Білім беру бағдарламасы: 6В03111-«Әлеуметтік саладағы психология»
Дәріс 3. Психологиялық зерттеу әдістерінің жіктелуі
жүктеу/скачать 132,25 Kb.
|
Орг и план НИР Лекция
6 tazhiribe, 555
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Жалпы ғылыми зерттеу әдістері (теориялық, эмпирикалық, модельдеу).
| Дәріс 3. Психологиялық зерттеу әдістерінің жіктелуі.
1. Жалпы ғылыми зерттеу әдістері (теориялық, эмпирикалық, модельдеу). 2. Б.Г.Ананьевтің психологиялық зерттеу әдістерін жіктеуі. В.Н.Дружининнің психологиялық зерттеу әдістерін үш өлшемді жіктеуі. 3. Психологиялық зерттеу әдістері: теориялық, эмпирикалық, зерттеу нәтижелерін интерпретациялау және сипаттау. Теориялық әдістер: талдау, синтездеу, абстракциялау, нақтылау, дедукция, индукция, модельдеу. 1. Жалпы ғылыми зерттеу әдістері (теориялық, эмпирикалық, модельдеу). Ғылыми таным әдістері әдетте жалпы және арнайы болып бөлінеді. Көптеген арнайы ғылыми проблемалар, тіпті зерттеудің жеке кезеңдері арнайы шешу әдістерін қолдануды қажет етеді. Әрине, мұндай әдістер өте ерекше. Ғылыми білімнің белгілі бір салаларына тән арнайы әдістерден басқа, ғылыми танымның жалпы әдістері бар, олардың арнайы әдістерден айырмашылығы, зерттеу процесінде және пән бойынша әр түрлі ғылымдарда қолданылады. Ғылыми танымның жалпы әдістері әдетте екі үлкен топқа бөлінеді: -эмпирикалық зерттеу әдістері (бақылау, салыстыру, өлшеу, эксперимент); -теориялық зерттеу әдістері (абстракция, талдау және синтез, идеализация, индукция және дедукция, ақыл-ойды модельдеу, абстрактіден нақтыға өту және т.б.). Эмпирикалық зерттеу әдістері -бақылау, -салыстыру, -өлшеу, -эксперимент -материалдық модельдеу Бақылау Бұл, ең алдымен, адамның сезім мүшелерінің жұмысына және оның объективті материалдық белсенділігіне, құбылыстардағы мағынаны зерттеу және табу мақсатында сыртқы әлемнің құбылыстарын қасақана және мақсатты қабылдауға негізделген белсенді танымдық процесс. Оның мәні зерттелетін объект бақылаушының әсеріне ұшырамауы керек, яғни объект қалыпты, табиғи жағдайда болуы керек. Бұл басқа эмпирикалық әдістердің құрамындағы элементтердің бірі ретінде әрекет ететін ең қарапайым әдіс. Бақылау тікелей (визуалды) болып, егер ақпарат құрылғылардың көмегінсіз алынса және жанама бақылау болып аталады – егер ақпарат құрылғылардың көмегімен немесе автоматты түрде тіркеу жабдықтарының көмегімен алынса. Таным құралы ретінде байқылау эмпирикалық мәлімдемелер жиынтығы түрінде әлем туралы алғашқы ақпарат береді. Күнделікті өмірде және ғылымда бақылаулар субъектілердің еркіне, сезіміне және қалауына тәуелді емес нәтижелерге әкелуі керек. Кейінгі теориялық және практикалық іс-әрекеттердің негізі болу үшін бұл бақылаулар нақты объектілер мен құбылыстардың объективті қасиеттері мен қатынастары туралы хабардар етуі керек. Танымның жемісті әдісі болу үшін байқылау бірқатар талаптарды қанағаттандыруы керек, олардың ішіндегі ең маңыздысы: -жоспарлылығы; -мақсаттылық; -белсенділігі; -жүйелілік. жүктеу/скачать 132,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|