саудаға бақылау орнату ХVІІ- ХVІІІ ғғ. еуропалықтардың Шығыс елдерін отарлауда қолданған алғашқы
тәсілі
Жапония XVII-
XVIII ғ-ларда еуропалықтардың араласуынан сақтану жолында сыртқы
әлемнен қол үзіп, оқшауланған Азия елі
Монғолия XVII-
XVIII ғ-ларды Цинь империясының ең алдымен жаулап алған елі
Исфахан ХVII-ХVIII ғғ. халқының саны 500 мыңға жеткен Иран қаласы
Бразилия XVII-
XIX ғ-дағы Оңтүстік Америка жеріндегі Португалияның отары
Маньчжурлар XVII-
XIX ғ-ларда Цинь империясында әлеуметтік жағынан көп артықшылықтарға
ие болғандар
Англия
ХVІІІ ғ. Индустриялық өркениеттің отаны
Англия ХVІІІ ғ. басында өнеркәсіп төңкерісі басталған ел