Kz $$$umkd name$пэоәК атауы Еңбек қорғау$$ |
жүктеу/скачать 9,6 Mb.
|
$$$002-003-000$3.2.3 Дәріс №3 Өндірістегі еңбек қорғауды ұйымдастыру.
{Дәрісте қозғайтын сұрақтар} 1.Мамандар мен басшылардың еңбек қорғауды ұйымдастырудағы міндеттері мен жауапкершілігі . 2.Еңбек қорғауды басқару және бақылау . 3.Еңбек ету және демалу жолдары . &&& $$$002-003-001$3.2.3. Сұрақ атауы 1 Мамандар мен басшылардың еңбек қорғауды ұйымдастырудағы міндеттері мен жауапкершілігі . І. Кәсіпорындағы Еңбек қорғау жұмысын Қ Р «Еңбек Кодексі» баптарына сүйене отырып жұмыс орнының басшылары мен мамандары ұйымдастырады . Еңбек қорғауды ұйымдастырудың қысқаша жүйесі . Қауіпсіз еңбек ету әдістеріне оқыту-үйрету ( нұсқаулар жүргізу ). Мазмұн-түрiне және өткiзiлу мерзiмiне қарай нұсқаулар төмендегiдей бо-лып бөлiнедi: 1-шi –кiрiспе нұсқау. 2-шi- жұмыс орнындағы алғашқы нұс-қау. 3шi- қайталама нұсқау; 4шi- жоспардан тыс нұсқау (внеплановый); 5шi – мақсатты нұсқау (целевой). Алғаш жұмысқа орналасуға келген адаммен кiрiспе нұсқауды еңбек қорғаудың инженерi, ондай маман болмаған жағдайда , бұйрық бойынша , оның мiндетi жүктелген адам өткiзедi. Егер еңбеккер сол кәсiпорынның iшiнде бiр саладан екiншi салаға қызметiн ауыстырса мысалы: механизатор, құрылысшы болып ауысса, онда сол саланың бас маманы кiрiспе нұсқауды өткiзе алады. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқауды , қайталама және мақсатты нұсқауды - жұмыс берушi - бөлiмше бастығы өткiзедi. Басшылар мен мамандар жоғарыдағы көрсетілгендерден басқа мынадай жұмыстарды ұйымдастырып, орындауға тиісті : 2 ) жұмысшыларды жұмыс киімімен және жеке басты қорғайтын құрал – жабдықтармен қамтамасыз етулері керек ; 3 ) шаруашылықта қолданылатын машиналар мен қондырғылардың ақаусыз жұмыс істеуін қамтамасыз ету ; 4 ) фермалардағы , кешендегі , сүт және сою цехтарындағы т.б. ветеринарлық санитарлық жағдайларын қадағалау керек ; ауру малдарды күтудегі ережелерді сақтауды , жұмысшыларға аурудың жұқпауын қадағалау керек ; 5 ) Жоспарлау . ҚР Еңбек заңнамаларының баптарына сәйкес Еңбекті қорғау жөніндегі заң және өзге де нормативтік актілерді бұзуға кінәлі , не қадағалау мен бақылауға кедергі келтіруші лауазымды адамдар заңдарда белгіленген тәртіппен әкімшілік , тәртіптік , материалдық немесе қылмыстық жауапқа тартылады " . Мамандар үшін жауапкершілік : Әкімшілік – иман – шарт жазалауы ( моральдік ) , ескерту жасау , көпшілік алдында ұйалту , жұмысын төмендету , жұмыстан босату т.б. Тәртіптік – қызметкерлердің бастықтың алдында шаруашылықтың ішкі тәртібін бұзғаны үшін беретін жауапкершілігі . Материалдық – шығынның құныны төлеу ( егер айыпты болса ) : а ) толық төлеу , б ) жартылай төлеу - бұны көпшілік жиналысы шешеді . Қылмыстық жауап – а ) бас бостандығынан айыру , ә ) жұмыс орнынан айыру т.б. ... &&& $$$002-003-002$3.2.3.2 Сұрақ атауы 2 Еңбек қорғауды басқару және бақылау . 2 . Еңбек қорғауды басқарудың негізгі м а қ с а т ы - қауіпсіз еңбекті ұйымдастыру , денсаулықты және еңбекшінің еңбекке қабілетін сақтау болады . Еңбек қорғауды " ж ү й е " әдісімен басқарған тиімді деп саналады . Бұндай әдіспен басқарғанда мыналарды бөліп алуымыз керек : объект , субъект , басқару тәсілі . Басқару объектісіне – еңбек ету жағдайы , еңбекшілер қауымының еңбек тәртібі , оларға әсер ететін өндірістік қауіп – қатерлер және кәсіптік қорғау . Басқару субъектісі ( цехтық басқару ) дереу қимыл жасауға да ыңғайлы болуы керек . Басқару тәсілінің негізгі басқаруға келіп түскен хабарлардың дәлдігіне , толықтығына байланысты . Осындай бөлшектеген " ж ү й е " әдісінің кемшіліктері байқалады . Бұнда басқару субъектісінің жетілмегені байқалады . Сондықтан шаруашылықтардағы е ң б е к т і қ о р ғ а у төмендегідей ү ш ш а р т т ы қанағаттандыруы керек : " Жүйенің " алдына қойылған айқын мақсат ; " Жүйеден " бөлініп шығатын кіші жүйелер болуы ; " Жүйе " өзінен жоғары сатыдағы жүйеге бағынышты болуы керек , осының бәрі басқарудың бақылау , тексеру , тіркеу және талдау , жоспарлау , тәрбиелеу , тәртіпті қатаңдату т.б. Еңбекті қорғаудағы бақылаудың ең тиімді жолдарының бірі үш сатылы бақылау : Шаруашылық бөлімінің басшысы – күнделікті . Бас мамандар – жұмысына немесе он күндікте бір рет . Шаруашылықтың басшысы - айына немесе тоқсанына бір рет ( тексеру нәтижесін жазба түрде шығарады ) . ... &&& $$$002-003-003$3.2.3. Сұрақ атауы 3 Еңбек ету және демалу жолдары 3. Еңбек ету және дем алу жолдары Қазақстан Республикасының Конституциясымен шектеледі . Онда әйелдер мен жасөспірімдердің еңбектену және дем алуы ерекше көрсетілген . Жарымжан адамдарға да ерекше қамқорлықтар жасалған . Жұмыс уақытының түрлері мынадай : т о л ы қ ж ұ м ы с күні , қ ы с қ а р ғ а н ж ұ м ы с күні , т о л ы қ е м е с ж ұ м ы с күні . Жұмыс аптасы : бес күндік , алты күндік . Жұмысты ұйымдасырудың негізгі түрлері : ш е к т е л м е г е н жұмыс күні , ұ з а р т ы л ға н жұмыс күні , у а қ ы т т а н т ы с ( сверхурочный ) және к е з е к ш і жұмыс күні . Демалыстың түрлері : жұмыс арасындағы үзіліс , жұмыстан кейінгі үзіліс , жұманың аяғындағы демалыс , мейрам күндері , жаздық демалыс , еңбек ақысыз демалыс . Жұмыс уақыты мен демалыс уақытын дұрыс пайдалану еңбек өнімділігін өсірудің және қауіпсіз еңбектің кепілі . Сондықтан оны дұрыс ұйымдастыра білу мамндардың міндеті . ...
$$$002-003-100$ Дәріс №3.Өзін-өзі тексеру сұрақтары {Өзін-өзі тексеру сұрақтар тізімі немесе тестер} 1. Мамандар мен басшылардың еңбек қорғауды ұйымдастырудағы міндеттері мен жауапкершілігі ? 2.Еңбек қорғауды басқару және бақылау түрлерін қандай ? 3. Еңбек ету және демалу жолдарын атап көрсет ? 4. Өндіріс орындарында еңбек қорғаудан қандай нұсқау түрлері жүргізілуге міндетті ? &&& жүктеу/скачать 9,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу: |