«логистика жəне көлік академиясы» «Əгп жəне дт» кафедрасы



Pdf көрінісі
бет34/82
Дата05.06.2023
өлшемі3,62 Mb.
#178253
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82
Байланысты:
umkd

Азаматтық қоғам
– 
саяси үкіметке тəуелсіз жұмыс істейтін жəне оған ықпал жасауға қабілетті əлеуметтік 
қатынастар мен институттар жиынтығы; дербес жеке адамдар мен əлеуметтік субъектілер 
қоғамдастығы. Қандай да болмасын қоғамдық мəні бар идеяларды қабылдау қашанда 
сұхбатты, яғни сұхбаттасушы жақтардың түрлі көзқарастарын жəне маңызды тепе-
теңдігін білдіреді. Ешкім ешкімге өз түсінігін мойындатуды да, ешкім ешкімді дəлме-дəл 
қайталауды да мақсат етпейді. Идеялар белгілі қоғамның, əлеуметтік дамудың 
талаптарына сəйкес келетіндіктен қабыл алынады. Сондай идеялардың қатарына 
азаматтық қоғам идеясы жатады. Азаматтық қоғам туралы əр түрлі көзқарастар, əр түрлі 
бағдарлар бар. Қазірде азаматтық қоғамның жалпыға бірдей ортақ анықтамасы жоқ. 
Дегенмен əлемдік əлеуметтік-философиялық ғылымда бұл феноменді зерттеудің екі түрлі 
бабы бар. Біріншісі азаматтық қоғамды əлеуметтік əмбебап категория ретінде 
қарастырады. Бұл ұғымға олар мемлекетке, өкімет құрылымдарына қарама-қарсы 
қойылған қоғамдық қарым-қатынастардың бүкіл жиынтығын сыйғызады. Екіншілері 
азаматтық қоғам ұғымының мағынасына шынайы батыстық феноменді жатқызады да, оны 
буржуазиялық (нарықтық- демократиялық) қарым-қатынастардың қалыптасуымен 
байланыстырады. 
Азаматтық қоғамның кең жəне тар мағынасы бар. Кең мағынасында азаматтық 
қоғам ұғымы мемлекетке тəуелді емес ұйымдардан тұрады. Яғни мемлекетке тəуелсіз 
ұғымды білдіреді. Ал, тар мағынасында құқықтық мемлекет ұғымымен тығыз байланысты 
болып келеді. Демек, азаматтық қоғам деп біздіңше, адамдардың өздері құрған əртүрлі 
ұйымдарымен олардың мемлекетке бағынышты емес, керісінше өз позициясының 
дұрыстығымен мемлекеттің адамдар алдында есеп беруін қадағалайтын жəне талап ететін, 
құқықтық мемлекеттің қалыптасуына түрткі болатын бағыт-бағдардан тұратын 
бірлестіктер деп айтуға болады. Жалпы азаматтық қоғамның міндеті, мақсаты, 
институттары жəне олардың тиімділігін арттыру жолдарын төмендегі келтірілген 
мəліметтерден көреміз:
Азаматтық қоғамның мiндетi – жеке адам мен мемлекет арасында делдал 
болу. Азаматтық қоғамның мақсаты қоғамның əр мүшесiнiң мүдделерiн қорғау, оның 
мүдделерiн билiк пен қоғам алдында бейiмдеу, билiк қызметiн қоғамдық бақылау əрi 
оның iшкi жəне сыртқы саясатын қалыптастыру болып табылады. Азаматтық қоғам 
институттарына саяси партиялар, жергiлiктi қоғамдастықтар, кəсiптiк одақтар, дiни 
бiрлестiктер, шығармашылық, қоғамдық жəне ғылыми одақтар мен бiрлестiктер, 
бұқаралық ақпарат құралдары, сондай-ақ қоғам үшiн түрлi қызмет пен қызмет 


18 
көрсетулердiң кең ауқымын iске асыратын, қызметтiң алуан түрiн жүзеге асыратын 
мемлекеттiк емес қорлар, коммерциялық емес мекемелер, заңды тұлғалар одақтары 
(қауымдастықтары), қоғамдық пайдалы мiндеттердi шешетiн басқа да ұйымдар мен 
бастамашыл топтар түрiнде құрылған мемлекеттiк емес ұйымдар жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет