Араб, парсы тілінен енген
сөздер:
Тәрбие, мұғалім, кітап, дәптер, емле, пән, мектеп, қағаз, тарих
Орыс тілінен енген сөздер:
А) Қазан төңкерісіне дейін енген сөздер: болыс, сот, жәшік, кереует, бөтелке, кәмпит, сөмке, тұрба, т.б.
Ә) кеңестік дәуірде кірген термин сөздер: телефон, телеграф, автомобиль
Самолет – ұшақ
Вертолет – тікұшақ
Коллектив – ұжым
Герб – елтаңба
Гимн - әнұран
Монғол тілінен енген
сөздер:
- ел билеуге байланысты сөздер:
ұлыс, нөкер, жасақ, аймақ,
жарлық т.б.
- жер – су атаулары: Тарбағатай,
Нарынқол, Нұра, Баянауыл,
Зайсан, Қордай, Алтай т.б.
Тапсырмалар
Суырып салма ақын
Шайыр
Пұл
Пешене
Ғұлама
Ғибрат
Сарбаз
Ғалым,оқымысты
Ақша,қаржы
Жазмыш,тағдыр
Үлгі,өнеге
Әскер,жауынгер
Б і л і м
А д а м
Қ ұ н
С а б а қ
Т а л а п
С а м а у р ы н
Т е л е ф о н
Т о л а ғ а й
П е ш е н е
Оқу үйренумен санаға қонатын ақиқат
жайлы түсінік.
Үйренбей білім бітпес. / мақал. /
Ойлау, сөйлеу қабілеті бар, еңбек
құралдарын жасап, оларды өз
қажетіне жарата
білетін саналы қоғам мүшесі.
Адамнан үлкен ат жоқ,
наннан үлкен ас жоқ. / мақал. /
- Ынта, ықылас, ұмтылушылық.
Арман еткен баланың қайырмайық талабын
2. Міндет, жауапкершілік.
Әдебиет өскен сайын
оқу – үйрену талаптары да
тереңдей беруге тиіс.
/ Ғ. Мүсірепов,Суреткер. /
Мектеп жүйесінде өтілетін пән және сол пәндерден
оқушыларға берілетін тапсырма.
Мұғалім әдебиет сабағында баланы
әсемдікті ұғынуға, қоғам мен адам
арасындағы қарым – қатынастардың
сырын түсінуге үйретеді.
- Толассыз соғатын жел.
Тоқтамай соққан толағай
Толастар мезгіл жеткей дүр.
2. / көнерген сөз /
Түгі жоқ, тап – тақыр, жалаңаш.
Тау толағай көрінер тасы кетсе.
Шай қайнатуға арналған,
оттығы іш жағына орналасқан
металл ыдыс.
Әңгіме қызып отырғанда сары
самаурын да быжылдап келіп қалды.
Техникалық аспаптар арқылы
алыстан сөйлесетін құрал.
III тапсырма:
«Ең биік мұнара» ойыны. Ең көп кірме сөз жазып және тапқан сөздеріне синоним сөз тауып жазыңыздар.
IV тапсырма:
5 минуттық эссе жазу
Мысалдар__Тура_мағына__Омоним'>Қазақ тілінде кірме сөздер болмаса, тіл байлығы болар ма еді?
Мысалдар
|
Тура мағына
|
Омоним
|
Синоним
|
Көнерген сөз
|
Көп мағыналы
|
Ауыспалы мағына
|
Табу
|
Дисфемизм
|
Эвфемизм
|
Жаңа сөз
|
Кірме сөз
| |
Күннің көзі
| | | | | | | | | | | | |
Уәзір
| | | | | | | | | | | | |
Әдемі, көрікті, сұлу
| | | | | | | | | | | | |
Ара
| | | | | | | | | | | | |
Ерке бала
| | | | | | | | | | | | |
Кілт
| | | | | | | | | | | | |
Боқмұрын
| | | | | | | | | | | | |
Сөзуар
| | | | | | | | | | | | |
Сөмке
| | | | | | | | | | | | |
Саяжай
| | | | | | | | | | | | |
Әдебиет
| | | | | | | | | | | | |
Аймақ
| | | | | | | | | | | | |
Мысалдар
|
Тура мағына
|
Омоним
|
Синоним
|
Көнерген сөз
|
Көп мағыналы
|
Ауыспалы мағына
|
Табу
|
Дисфемизм
|
Эвфемизм
|
Жаңа сөз
|
Кірме сөз
|
Күннің көзі
| | | | | |
+
| | | | | |
Уәзір
| | | |
+
| | | | | | | |
Әдемі, көрікті, сұлу
| | |
+
| | | | | | | | |
Ара
| |
+
| | | | | | | | | |
Ерке бала
| | | | | | |
+
| | | | |
Кілт
| | | | |
+
| | | | | | |
Боқмұрын
| | | | | | | |
+
| | | |
Сөзуар
| | | | | | | | |
+
| | |
Сөмке
| | | | | | | | | | |
+
|
Саяжай
| | | | | | | | | |
+
| |
Әдебиет
| | | | | | | | | | |
+
|
Аймақ
| | | | | | | | | | |
+
|
Үйге тапсырма
173-жаттығу
Мәтіннен араб-парсы тілінен енген сөздерді тауып жазыңдар
Бағалау
Достарыңызбен бөлісу: |
