Жоғарғы оку орнына арналған оку кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚму бак, жэне баспа орталығы, 2007. 121 б
жүктеу/скачать 3,3 Mb.
|
Өсімдіктер систематикасы кітап
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті Дарбаева Т.Е. Өсімдіктер
- ӘОЖ 581.4:075 Д-12 Пікір жазғандар: Егеубаева Р.А.
- Шалахметова Т.М.
- Дарбаева Т.Е. Өсімдіктер систематикасы
- Прокариоттар (Procariota) ядросыз ағзалар жзне эукариоттар (Eucariota) - ядролы ағзалар.
 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті Дарбаева Т.Е. Өсімдіктер систематикасы Оқу құралы Орал, 2007  ӘОЖ 581.4:075
Д-12 Пікір жазғандар: Егеубаева Р.А. - Ботаника және фитоинтродукция институты, биология ғылымдарынын докторы, бас ғылыми кызметкер Шалахметова Т.М. - Әл-Фараби атындагы Қ аз¥У жанындагы Экологиялык мәселелер ғылыми-зерттеу институтының директоры, биология ғылымдарының докторы Утаубаева А.У.М. Өтемісов атындағы Батыс Қазакстан мемлекеттік университетінің, ботаника кафедрасының доценті, биология гылымдарының кандидаты Дарбаева Т.Е. Өсімдіктер систематикасы: Жоғарғы оку орнына арналған оку кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚМУ БАК, жэне баспа орталығы, 2007.-121 б.. 25 фотосурет Әл-Фараби атындагы Қазақ улттыц университетініц жанындагы ҚР БҒМ-нің жогары оқу орнынан кейінгі білім берудіц Республикальщ оқу-әдістемелік кецесінің гуманптарльщ және жаратылыстану гылымдар мамандықтары Секция мәж ілісінің шешімімен баспага үсынылган. 09.11.2007ж. №1 хаттама. Оку кұралында төменгі және жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің систематикасы, морфологиясы, көбеюі, таралуы, экологиясы, эволюциясы, табиғаттағы жэне адам өміріндегі манызы баяндалып, бакылау сұрактары. БҚО-нын сирек, реликт, эндемик жэне ҚР Қызыл кітабына енген өсімдік түрлері берілген. Оку кұралы жоғары оку орындарынын Биология, Экология жэне т.б. мамандыктардың Ботаника және өсімдіктер систематикасы курсын окитын студенттеріне, магистранттарға және мектеп окытушылары мен оқушыларына арнапған. © Дарбаева Т.Е., 2007 © М.Өтемісов атындағы БҚМУ БАҚ жэне баспа орталығы, 2007  КІРІСПЕ
Өсімдіктер дүниесінің 500 000 турі белгілі. Өсімдіктерді зерттеп білу үшін оларды белгілі бір өсімдіктер систематикасын, жүйесін күру шарт Систематика организмдердің көп түрлілігін зерттеп, оны жуйелейтін (классификациялайды) ғылым. Систематиканың максаты: эволюциялык теорияның негізінде организмдер арасындағы эволюциялык қарым-катынасты көрсететін жуйе к^РУ-Биологиялык жуйенін бірлігі, яғни иегізгі систематикалык категория - түр. Әрбір түрдің ерекшелігі морфологиялык жэие онын генетикалык кегізінде көрінеді. Түр белгілі туысқа (genus), туыс түкымдаска (familia), тұкымдас катарға (ordo), катар класқа (classis), класс бөлімге (divisio), белім патшалыкка (regnum) жатады. Ғьшымда өсімдік түрі бинарлы (түр жэне туыс аты) атпен жэне латын тілінде аталады. Мысалы: Жатаған сарғалдак - Ranunculus repens. Бинарлы жүйені ғылымға енгізген Карл Линней (1753). Барлық өсімдіктер элемі екі ірі топка бөлінеді: төменгі сатыдағы өсімдіктер - Thallophyta (талломды есімдіктер) жэне жогары сатыдағы өсімдіктер - Cormophyta (cormos - өркен, өркенді өсімдіктер). Тірі ағзалар екі үлкен топка бөлінеді: Прокариоттар (Procariota) ядросыз ағзалар жзне эукариоттар (Eucariota) - ядролы ағзалар. Прокариоттарға бактериялар, вирустар жэне көк-жасыл балдырлар, ал эукариоттарға балдырлар, клегейлілер, саңыраукүлактар , кыналар жэне жоғарғы сатыдағы өсімдіктер жатады. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктердіц 300 мыңнан астам түрі белгілі. Қазақстанда 5600 түрі, Солтүстік Каспий маңында 1500-дай, ал Батыс Қазақстан облысында 1250-ден астам түрі кездеседі. «Өсімдіктер систематикасы» оку қүралы (бакалавриаттарға арналған) «Биология» жэне «Экология» мамандықтарының ҚР мемлекетгік білім беру стандарты мен «Өсімдіктер систематикасы» курсынын типтік бағдарламасына ( 005) және оқытудың кредигті жүйесіне сэйкес күрастырылган. Бүл оқу күралында өсімдіктер элемінің алуан түрлілігі, олардың классификациясы, морфологиясы, кебею жолдары, экологиясы, таралуы, маңьізы, эволюциясы, таксондар арасындағы филогенетикалык байланыстар жэне БҚО- ньің флорасы берілген. Өсімдіктер систематикасы А.Л.Тахтаджянның жэне Қазақстан ботаник галымдарының классификациясы негізінде берілді. Оқу қуралы Н.А.Комарницкий, ГТ.Рейвн, А.Л.Талгджян, О. бдрахманүлы Ә.Ә.Әметов, В.В.Иванов, Т.Е.Дарбаева жэне «Жизнь растений», «Флора Казахстана» (9 томды) монографиялар, окулыктар мен оку Құралдары жэне көпжылдык, флористикалық ғылыми-зерттеу жұмыстарының материалдары негізінде кұрастырылды. 3  Барлык тірі организмдер прокариоттар (ядроға дейінгі) жэне эукариоттар (ядролы) болып екі үлкен топка бөлінеді.
Вегетативті дене кұрлысынын ұйымдасуына байланысты барлык организмдер төменгі жэне жоғаргы сатыдағы өсімдіктер тобына бөлінеді. Төменгі сатыдағы өсімдіктерге карапайым кұрлысты денесі талломнан тұратын, сабак, жапырак, тамырға жіктелмейтін организмдер (бактериялар, балдырлар. саныраукұлактар, кыналар) жатады. Жоғарғы сатыдағы өсімідіктердік денесі вегетативті мүшелерге жүктелген эр түрлі ұлпалардан тұрады. Оған мүктер, плаундар, кырыкбуындар, папортниктер, ашык тұқымды жэне жабык тұкымды өсімідіктер жатады. жүктеу/скачать 3,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|