Лекция 12. Экономика, жаһандану және еңбек Лекцияның мақсаты: Экономикалық, еңбек әлеуметтануының өзекті мәселелеріне талдау жасау, жаһандық фактордың әсеріне баға беру
Негізгі терминдер:жаһандық қоғам, экономикалық әлеуметтену, еңбек бөлінісі, рационалдық мәдениет
Лекция сұрақтары: Экономикалық әлеуметтанудың зерттеу пәні және объектісі.
Экономикалық және мәдени факторларға қатысты К. Маркс пен М.Вебердің көзқарастарының ерекшелігі.
Жаһандану жағдайындағы экономика, еңбек бөлінісінің қалыптасуы
Тарихи перспективадағы экономикалық даму. Экономикалық жүйелерді компаративистік талдау. Еңбек нарығы мен жұмысбастылық құрылымы. Экономиканың негізгі секторлары. Жаһандық қоғамда еңбек рөлінің өзгеруі. Еңбектің жаһандық бөлінісі. Қазақстан жаһандық әлеуметтік-экономикалық жүйеде. Рационалдылық мәдениеті. Прагматизм мен жоспарлау. Жаһандық экономика және еңбек бөлінісі. Қазіргі заманғы экономикалық жүйелердің – капитализм, социализм, аралас экономиканың – ерекшеліктері.
"Қазіргі Қазақстан қоғамының дамуындағы прагматизмнің рөлі. Үй шаруашылығындағы ішкі экономикалық тәуелділіктердің ділдің негіздері. Еңбек нарығындағы гендерлік дискриминация.
Еңбектің рөлі, еңбек бөлінісі және қоғамның әлеуметтік құрылымы туралы М.Вебердің, Э.Дюркгеймнің және К.Маркстің теориялары.
Еңбекті зерттеудегі әлеуметтанулық тәсілдің өзіндік ерекшелігі. Қоғамдағы еңбек және өндіріс, әлеуметтік-тарихи ерекшеліктер. Қоғамның әлеуметтік-кәсіби құрылымы. Еңбек нарығы және жұмыс бастылық құрылымы, сегментация және еңбек нарығының икемділігі. Қазақстан қоғамының экономикалық жаңғыруы жағдайындағы еңбектің ұйымдастырылуының жаңа түрлері. Еңбек рөлінің жаһандық қоғамда өзгеруі, жаһандық еңбек бөлінісі.
Тексеру сұрақтары 1. Экономикалық құбылыстарды әлеуметтанулық тәсіл арқылы зерттеудің ерекшелігін сипаттаңыз.
Э.Дюркгеймнің «Қоғамдық еңбек бөлінісі» еңбегін оқып, талқылау арқылы кешенді түрде анықтаңыз.
4. М.Вебердің «Протестанттық этика және капитализмнің рухы» еңбегінің басты идеясын тұжырымдаңыз
