Қазақстан Республикасының жоғары білім және ғылым министрлігі



бет3/9
Дата20.11.2023
өлшемі0,51 Mb.
#192274
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
ПРАКТИКА 3.doc а5ай

Техника түрлері

Техника маркасы

Саны

Тракторлар, оның ішінде:







Дөңгелекті

МТЗ-80

5

Комбайндар.

Claas lexion -750



1

Claas lexion-7600

1

Күріш оруға арналған техника.

Magdon 150

2

Астық тазалағыш

ОВЛ -20

1

Күріш тасып, жер айдауға арналған техника.

ХТЗ-150

2

Қосымша көлік құралдары.

Камаз

2



ЗИЛ

1

Күріш дақылын оруда Magdon 150 техникасы қолданылды. Күріш гектары толық орылып біткеннен соң 2-3 күн өткеннен кейін Klaas lexion -750 және Klaas lexion-7600 техникаларымен күріш жинала бастайды. Бункер толғаннан кейін МТЗ-80 тракторына жүктеледі. Күріш тиелген бұл техника күріш сақталатын қамбаға барып, таразыға тартылады. Осы тұста күріштің тазалығын, сапасын, ылғалдылығын тексеру мақсатында зертханалық тексерістен өткізіледі. Бұл процестер жүргізіліп болғасын ОВЛ-20 күріш тазалағыш агрегатынан күріш тазартылып, қоймаға жөнелтіледі.





  1. Күріш шаруашылығы өнімдерін жинау және егін жинаудан кейінгі қайта өңдеуді зерделеу

Күріш жинау-ең жауапты кезең. Оны ору қыркүйек - қазан айларында жүргізіледі. Дестеге түсіру кезінде жер толық құрғақ болуы үшін күріштің дәні қамырлана бастағанда су беру тоқтатылады. Яғни, күріш толық піскен кезде атыздардағы су тартылап, жер құрғайды. Күріш негізінен екі фазалы бөлектеп ору әдісімен бастырылады.


Ең алдымен Mjgdon 150 дестелегіштерімен шашақ бастағы дәннің 85-90% толық піскенде күріш дестеге салынады, содан 3-5 күннен кейін Klaas lexion -750, Klaas lexion-7600 комбайндарымен жинап, бастады.
Күріш дәнін жинау вегетациялық кезеңдегі дақылдарды өсіру бойынша технологиялық операциялардың соңғы кезеңі ғана емес, сонымен қатар ең маңызды және жауапты процесс болып табылады, оның негізгі мақсаты өсірілген дақылдың жоғалуын азайту және оның сапасын сақтау болып табылады. Тазалау қыркүйектің бірінші онкүндігінде басталады, ал суық жылдары ол әлдеқайда кеш болады. Егін жинау ұзақтығы күрішті себу және пісу мерзіміне, дақылдардың ластануына, чектердің Мелиоративті жағдайына, сорттарына, ауа-райына, егін жинау техникасының, көлік құралдарының болуы мен жағдайына, еңбекті ұйымдастыруға байланысты. Тазалаудың орташа ұзақтығы 20-25 күн болуы керек. Егер күрішті жинау осы уақыттан ұзақ уақытқа созылса, онда астықтың жоғалуы артады, оның сапасы төмендейді, егістіктерді келесі жылдың егініне дайындау мерзімі кешіктіріледі.
Егін жинау күріш өндірісінің барлық тікелей шығындарының мен егін жинау жұмыстарының құны оны өсіру бойынша барлық жұмыстардың құнын құрайды. Сондықтан күріш өндірісінің экономикалық тиімділігі көбінесе егін жинау жұмыстары мен алынған астықты өңдеудің қалай жүргізілгеніне байланысты, өйткені егін жинау кезеңінде астықтың тауарлық сапасы және сәйкесінше күріштің сату бағасы қалыптасады.
Тазалау жұмыстарының сәттілігі көбінесе жинау техникасын дайындаудан, егістіктердегі топырақты уақтылы кептіруден басталатын және кірме жолдарды дайындаумен аяқталатын дайындық жұмыстарына байланысты. Көптеген күріш өсірушілер шығындарды үнемдеуге тырысып, бұл жұмыстарды жиі елемейді, нәтижесінде егіннің жоғалуына әкеледі.
3-5 күнде егін жинауды бастамас бұрын, топырақты жақсы кептіру үшін чектерді кесу керек, сортаң кешенінің топырақтарында маңызды фактор-бұл егін жинаудың басталу уақыты, демек, әр нақты учаскеде суды төгу уақыты. Олар дүрбелеңдегі дәндердің 95% толық пісіп жеткен кезде тауарлық астықты жинай бастайды. Күрішті мүмкіндігінше ертерек жинауды бастау қажеттілігі, оның ұзақтығына егін шығыны мен астық сапасының мөлшері байланысты.
Егін жинау 10-15 күнге кешіктірілсе, астық шығыны гектарына 3-5 және одан да көп центнерді құрайды. Күріштің орамдарда болуының алтыншы күнінде дәндердің жарылуы басталады, олардың саны 45% немесе одан да көп болуы мүмкін. Егістік күріште астықтың жоғалуы 6-15% немесе одан да көп болуы мүмкін, ал комбайнды дұрыс реттемеу салдарынан өсірілген егіннің жоғалуы 10-12% құрайды.
Егін жинаудың басталу мерзімін дұрыс анықтау үшін қосалқы заттардың жинақталуы және егіннің қалыптасуы гүлденуден 40-50 күн өткен соң аяқталатынын ескеру қажет. Чектегі су қабаты тәулігіне беруді тоқтатқаннан кейін қалыпты сүзу кезінде 1,5-2,0 см-ге азаяды. Жинау процесі суару желісінің болуымен және топырақтың ғана емес, сонымен қатар сабанның (50-60% дейін) және күріш дәнінің (23-25% дейін) жоғары ылғалдылығымен айтарлықтай қиындайды. Сонымен қатар, күріш басқа дәнді дақылдарға қарағанда әлдеқайда қиын, ұнтақтау үшін көп күш қажет, бұл астықтың ұсақталуына әкеледі. Тазалауды қиындатады күріштің жатуы және бос болуы, бұл комбайнның бастырғышының жұмысын қиындатады.
Күріш өнімдерін жинау әдістеріне арнаулы күріш өндірісін жинайтын машиналар шығарылады. Күріш өнімін орып, дестеге салу үшін аспалы күріш Klaas lexion -750 , Klaas lexion-7600 жаткалары бар. Орылып жиналған күріш 3 тонналық тракторға тіркеледі. Жаткалар әрбір трактор маркасына байланысты тиісті тіркеу құралдарымен жабдықталады. Бұл жаткалардың ору алымы 4.0 м, Қызылорда машина сынау станциясының мәліметіне қарағанда, 1 сағат жұмыс уақытында 1.27 га, ал ауыспалы 1 сағатта 1.66 га егіннің күрішін орады. Klaas lexion-7600жаткасы жетілдірілген жаткалардың жаңа түрі болып саналады.
Бір сыпыра шаруашылықтарда рационализатор-механизаторлар Klaas lexion -750, Klaas lexion-7600жаткасын күріш оруға пайдаланып жүр. Бөлектеп жинау әдісін қолданғанда, күріштің ысырабын азайту үшін күріш дестесі жаткамен белгілі мөлшерде дұрыс салынуы тиіс. Күріш дестесі өте қалың, немесе өте жұқа және енді болмауы керек. Десте мөлшерінің орташа қалыңығы 20 см, ені 100-110 см болғаны дұрыс. Жаткамен орғанда десте жататын аңыздың биіктігі 18-20 см етіп қалдырылады. Орылып дестеге салынған күріш 2-3 күн кептірілгеннен кейін жартылай шыныр табанды Klaas lexion -750, Klaas lexion-7600 комбайнымен бастырылады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет