Сабақтың тақырыбы Жер ғаламшары қандай? Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты

Қажетті құрал-жабдықтар: түрлі-түсті қарындаш,қағаз,қайшы,желім, қалың жіптер

- Фотосурет арқылы Галактиканы сипаттай алады Галактиканы сипаттай алады;

- Суреттің көмегімен Галактиканың модельін жасай алады:

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

-Метеориттің не екенінбілесің:

-кіші ғарыш денелерінің Жердегі тіршілікке әсерін түсінесің:

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

-Біздің Галактикамыз қалай аталады?

-Күн жүйесінің ғаламшарларын ата

-Ғарышта не бар?

минут

«Миға шабуыл» Суретпен жұмыс

-Фотосуреттерге мұқият қара. Оларға не ортақ деп ойлайсың? Неліктен?

-Сызба бойыншакометаның құрылысын айтып бер

-Жер шары үшін кометаның құйырығы қауіпті ме?

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.

Кейбір оқушыға:

- суреттерге сипаттама бере алады

Астероидтар белдеуінің моделін жаса,қорға.

Қандай астероидтардың атмосферадан ,Жерге құлау мүмкіндігі мол;тас па әлде темір ме?неліктен?

Әр түрлі жауап күтіледі.

- суреттерге сипаттама бере алады;

- өзгешелігін түсіндіре алады;

Дескриптор

- Астероидтар белдеуінің моделін жасай алады:

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау

- зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент)

таңдау себебін оның артықшылығы мен

кемшілігіне байланысты негіздеу;

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Біздің Галактикамыз қалай аталады?

-Күн жүйесінің ғаламшарларын ата

-Ғарышта не бар?

Сұрақтарға жауап береді

оқулық

минут

-Суреттен қандай ғарыш денелерін көріп тұрсын?

-Күн деген не?

-Ал Жер ше?

-Күн,Жержәне Айдың бір-біріне әсері туралы әңгімелеп бер

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.

Кейбір оқушы суреттерге сипаттама бере алады ға:
Сергіту сәтінде
2-тапсырма Оқылым

(Оқулықтағы мәтінді оқыту)

Оқушыларды шағын топтарға біріктіріңіз.Қажет ресурстарды: глобус немесе түрлі түсті доп, қалташам, фольгаға оралған кіші доп таратып беріңіз.

1. Бір оқушы фольгаға оралған допты ұстап тұрады.

2. Қалташамды ұстаған бала шағылған жарықты глобусқа (түрлі түсті допқа) түсетіндей етіп бағыттайды.

3. Сұрақтарға жауап береді:

– Доп жарқырай ма?

– Жерге жарық неден түседі?

– Бұл жарықтың түсуіндегі Айдың рөлі қандай?

4. Глобусты айнала баяу қозғалады. Глобустың бөліктерінің жарықтануын бақылап, белгілеп отырады.

Дескриптор

-Ай қалай өзгеретіндігін анықтайды;

-суреттерге сипаттама бере алады;

-Күн,Жержәне Айдың бір-біріне әсері туралы түсіндіре алады;

Дескриптор

-Ай қалай өзгеретіндігін анықтайды;

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.4.3.1Жердің орбиталық айналуының салдарын түсіндіру4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

түciндеді

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Күн жүйесінің ғаламшарларын ата

-Ғарышта не бар?

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

қолданылады.

-Бұл қандай модель?

• үстел шамы;

• глобус.

• доп, қалташам, сым немесе арқан, маркер.

Интepнeт-pecypcтap:

Төмендегідей бейнебаяндар пайдаланыңыз:

«Поляр күні мен поляр түні» (Bilimland.kz сайтынан

қараңыз);

«Жыл мезгілдері неліктен ауысады?» (Балаларға ар-

налған энциклопедия);

«Жердің Күнді айнала қозғалуы» (Bilimland.kz сай-

тынан қараңыз).

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.
Сергіту сәтінде .
2-тапсырма Оқылым (оқулықпен жұмыс)

3 - тапсырма Модель жаса

Оқушыларды бірнеше топқа біріктіріп, Жepдiң өз оpбитaсы бойымен Күндi aйнaла

қозғалyының модeлiн жacaймыз . Тaпcыpмaны оpындay үшiн топтapғa доп пeн қaлтaшaм, сым немесе арқан, маркер таратып бepемін. Оcы apқылы әpбір

жыл мeзгiлдepi кeзiндe Жepдiң оpнaлacy жaғдaйының модeлiн жacaп, жapықтың Жepгe түcyiн бaқылaп, қоpытынды жасайды

.

Суреттегі заттар туралы өз ойларын айтады

1. Арқаннан немесе сымнан эллипс пішінді орбита жасайды.

2. Доп бетіне маркермен осін белгілейді.

3. Шамды жасалған орбитаның дәл ортасына орналастырады

https://bilimland.kz/kk/courses/zharatylystanu/zher-halamshary/lesson/aj-zher-serigi

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

түсіндіру;

- алынған нәтижені оқушы таңдаған формада

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

-Жыл мезгілдері неліктен ауысады?

-Жер бетінде қандай өзгерістер болады?

ҚБ: тамаша, жарайсың!

Сабақтың оқу мақсатын таныстыру.

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

-Жазда да, қыста да күн шығады,бірақ неге қыста суық, ал жазда ыстық?»

Әр түрлі жауап күтіледі

Оқушыларды топтарға біріктіремін. Астана(Солтүстік жартышар) және Сидней (Оңтүстік жартышар) қаласындағы күннің ұзақтығы туралы кесте таратып беремін

- Кестеде берілген айды, уақытты, күннің ұзақтығын зерделейді.

Жердің осі өз орбитасына тік орналасса ,бұл жыл мезгілдерінң ауысуына қалай әсеретер еді?

Әр түрлі жауа күтіледі

Есте сақта!

Жердің осі өз орбитасына көлбеу орналасатындықтан ,Күн сәулесі барлық жерге бірдей таралмайды

1. Кестеде берілген айды, уақытты, күннің ұзақтығын зерделейді.

2. Солтүстік жартышардағы күн ұзақтығында қандай өзгерістер болатынын анықтайды.

3. Оңтүстік жартышардағы күн ұзақтығында қандай өзгерістер болатынын анықтайды.

4. Өзгерістерді салыстырады

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

Жыл мезгілінің ауысуын зерттеп

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

оқушылар жыл мезгілдері туралы төменгі сыныптардан және алған білімдерін және өз тәжірибелерін пайдаланып орындайды.

Жыл мезгілдерінің өзгеруі – тіршілік үшін маңызды құбылыстар. Олар бірін-бірі алмастырып, ауысып, өзгеріп отырады.Жердің осінің еңкіш орналасуы күн сәулесінің Жер шарының бір бөлігіне аз, екінші бөлігіне көп түсуін қамтамасыз етеді. Нәтижесінде күн көп түскен жақта күн ұзақ,түн қысқа болады. Мұны жазғы тоқырау деп атаймыз. Жазғы тоқырау мен жаз айлары Солтүстік жартышарда

маусым, шілде, тамыз айларына сәйкес келеді. Осы кезде Оңтүстік жартышар жаққа күн аз түседі. Сәйкесінше күн қысқа, түн ұзақ, температура салқындау болады. Сол себепті бұл жақта осы айларды қыс айлары деп атайды.23 маусым Оңтүстік жартышарда қысқы күн тоқырау деп аталады. Ал желтоқсан, қаңтар, ақпан айлары келгенде Оңтүстік жартышар жаққа көбірек күн түседі, сәйкесінше Оңтүстік жартышар жап-жақсы жылиды. Сол себепті ол жақта желтоқсан, қаңтар, ақпан айлары – жаз айлары. Ал Солтүстік жартышарда – қыс айлары. Ал күн мен

түн теңелетін уақыт – көктем мен күз айлары. Солтүстік жартышарда көктем айлары – наурыз, сәуір, мамыр. Бұл айлар Оңтүстік жартышарда – күз айлары. Қыркүйек қазан, қараша – солтүстікте күз айлары болса, оңтүстікте көктем айлары болып есептеледі.

-Жыл мезгілдеріне байланысты тірі ағзалардың тіршілігі қалай өзгереді?

-Оқушылар түрлі болжамдар айтады

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.

Кейбір оқушыға:

. Тіршілік иелерінің өзгерісін анықтайды

Жер Күнді Юпитер сияқты 11 жыл 314 тәулікте бір айналса не болады?

Әр түрлі жауап күтіледі,

-суреттерге сипаттама бере алады;

- өзгешелігін түсіндіре алады;

Дескриптор:

Жыл мезгілдерін анықтайды;

Тіршілік иелерінің өзгерісін анықтайды

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.5.1.2 судағы әр түрлі денелерге әсер ететін Архимед күшін бақылау және болжау

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Жыл мезгілдеріне байланысты тірі ағзалардың тіршілігі қалай өзгереді?

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

бөліседі.)

Су төгілмеу үшін не істеу керек? (Ваннаға судыаз құю керек.)

Сонда су деңгейі көтерілмей ме? (су көтеріледі, бірақ ваннадан аспайды)

2- тапсырма Зерттеу жұмысы

Денелер суды қалай ығыстырады? Зерттеу жұмысын жүргізу үшін оқушыларды топтарға біріктіремін.Әр топқа қажет ресурстарды : орталай су құйылған шыны немесе пластик стақандар, ермексаз,маркер

Хауызға тас таста оның суының деңгейі өзгере ме?

Ермексаздан көлемі бірдей етіп домалақтап, бесшар жасайды.

Стақанда тұрған судың деңгейін маркермен белгілейді.

Суға бірінші шарды салады, судың деңгейін маркермен белгілейді.

Нәтижелерді тіркеп, қорытынды жасайды
Дескриптор:

Оқушы өз ойын айтыпдәлелдейді.

ҚБ: мұғалімнің кері байланысы

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.5.1.2 судағы әр түрлі денелерге әсер ететін Архимед күшін бақылау және болжау

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

Суретке қара. Сипатта.Қалай ойлайсың үлкен тасты кім оңай көтере алады?Олар неден жасалған?

Кез келген суға түскен дене судың тарапынан кері итеруші күш әсер етеді.Ол күшті Архимед күші деп атайды.

Сыныптағы оқушыларды біріктіремін . Олар резеңке жіпке бекітілген ермексазды суға салу және ауада бақылау арқылы кері итеруші күшті сипаттауға тырысады. Топтарға зерттеуге қажетті ресурстарды таратып беремін

Жағалауда жатқан қиыршық тастың үстімен жүргенде табаның аурады .Ал белуардан келеьін судың ішінде сондай тастар табаныңды ауыртпайды.Неліктен?

Әр түрлі жауаптар күтіледі,

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.

-Суретті сипаттай алады

- Кімнің тасты оңай көтере алатындығын түсіндіреді


Дескриптор:

-Резеңке жіптің бір ұшын өз саусағына немесе қарындашқа іле салатындай ілмек жасайды.

- Ермексаздан домалақтап шар жасайды.

- Резеңке жіптің екінші ұшына ермексаздан жасалған шарды бекітеді.

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

4.5.1.2 Судағы әртүрлі денелерге әсер ететін Архимед күшін бақылау және болжау

4.​5.​1.​1 Архимед күшін сипаттау және оның білінуіне мысал келтіру

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

Ауа мұхиты

Оқушыларға суда жүзіп жүрген адамдардың суретін көрсетіп, адамға қандай күш әсер етеді деп сұраймын. Оған тартылу күші мен судың кері итеруші күші әсер етеді деп жауап береді.

Енді балаларды орнынан тұрғызамын. Қазір бізге қандай күш әсер етіп тұр деп сұраймын

Оқушылар әсерін айтады.

Енді балаларға жаттығу жасауды ұсынамын: алақандарын жазып, екі қолдарын екі жаққа сермейді. Не сезгендерін сұраймын. Олар алақандарына ауаның тигенін сезілгенін айтады

Кейбір оқушылар: Әуеде ұшу туралы әңгімелейді

-Кері итеруші күштің ауада әсер ететіндігін айта алады:

-Кестедегі мәліметтерді зерделей алады;

-Әуеде ұшу туралы әңгімелей алады;

Дескрипторы:

-Оқушылар болжам жасай алады:

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.4.2.1 Жекелеген ғарыш денелерін сипаттау

4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау

4.4.3.1 Жердің орбиталық айналуының салдарын түсіндіру

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Үй жұмысын тексеру

«Жедел жауап» әдісі

Архимед заңы дегеніміз не?

Ауада Архимед заңы қалай орындалады?

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

Денелерді суға салғанда батып кететіні немесе жүзіп жүретіні дененің жасалған материалына байланысты болады. Сонымен қатар су ішінде дененің ауырлық күшіне қарсы кері итеруші күш те әсер етеді. Егер сұйықтықтың кері итеруші күші дененің ауырлық күшінен үлкен болса,

дене су бетінде қалқиды, егер осы күштер тең болса, дене жүзеді.

Жеке жұмыс

Дәптермен жұмыс

59-жұмыс парағы. Денелерді анықта

Тапсырманы орындау барысында оқушылардың жоғарғы деңгей дағдылары қалыптасады.

Жауабы

тұрады, оның құрамындағы ауа көпіршіктері мұзбен

бірге қатады. Сондықтан мұз батпайды.

2) Ағаш, ол суда жүзеді. Себебі, ағаштың арасында

ауа болады.

3) Тығын, ол су бетінде қалқып жүреді.

Ауырлық күші мен кері итеруші күш өзара қалай әсер етеді?

Кейбір оқушылар: суға салған кезде не болатынын болжай алды

- суға салған кезде не болатынын болжай алады;

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.1.2.1зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу

4.1.2.2 алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Үй жұмысын тексеру

«Жедел жауап» әдісі

Архимед заңы дегеніміз не?

Ауада Архимед заңы қалай орындалады

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

Денеге су тарапынан әрекет ететін кері итеруші күш оның көлеміне байланысты болады. Суға батырылған дененің көлемі үлкен болса, кері итеруші күш те үлкен

болады.

Жұптық жұмыс . Суретпен жұмыс

Жұптарға балықтар судытерең түбіне де бара алады,судың бетіне де көтеріле алады.Олар оны қалай реттейді?Қажетті ақпаратты алу үшін ғаламтормен энциклопедияны пайдалан.

Жұмыртқа жүзу үшін не істеу керек?

Қажетті заттар:шикі жұмыртқа,ыдыс,су,тұз,қасық
Ауырлық күші мен кері итеруші күш өзара қалай әсер етеді

Саралау тәсілі «Тапсырма» арқылы жүреді.

Кейбір оқушылар: Қорытынды жасайды

Өлі теңіз туралы не білесің?Өлі теңізле адам суға батпайды?Неліктен?

Әр түрлі жауап күтіледі№

Сен білесің бе?

Ең алып жануардың бірі-кит.Оның массасы шамамен130-150 тоннадан ,ал ұзындығы30 метрден асады.

Балықтардың суда қалай жүзетіндігін айтады

- Қасықпен суға тұз салып араластырады.

- Жұмыртқаны енді тұзды суға салады.

- Нәтижесін тіркейді.

- Қорытынды жасайды.

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;

4.4.2.1 Жекелеген ғарыш денелерін сипаттау

4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Сабақ мақсатын жариялау үшін «Сұрақтар тізбегі» әдісі қолданылады.

Үй жұмысын тексеру

«Жедел жауап» әдісі

Архимед заңы дегеніміз не?

Ауада Архимед заңы қалай орындалады

Сұрақтарға жауап береді

Оқулық

минут

-Адам қоршаған ортадан ақпаратты қалай алады?

-Литосфераның беткі қабаты қалай аталыд және ол неден тұрады?

-Жер шарының қандай ерекшелігі жыл мезгілдерінің ауысуына әсер етеді?

-Мұхит бетінде қалқып жүрген мұзтауға қандай күштер әсер етеді?

2-тапсырма

Модель жаса

Өз өлкеңде қандай үдерістер жүруі мүмкін?Бірнеше үдерістің моделін жаса

Жер адам тіршілігі үшін қажет ресурстың бәрін:ауа,су,жарық,жылу,қорек береді.Атмосфера ғарыштан келетін қауіптен қорғайды .Жердің болашағы адамның қолында

- өткен білімді еске түсіре отырып, жауап қайтара алады

-үдерістің моделін жасай алады.

- Қорытынды жасайды.

– Жұмыс дәптерінде берілген тапсырмаларды;