17
Суспензиялар дәріханаларда, кӛбінесе,
суда аз еритін немесе
мүлде дерлік ерімейтін қатты дәрілік заттармен жұмыс істеуде
кездеседі.
Cуспензия түрінде,
негізінен, ішке қабылдауға арналған
дәрілік заттар шығарылатындықтан, оларды
микстура-суспензиялар
деп те атайды. Микстура-суспензиялар айтарлықтай тұрақты болуы
керек. Улы және әсері ӛте күшті дәрілер микстура-суспензиялар
түрінде шығарылмайды.
Дәрілік заттардың суспензияларын үш әдіспен алуға болады:
1) дисперстілігі жоғары қатты дәрілік заттарды дисперсті
жүйеде бұлыңғырландыру арқылы;
2) жасанды түрде диспергациялау;
3) конденсациялау.
Эмульсиялар
деп бір-бірінде аз еритін немесе мүлде ерімейтін
екі сұйық фазадан тұратын дисперсті жүйелерді атайды.
Эмульсиялар да, суспензиялар тәрізді ірі дисперсті жүйелер;
олардағы бӛлшектердің (тамшылардың) ӛлшемі 1 мкм-ден 50 мкм-
ге болады, алайда дисперстілігі бұдан әлдеқайда жоғары жүйлер де
дайындауға болады.
Іс жүзінде маңызды және кең қолданыс тапқан эмульсияларға
бір фазасы су, ал екіншісі – май болатын эмульсиялар жатады. Май
деген атау шартты түрде, бұл фаза ретінде органикалық еріткіштер,
минералды майлар және басқа да полюссіз еріткіштер жатады.
Мұндай жүйелер екі түрлі эмульсия түзе алады: судағы май (м/с) –
бұл тура эмульсиялар және майдағы су (с/м) – кері эмульсиялар.
Эмульсияларды дайындауда беттік белсенді заттардың –
эмульгаторлардың рӛлі ерекше.
Олар табиғатына байланысты
ионогенді, ионогенді емес және амфотерлі болып бӛлінеді.
Эмульсияларды сақтау.
Дұрыс дайындалған эмульсиялар
бірнеше күн бойы тұрақтылығын сақтайды. Екі фазаның бӛліне
бастауын
эмульсияны
шайқау
арқылы
кетіруге
болады.Температураны кӛтеру және күрт тӛмендету эмульсияның
бӛлінуін тездетеді. Сондықтан барлық
эмульсиялардың сыртында
міндетті түрде мынадай жазу болуы керек: «Пайдаланбас бұрын
шайқау керек» және «Салқын жерде сақтау керек».
Эмульсиялар
микроорганизмдердің
дамуына
жағдай
жасайтындықтан, оларды ерекше таза жағдайда дайындау керек.
Негізгі әдебиеттер: (1-6).
