Кохлеарлық имплантант - тек есту жүйесіне жіберетін электр импульсқа және сол арқылы мидың есту орталығына дыбыс тербелісін жасайтың ұлудың жоғалған рецепторларының орның толықтырады
Біз миымызбен сөзді түсінеміз және естиміз, соңымен қатар сөйлейміз.
Соңдықтан, адам сөзді түсінуі үшін жай дыбыстарды есту қабілеті ғана емес, соңымен қатар мидың 3 құраушысы қажет.
1.Адам миының есту орталығы сөзді талдай алуы керек, дыбыс сигналдары - тілдік аппарат талдауының есту механизмдері қалыптасқан болу керек.
Яғни адам миы түрлі тілдік сигналдар-фонемалар, буындар, сөздер, сөйлемдерді табуы, ажырата алуы және тануы керек. Соңымен қатар, оның есінде осы сигналдардың есту бейнелері сақталуы керек.
2.Адам ана тілінің жүйесін игеру керек, яғни ол лингвистикалық ақпараттарды - сөздердің көптік мағыналарың(лексика), олардың дыбыстық құрамын (фонетика), өзгеру ережелерін (морфология) және сөйлемдегі сөздердің байланысуы (синтаксис) білуі және жадында сақтауы тиіс.
3.Адамда ауызша сөйлеудің туындау және құрылу механизмдері қалыптастырылуы керек, ол айтылған ойды туындата және дамыта білуі, ойдың иерархиялық құрылымын, тілдік бірліктерді сызықтық ретпен құра алуы керек. Оның есінде бұл үшін қажетті барлық ақпараттар сақтаулы болуы керек. Бұл сөз мағыңалары, олардың айтылған кездегі өзгеру және байланысу тәртіптері туралы ақпарат.
Соңымен қатар, бұл ақпараттар сөздік сигналдардың генерациясына сәйкес акустикалық сипаттармен қамтамасыз ететің дыбыстау және артикуляциялық мүшелердің қимылдық бағдарламалары туралы.
Соңдай-ақ, адам қарым-қатынас(прагматика) құралы ретінде сөйлеу тілін қолдану ережелерің игеру тиіс.
Кохлеарлық имплантация операциядан кейінгі оңалту мазмұны әр түрлі болады және күрделі.
Соңдықтан, осы кохлеарлық имплантант еңгізілгеннең кейінгі оңалту есту-сөйлеу жұмысына ата-ананың дайындығы керек.
Кохлеарлық имплантант еңгізу – операциясына жататың балалар:
1)сенсоневралдық саңыраулық – 4деңгейі екі құлағыда және тас керендік
2) Баланың интелекті, даму деңгейі нормада болуы тиіс.
Соматикалық және психофизиологиялық деңсаулығы.
3) Бала кохлеарлық имплантант еңгізуге бару алдыңда
6-ай ЕА (есту аппараты ) киіп дағдылану тиіс
4) Өте маңыздылығы – ата–ана есту-сөйлеу оңалту жұмысына дайың болу керек және дефектолог - сурдопедагогпен тығыз байланыста болуы керек.
5) Кохлеарлық имплантант еңгізу – ерте жасалса нәтижесі жақсы болады.
Кохлеарлық имплантант – оңалту жұмысына 4 маңызды құралғышы.
1.РП – сөйлеу процессорының қалыпқа келтіру, қосу.
2. Есту және сөйлеу қабілетің дамыту жұмысы.
3. Баланың өзіңдік ерекшелігі ескеру.
4.Балаға және ата-анасына психологиялық қенес, дефектолог-сурдопедагогтың көмегі керек.