Мәдениеттану
1). Мәдениеттін антропологиялық түсінігі.Мысалдар ретінде Э. Тайлор, Ф.Боас, К-Л.Стросстын мәдениет туралы анықтамаларын келтірінізМәдени антропология адамның, қоғамның және мәдениеттің қалыптасу және даму процестерін зерттейді. Мәдениет туралы антропологиялық түсіндірме: : мәдениет - адам мен қоғамның өмір сүру бейнесі, антропология өзі грек тілінен шыққан «адамның пайда болуы мен эволюциясы туралы ғылым» деп аударылады. Мәдени антропология– адам мәдениетті жасаушы және оны жасаушы ретінде талданатын антропологиялық ғылыми зерттеулердің ерекше саласы. Бұл білім саласы 19 ғасырдың соңғы ширегінде Еуропа мәдениетінде қалыптаса бастады. Мәдени антропологияның негізін салушылардың бірі ағылшын ғалымы Эдвард Барнет Тайлор (1832-1917) болды. Ол «Алғашқы мәдениет» (1871) кітабында мәдениеттердің дамуының эволюциялық концепциясын атап көрсетті. Кітап автордың зерттеу тақырыбын қалай түсінетінінен басталады. «Мәдениет, - дейді ол, - ... адамның қоғам мүшесі ретінде сіңірген білімнің, наным-сенімдердің, өнердің, моральдың, заңдардың, әдет-ғұрыптардың және басқа да кейбір белгілер мен әдеттердің жиынтығы. Ф. Боас: мәдениет тұжырымдамасы Мәдениет мінез-құлық үлгілерінің жиынтығы, оларды адам өсу-есею барысында және белгілі мәдени рөлді қабылдағанда игеріп алады . Әр мәдениеттің өзіне тән бірегей даму жолы бар.Клод Леви-Стросс – аса көрнекті француз антропологі, мәдениет зерттеушісі, этнологі әрі социологі.ЮНЕСКО-ның тапсыруы бойынша жазылған “Нәсіл және тарих” атты еңбегінде Леви-Стросс адамзат мәдениетінің әралуандығы, олардың өзара байланыстылығы және ықпалдастығы жөнінде айта келіп, “Әлемдік өркениет дегеніміз әлемдік ауқымда алынған мәдениеттер бірлестігі, басқа ештеңе де емес және олардың қай-қайсысы да тек солардың өздеріне ғана тән өзіндік ерекшеліктерін сақтауға тырысады”, – деген тұжырымдама жасайды. Ғалым өз зерттеулерінде өзі негіздеп берген құрылымдық принципке сүйене отырып, мәдениет құбылыстарын олардың ішкі және сыртқы байланыстарының бірлігі және олардың көп деңгейлілігі тұрғысынан алып қарастырады.
Достарыңызбен бөлісу: |
