28)Өзіндік құнды төмендету түрлері.
Өзіндік құнды төмендетудің болашақ жоспарын дайындауда көбінесе индекс әдісі қолданылады. Бұл жағдайда өндіріс ішілік көздерді қолдану нәтижесіндеөзіндік құнды төмендету - өнімнің өзіндік құнын төмендету үлесінің сомасы ретінде немесе әр көз қамтамасыз ететін тауар өнімінің 1 теңгесіне кеткен шығын ретінде анықталады:
αsтөм. = ,
мұнда, αі - өнімнің өзіндік құнының төмендету үлесі немесе і-көз өнімнің 1 теңгесіне кеткен шығын; к - өндіріс ішілік көздер саны.
Еңбек өнімділігінің артуы нәтижесінде өзіндік құнның төмендеуі:
αш. = (1 – jЕА / jеңб.өнім) · qЕА,
мұнда, αш – тауар өнімінің 1 теңгесінің шығынын төмендету үлесі;
jЕА, jеңб.өнім – еңбекақы мен еңбек өнімділігінің өсу индексі;
qЕА - өзіндік құндағы еңбекақының үлесі.
Абсолютті міндегі үнемділік:
Ү = S · αsтөм немесе Ү = Штө · αsтөм,
мұнда, S – тауар өнімінің өзіндік құны; Штө - тауар өнімінің 1 теңгесіне кеткен шығын.
#
29)Өзіндік құнның калькуляция баптары.
Калькуляция баптары бойынша шығындарды топтау:
Шикізат пен материалдар
Сатып алынатын жыртылай фабрикаттар, құрастырушы бұйымдар
Қайтарылған қалдықтар (алынып тасталады)
Технологиялық мақсаттарға қолданылатын отын мен энергия
Өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы
Өндірічстік жұмысшылардың қосымша еңбекақысы
Әлеуметтік сақтандыру аударымдары
Өндірісті дайындау мен игеруге кететін шығындар
Мақсатты қолданыстағы құралдардың тозуы мен басқа да арнайы шығындар
Жабдықты күту мен пайдалануға кететін шығындар
Цех шығындары
Жалпы зауыттық шығындар
Ақаудан болған шығындар
Басқа да өндірістік шығындар
Өндірістен тыс шығындар
Өзіндік құн - өнім бірлігін өндіру және өткізуге жұмсалатын барлық шығындар жиынтығы.
S = Шө / Q
Өзіндік құны келесідей топтастырады:
Жоспарлы өзіндік құн – жоспарланған шығындар деңгейінде анықталады.
Нақты өзіндік құн – нақты шығындар бойынша анықталады.
Цехтық өзіндік құн – барлық цехтар бойынша өнімді дайындаумен байланысты шығындар.
Өндірістік өзіндік құн - өнім өндірісінің шығынының барлық түрлері.
Толық өзіндік құн – кәсіпорынның өнімді өндіру және өткізу шығындары.
Технологиялық өзіндік құн – технологиялық процессті орындаумен байланысты шығындардың қосындысымен анықталады.
#
Достарыңызбен бөлісу: |
