5-дәріс Баздық пішім. Пішімнің структурасы. Элементарлы пішім серия жасамайтын бірлік бұйым деп түсіну керек,
бірақ, бүкіл жүйенің элементі немесе баздық пішімі деп түсіну керек. Негізінде
структурасы бар және барлық келесі вариациялардың бастамасы болатын пішім
баздық пішім д.а. Бұйымдар сериясының негізінде баздық пішім жатыр.
Костюмнің баздық пішіміне келесі белгілер тән: гармониялық тұтастық,
тұрақтылық және бірлестік негізінде құрастырылған элементтер:
1. қомдық өмірдің ғылыми, техникалық, эстетикалық деңгейін көрсететін
ұзақ уақытқа созылатын бөлшектердің тұрақты қатынасы;
2. белгілі пластикалық бейненің көрінісі;
3. пішін негізінде жатқан геометриялық пішіндердің бірлестігі.
Заңдылықтар мен қабылдау механизмі мынаны көрсетеді, структура
белгілерін маңыздылық деңгейі бойынша ранжирлеу келесі ретте болуы
мүмкін:
1. сыртқы контурының, яғни силуэтінің анықтығы және күрделі еместігі;
2. барлық пішіндердің геометриялық мінездемесі;
3. жалпы контуры мен ішкі бөліктерін белгілі және таныс геометриялық
фигуралармен салыстыру;
4.
пішімнің
сызықтарының,
бұрыштарының,
байланыстарының
қисықтығының шығуы;
5. демалыс аймағын орнату — физикалық немесе психологиялық
орталығының тепе-теңдігі.
Пішімнің геометриялық қасиеттері оның ұйымдасуы мен структурасын
көрсете алады. Структура тек қана объектінің тұрақты қанқасы емес, оның
негізінде бір объектіден екінші, үшінші және т.с.с. объектілерді ала алатын
бастапқы жоспар.
Структура — геометриялық элементтер арқылы алынған тұтастық
бөліктерінің әрдайым тұрақты байланысы.
Структура кеңістікті болжамды, бағытты, тепе-теңдігі болуы керек; бұл
түсініктер пішін жағдайын сипаттайтын жинақты және жинақсыз
түсініктерімен бірігеді.
Структураның бір екінші жағдайға өтуі оның элементтерімен белгілерінің
мәні өзгереді немесе трансформацияланады.
