Механикадан



Pdf көрінісі
бет50/52
Дата10.04.2023
өлшемі3,47 Mb.
#174094
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52
 (18.11)
(18.12) 
(18.7),(18.9) өрнектермен салыстырсақ, онда инерция күштерінің бас векторы және бірер-
бір орталыққа қатысты олардың бас моментін анықтайтын формулаларды анықтаймыз, 
яғни 
(18.13) 
(18.14) 
(18.13) мен (18.14) өрнектерден инерция күштерінің бас векторі дененің массасы мен 
инерция орталығының үдеу-векторінің көбейтіндісіне тең болып, бағыты үдеу-вектордің 
бағытына қарама-қарсы екені көрінеді. Инерция күштерінің бірер-бір орталыққа қатысты 
бас моменті системанинг осы орталыққа қатысты кинетикалық моментінен уақыт 
бойынша алынған бірінші туындысына тескері таңбалы өрнекке тең. (18.13) пен 
анықталатын векторлық шаманың жанама және нормаль құраушылары төмендегідей 
формулалардан табылады 
(18.15) 
Енді кейбір жеке жағдайлар үшін (18.13), (18.14) формулаларынан пайдаланып инерция 
күштерінің бас векторі мен бас моментінің есептелетін формулаларын келтіріп 
шығарайық. 
1.Дене ілгерілемелі қозғалыста болсын. Бұл жағдайда дене инерция орталығы төңірегінде 
айланбайды. Демек 
болып, инерция күштері тең әсер етуші күшке келтіріледі 
және ол инерция күштерінің бас векторы сияқты анықталады . 
2.Қозғалыстағы дене симметрия жазықтығына ие болып, ол осы жазықтыққа тік 
бағытталған қозғалмайтын өсь төңірегінде айналып тұрған болсын. Онда инерция 
күштерінің бас векторы (18.13), ал инерция күштерінің бас моменті (18.14) теңдеулерін 
қозғалмайтын өске проекциялаудан анықталады: 



(18.16)
Егер айлану өсі дене массасының орталығынан өтсе, 
онда 
болады. 
3.Дене симметрия жазықтығына ие болып, оған параллель 
қозғалатын болса, онда инерция күштерінің бас 
векторі 
болады. Оның өстерге болған 
проекциялары 
, ал бас моменті 
18.2- сурет 
Бұл жердегі 
дененің инерция орталығына қатысты инерция моменті. 
Демек, жазық-параллель қозғалатын денеге қойылатын инерция күштері бір бас вектор 
мен бір бас моментке келтіріледі (18.2-сурет). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет