Физика пәнінен зертханалық жұмыстардың тақырыбы 7 – сынып



бет37/41
Дата10.10.2022
өлшемі3,65 Mb.
#152421
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   41
Байланысты:
Лаборант документ

Бақылау сұрақтары:

  1. Дифракциялық тор дегеніміз не?

  2. Тордың периоды деген не? Ол қалай есептеледі?

  3. Спектрдің қай бөлігі экранның саңылауына жақын орналасқан: қызыл немесе күлгін?

  4. Тор мен экранның арақашықтығы дифракциялық спектрдің ретіне қалай әсер етеді?

  5. Тордың периоды дифракциялық спектрлердің арақашықтығына қалай әсер етеді?

  6. Егер көшедегі шамға капрон , тюль арқылы қарайтын болсақ , неге олардың төңірегінде түрлі – түсті шеңберлер пайда болады?



Жұмыстың орындалуы:



Спектрдің реттілігі

Тордың периоды,
d ( м )

Тордан экранға (шкалаға) дейінгі қашық тық а

Спектрдің шкала-лары және белгілері м

Толқын ұзындығы , м

Қызыл

жасыл

Күлгін

қызыл

Жасыл

күлгін

1

10 – 5м

0,5м

14*10-2

9*
10-2

8*
10-2

7*10-7м

5* 10-7 м

4*10-7м

2

10 – 5м

0,5 м

7*
10-2

5*
10-2

4*
10-2

7*10-7м

5* 10-7 м

4*10-7м

d= 10-5м ; К =4


а = 0,5 м

bқ= 14*10 -2м , bж=9*10-2м ; bкүл=8*10-2м


λқыз= = = 7*10-7м
λкүл=  = = 4*10-7м ; λж= = = 5* 10-7 м
d=10 – 5м ; К=2
а = 0,5м
bқ = 7* 10-2м ; bж =5*10-2м ; bк=4*10-2м
λқыз= = = 7*10-7м
λж= = = 5* 10-7 м
λкүл=  = = 4*10-7м


Қорытынды:Бүгінгі сабақта дифракциялық тор арқылы 7 спектрдің ішіндегі қызыл , жасыл , күлгін түстерінің толқын ұзындығын анықтадық . алынған мәліметтер. Толқын ұзындықтарына сәйкес. Сонда λқыз= 7*10-7м λж= 5*10-7м λкүл=4*10-7м шықты.

3 - зертханалық жұмыс.


Шынының сыну көрсеткішін жазық параллель пластинаның көмегімен анықтау.


Құрал – жабдықтар: 1) жазық параллель шыны пластина; 2) ағылшын түйреуіші – 4 дана; 3) өлшеуіш сызғыш; 4 ) ақ қағаз ; 5) шам; 6 ) аккумулятор батареясы; 7) кілт ; 8) жалғағыш сымдар; 9)саңылауы бар экран; 10) транспортир.


Жұмыстың теориясы. Жарық бір ортадан екінші ортаға өткенде жарықтың сыну құбылысы бақыланады. Мұның себебі – әр түрлі орталарда жарықтың таралу жылдамдығы түрліше болады. Сыну заңы бойынша: n= , (1 )
Мұндағы n – екінші ортаның бірінші ортаға қатысты сыну көрсеткіші. Егер бірінші ортаға ауа болса , оның абсолют сыну көрсеткіші 1 , онда екінші ортаның салыстырмалы сыну көрсеткіші абсолют сыну көрсеткішіне тең.





Жұмыстың барысы:

  1. Электр шамын кілт арқылы батареяға қосып , тізбек құрыңдар.

  2. Шамның алдына саңылауы бар экранды орналастырып , ал оның сыртына ақ қағаз қойыңдар.

  3. Кілт арқылы тізбекті қосыңдар да қағаз бетінде жіңішке жарық жолағын алыңдар.

  4. Жарық жолағына кез келген бұрышпен шыны пластинаны қойыңдар.

  5. Пластинаның пішінін қағазға сызып , F шығу нүктесін белгілеңдер.

  6. Тізбекті ағытып қағаздан шыны пластинаны алыңдар.

  7. A және B , B және F нүктелерін қосып , түскен және шыққан сәулелерді сызыңдар. Пластинаға жарықтың B түсу нүктесінде перпендикуляр тұрғызыңдар.

  8. Транспортирдің көмегімен түсу және сыну бұрыштарын өлшеңдер.

  9. Шынының сыну көрсеткішін ( 1 ) формула бойынша есептеңдер.

  10. Тәжірибені басқа түсу бұрыштары кезінде қайталаңдар және нәтижелерді салыстырыңдар ( тәжірибені 3 рет жүргізіңдер ).

  11. Тәжірибелерді жарық көзінсіз , ағылшын түйреуіштерін пайдаланып жасаңдар.



Бақылау сұрақтары:

  1. Шынының сыну көрсеткішінің жарық сәулелерінің түсу бұрышы артқан кезде қалай өзгеретінін анықтаңдар. Осы тәуелділіктің графигін сызыңдар.

  2. Жарықтың сыну бұрышы түсу бұрышынан кіші немесе үлкен , сондай – ақ нөлге тең бола ала ма?

  3. Абсолют сыну көрсеткішінің физикалық мағынасы неде?

  4. Сыну көрсеткішін ең үлкен дәлдікпен , яғни ең кіші қатемен қалай анықтауға болады?







Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   41




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет