С. В. Кожанова Жалпы иммунология


і і  і ИЛ-10 ИЛ-4 ТСҒ-3 1  1  і  \



Pdf көрінісі
бет137/314
Дата16.10.2023
өлшемі19,87 Mb.
#185815
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   314
Байланысты:
Жалпы иммунология оқулық

і
і 
і
ИЛ-10 ИЛ-4 ТСҒ-3


і 
\
ИЛ-4 ИЛ-5 ИЛ-10 ИЛ-13
Д
Д
й
л
С08* ЦТЛ түзілуі; 
ЫК белсенуі;
МФ белсенуі; 
фагоцитті түрдегі 
иммунды жауаптың 
индукциясы; 
ІдМ, ІдС (1, 3) 
түзілуінің
Нейтрофилдерің түзілуін 
ынталандыру, олардың 
серпіліс ошағына 
миграциясы; 
жергілікті жедел 
қабынудың 
индукциясы
Эффекторлық 
Т-лимфоциттердің 
белсенділігін тежеу 
(СЦ4+ и С08+);
ДЖ АТЖ қызметін тежеу; 
Т-жасушалық иммунды 
жауапты реттеу
ІдС (2, 4), ІдЕ, зІдА 
түзілуінің индукциясы; 
туа біткен
иммунитет жасушаларын 
тудыру (базофилдер, 
мес жасушасы, эозинофил); 
тосқауыл тіндері қоргау 
(шырыш, тері); 
гельминтке қарсы 
иммунитет
индукциясы
15.5-сурет. 
Аңқау 
С Б 4 + 
Т-лимфоциттердің антигентәуелді дифференцировка үдерісі кезінде түзілетін С 0 4 ' 
Т-лимфоциттердің негізгі эффекторлык субпопуляциясы


15-Тарау. Адаптивті иммунитеттің жасушалық механизмдері
275
жасушалар, бөгде трансплантат жасушалары және т.б.) 
тікелей
цитотоксикалық әсер
етеді.
Эффекторлы С й
8
~ ЦТЛ тимустағы оң сурыпталу нәтижесінде
түзілетін аңқау С08' Т-лимфоциттердің антигентэуелді дифференци-
ровкасы нәтижесінде түзіледі. Аңқау С
1
)
8
* ЦТЛ
ИЛ-2 синтездемейді, 
ИЛ-2 рецепторды (ИЛ-2К) экспрессияламайды және антигенді бөгде 
нысана-жасушаларына 
ңитотоксикалық эсер етпейді.
Олардын функ- 
ционалды жетілмегендігін көрсету үшін С 0 8 + ЦТЛ ізашарлары (іЦТЛ) 
деп те атайды.
Ізашар ЦТЛ АТЖ (ДЖ мен МФ) бетіндегі антигенді таныған 
жағдайда пролиферация мен дифференцировка үдерістері белсенеді, 
нәтижесінде олардан функционалды жетілген эффекторлы СГ28+ ЦТЛ 
түзіледі.
Сондыктан С 0 8 +цитотоксикалыкТ-лимфоциттердің адаптивті им- 
мунды жауапты жүзеге асыруы екі кезеңнен тұрады:
Бірінші кезеңде
аңкау СӘ8+ Т-лимфоциттер белсенеді, проли- 
ферацияға үшырайды және эффекторлы СЭ8+ ЦТЛ дифференцация- 
ланады.
Екінші кезеңде
эффекторлы С 0 8 + ЦТЛ антигенді эпитоптарды 
I класс МНС молекулаларымен кешен түрінде нысана-жасушаның 
бетінде таниды, келесі кезенде оны жояды.
іЦТЛ белсеніп, олардан СЭ8+ ЦТЛ түзілу үшін, бұл жасушалар кем 
дегенде үш белгі алуы керек:
• 
антигенерекшелі белгі
— ол I класс МНС нәруыздарымен ке- 
шен түріндегі антигенді пептидті АТЖ бетінде антигентанушы 
кешеннің (ол ТЖР, СӘЗ және С 08 корецепторларынан тұрады) 
көмегімен танығанда беріледі;
• 
костимулдаушы белгі
— 
СӘ28
рецепторының АТЖ бетіндегі 
В7
ко- 
стимулдаушы молекуласымен әрекеттескенінде беріледі;
*пролиферативті-дифференңяланушы белгі
— Тхі-жасушаларымен 
түзілетін ИЛ-2 және ІҒІЧ-ү камтамасыз етіледі. Олар антигенді 
тану арқылы белсенген іЦТЛ көбеюі мен эффекторлы С Б 8+ ЦТЛ 
дифференцациялануын ынталандырады.
Алғашқы екі белгіні кабылдаған іЦТЛ ИЛ-2Я экспрессиялай бастай- 
Ды және аутокринді ынталандыруды болдыратын ИЛ-2 аз мөлшерде 
түзеді. Бірак, берілген антигенге жауап беретін клонынын тиімді экс- 
пансиясы үшін кажетті ИЛ-2 мөлшерін, осы антигенді пептидті II класс 
МНС молекуларымен АТЖ бетінде таныған және активацияға ұшыра-


276
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
ған Тхі-жасушалары камтамасыз етеді. ІҒИ-ү ізашар ЦТЛ жетілген 
эффекторлык жасушаларға дифференцациялануын ынталандырады.
Қорыта келгенде, ізашар ЦТЛ жетілуі барысында кос рестрикция 
орын алады: I класс МНС нәруыздары бойынша (эпитоп АТЖ бетінде 
іЦТЛ үшін таныстырған жағдайда) және II класс МНС нәруыздары 
бойынша (осы эпитоп АТЖ бетінде Тхі үшін таныстырылғанда).
АТЖ кызметін ДЖ аткарған жағдайда иммунды үдерістер тізбегі 
баскаша өтуі мүмкін.
ДЖбетінде I мен II класс МНС нәруыздары және В7 корецепторлык 
нәруызы үнемі экспрессияланған. іЦТЛ өздерінің ТЖР көмегімен 
эпитопты I класс МНС нәруыздарымен кешен түрінде ДЖ бетінде 
таниды (бірінші белгі). Ал, В7 нәруызынын СӘ28 корецепторымен 
әрекеттесуі (ізашар ЦТЛ экспрессияланған) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   314




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет