Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы
жүктеу/скачать 11,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Балалар аурулары (МЖОО «Стоматология» факультеті студенттеріне арналған)
| БА патогенезін жобамен 3 сатыға бөліп те қарайды: иммунологиялық ,
патохимиялық және патофизиологиялық. Бірінші сатыда, организмнің аллергендермен сенсибилизациялануы нәтижесінде «агрессивті аллергендер» (реагиндер) пайда болады да, қан құрамында еркін (бос) айналып жүреді. Реагиндердің адам организміндегі әртүрлі ткандер мен клеткаларға, кілегей қабаттарға, лейкоциттің кейбір түрлеріне (базофил, нейтрофил) «жабысып алатын» қасиеті болады. Аллергиялық реакцияның баяу түрі тек қана реагиндерге байланысты дамиды. Иммунологиялық сатыда пайда болып үлгерген антиген-антидене комплексі, өзгерген бронх бұтағының маңында, жұмсақ еттің клеткаларының бетінде және вегетативті жүйке жүйесінің нерв талшықтарының ұшында ұсталып, тұрып қалады. Екінші сатыда антиген-антидене кешені «мес» клеткаларға әсер етеді де, осының нәтижесінде бұл клеткалардан биологиялық активті заттар, яғни: гистамин, баяу әсер ететін зат – анафилаксин, ацетилхолин, серотонин бөліне бастайды. 330 Үшінші сатыда «мес» клеткалардан бөлінген биологиялық заттардың әсерінен бронхтар тарылып, бронх бұтағының бездерінің секрециясы күшееді және бронхтардың кілегей қабаттары ісіне бастайды, яғни тұншығу байқалады. Секреция бөлетін клеткалар негізінен тыныс жолының кілегей қабатындағы лимфоидті элементтерге бағытталғаны белгілі, сондықтан тыныс жолдары арқылы антигенді IgЕ-нің неғұрлым көп мөлшерде бөлінуіне әкеліп соқтырады. Қан сарысуында IgЕ-нің көбеюі атопиялық демікпенің ерекшелігі болып саналады және бұл жағдайда Т-лимфоциттердің абсолюттік және салыстырмалы саны азайып кетеді. Т-клеткалары, негізінен Т-супрессолардың есебінен азаяды. Т-супрессорлар В-лимфоциттердің пролиферация (көбею) мен ажырауға қатысуын тежеп, әртүрлі класты атиденелердің енуің бәсеңдетеді және реагиндердің жинақталуын қамтамасыз етеді. Атопиялық демікпеде арнаулы супрессияның антигенінің жеткіліксіз болатыны анықталады, сондықтан атопиялық демікпе Т-супрессорлы жетіспеушілікпен сипатталады. Сонымен қатар, қазіргі деректер бойынша, демікпе тек қана иммунологиялық емес, сонымен қатар, зат алмасу ақауыда болып саналады. Зерттеулердің соңғы сатылары демікпені «ß 2 -адренергиялық мүкіс ауруы», – деп қарайды. Сөйте тұра, адренергиялық рецепция арқылы бронхтардың өткізгіштігіне әсерін тигізеді. ß 2 -адренергиялық жүйенің бронх жарамсыздығының дамуына мембраналардың фосфолипидтерінің спектрінің өзгеруі науқастың рецепторлық аппаратының жағдайын анықтайды. Соңғы кезде бронхиалды астманың екі түрлі жіктелісі қолданылады ( 79 - 80 кестелер): 79 КЕСТЕ БАЛАЛАР БРОНХИАЛЬДЫ АСТМАСЫНЫҢ (ДЕМІКПЕСІНІҢ) ЖІКТЕЛІСІ 80 КЕСТЕ БРОНХИАЛЬДЫ АСТМАНЫҢ АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІ БОЙЫНША ЖІКТЕЛІСІ (Gina) Күндізгі белгілер Түнгі белгілер ДШЖШ* ЖДШК** 1 сатысы персистелген <1 реттен аптасына қайталау арасында ДШЖШ қалыпты және белгілері ≤2 реттен айына ≤80% _______ < 20% 2 сатысы персистелген жеңіл ағымы >1 реттен аптасына, бірақ < 1 реттен күніне, қайталау белсенділігін бұзуы мүмкін >2 реттен айына ≤80% ______ 20-30% 3 сатысы персистелген орташа дәрежелі Күнде. Қайталау белсенділігін бұзады >1 реттен аптасына 60-80% ______ > 30% 4 сатысы персистел- Тұрақты. Физикалық Жиі ≤60% Түрі Ауырлық дәрежесі Ауру кезеңі Асқынуы Атопиялық Атопиялық емес Жеңіл: - эпизодтық - персистлі Орташа Ауыр Өршу: БА ұстамасы; Созылыңқы; ауыр Ремиссия: Кенеттен (спонтанды); фармакологиялық Өкпенің семуі (аттелектаз) Медиастинальды тері асты эмфиземасы; Пневмоторакс; Өкпелік жүрек (cor pulmonum); Өкпе эмфиземасы 331 ген ауыр ағымы ағымы шектелген > 30% * дем шығару жылдамдығының шыңы. **Жылдамдатып (құлшынып, форсирленген) дем шығару көлемі Атопиялық түрі мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларда жиі кездеседі. Негізгі белгілеріне атопиялық диатездің болуы, себепкер аллергендерден айырудың айқын элиминациялық тиімділігі, сауығу (ремиссия) кезеңінде тыныс жүйесінде өзгерістердің болмауы, ұстама кезінде бронхты кеңейтуші дәрілердің (бронхоспазмалитиктер) тиімділігінің жоғарылылығы жатады және инфекциялы емес аллергендермен тері сынақтарын қойғанда, күлбіреу сынама қойғаннан кейін 10-20 минуттан соң пайда болып, 1 сағат ішінде жойылып кетеді, сонымен қатар IgЕ-нің деңгейі артады, аллергологиялық тексеру қортындылары оң болып келеді. жүктеу/скачать 11,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|