіріп, бірден экссудацияны күшейтетін және репарацияны баяулататын Вишневский майың қолдануға тиым салынған. Эритематозды түрінде бриллиант көгімен, булланы жарғанда фурациллин ерітіндісі, іріңді асқынулары кезінде хирургиялық ем тағайындалады.Ашылған көпіршіктердің бетіне 0,1% риванол ерітіндісін немесе 0,02% фурацилин ерітіндісін тәулігіне бірнеше рет ауыстырып қояды. Ұзақ эрозия сақталған жағдайда эрозия үстіне винилин (Шостаковский бальзамы) тағайындаймыз. Жергілікті ем көпіршік пайда болғаннан бастап, репарация үрдісі - қабыршықтанғанға дейін жүреді.

УКС (УФО), УЖЖ (УВЧ), лазермен емдеу қолдануға болады
Тілмемен ауырған науқастарды бақылау және тексеру, стационардан шығару.
Тілменің жеңіл ағымындағы науқастарды үй жағдайында емдеуге болады. Тілменің рецидивті ағымына (бұрынғы қабыну орнындағы тері инфильтрациясы, тұрақты ісіну синдромы, лимфостаз, ұлғайған және ауру сезімді лимфалық түйіндер) әкелетін қолайсыз қалдық белгілердің болмауымен көрінетін клиникалық сауығудың нәтижесінде стационарда емделген науқастарға шығарылу ұсынылады.
Келесі бақылау және диспансерлеу тұрғылықты орны бойынша жұқпалы аурулар емханалық кабинетінде жүргізіледі.
Науқастың күтімі. Науқас терісінің таза болуын, дәретке отыруын қадағалау. Науқастарға жартылай сұйық диета, көп сұйықтың ішуі тағайындылады. Тілменің гангренозды және буллезды түрінде жақсы күтім және гигиенаны сақтау керек, ал сонымен қатар іріңді асқынуларды асептикалық ережелерді сақтау қажет. Тілменің бу ллезді түрінде жарылмаған көпіршіктерді абайлап кесіп, эксудатты шығарып, қабыну ошағына 0,1% ривонол ерітіндісін немесе 0,02% фурациллин ерітіндісімен күніне бірнеше рет өндеу жасап ашық ұстау керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   385   386   387   388   389   390   391   392   ...   400




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет