4-тоқсан 16 сағат
Сабақтың тақырыбы:
М.Шахановтың «Нарынқұм зауалы» поэмасы
|
Мұғалімнің аты-жөні:
Күні:
|
СЫНЫП: 7
|
Қатысқан оқушылар саны:
|
Қатыспаған оқушылар саны: 0
|
Сабақ негізделген оқу мақсаттары
|
көркем шығарманың мазмұны мен пішіні (Т/Ж1);
әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау (7.Т/Ж1).
|
Сабақ нәтижесі:
|
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді.
Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды.
Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:
Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.
|
Бағалау критерийі
|
Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.
|
Тілдік құзіреттілік
|
деби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектері
|
Ресурстар
|
Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар және әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.
|
Пәнаралық байланыс
|
Музыка, қазақ тілі.
|
Алдыңғы оқу
|
3-тоқсанда өткенді қайталау
|
Сабақтың жоспары
|
Жоспарланған уақыт
|
Сабақ барысы :
|
Бағалау түрлері
|
Басталуы
5 минут
|
 Бағалау парақшасымен таныстыру
Топтарға бөлу.
Себетпен конфет әкелу. Оқушыларға себеттен конфет алуларын сұраймын.Конфеттің түрлеріне қарай 3 топқа бөлініп отырады.
1-топ «Сары кәмпиттер»
2-топ «Көк кәмпиттер»
3-топ «Қызыл кәмпиттер»
Психологиялық ахуал қалыптастыру:
«Қызыл гүлім-ай» би
|
Тапсырманы орындаған әр балаға конфеттер беріп отырамын.
|
Жаңа білім
10 минут
|
Білу және түсіну
(Слайдтан М. Шахановтың суретін көрсету).
• Мына суретте кім бейнеленген?
• Ол қай жерде, қашан дүниеге келді?
• Ақынның қандай өлеңдері бар?
• Біз оның қандай шығармасын өттік?
• Бұл поэманың негізгі тақырыбы қандай?
• Поэмада қандай оқиға баяндалады?
• Әкесі неліктен өз баласын өлімге қиды, бұл дұрыс шешім бе?
• Нарын құмын картадан кім көрсетеді?
• «Зауал» сөзінің мағынасы қандай?
Оқушылар жауап берген соң, поэма мәтіні бойынша жұмыс:
І бөлім: «Махамбеттің соңғы сөзі»
(Бір - екі оқушы мазмұнын баяндап, жатқа үзінді оқиды).
Поэманың осы бөлігін слайдта берілген тарихи мәліметтермен толықтырамын:
1846 жылы Баймағамбет сұлтанның тыңшылары Ы. Төлеев, М. Нұралин, Ж. Боздақов,
және Ж. Өтеулин – бәрі бірігіп, Қараойға барып, батырдың басын алады.
ІІ бөлім: «Әке үкімі»
(Үш оқушы шығып, кейіпкерлердің ролін сомдап, шағын көрініс көрсетеді.)
Қатысушылар: Жігіт пен әкесі, автор.
Көріністі Мұхаммед пайғамбардың «Әкенің ризалығы – Алланың ризалығы. Әкенің реніші – Алланың реніші» деген сөзімен қорытамын.
«Сақина салмақ ойыны»
Балалар біз бүгін сақина салмақ ойынын ойнаймыз. Бұл ойынның бүгіінгі ерекшелігі кімнің қолында сақина қалса менің сұрағыма жауап береді?
|
Оқулық,
мәтіндер.
|
Ортасы
10 минут
|
Қолдану
Бейнетаспадан Махамбеттің «Жұмыр – Қылыш» күйін тыңдатып, бұл күйдің кімнің туындысы екенін сұраймын. Содан кейін осы күйдің ақынның қуғынға ұшырап, ел көзінен жырақ жүрген кезінде туғанын, бірде ақын келіп отырған ауылға Баймағамбет сұлтанның тыңшылары келіп қалып, сондай тығыз - таяң қиын шақта ағайынды Жұмыр, Қылыш деген жігіттер Махамбетті үйіне жасырып, аман алып қалғанын, жігіттердің осы қамқорлығына риза болған ақынның оларға арнап, осы күйін шығарғанын әңгімелеп беремін.
Талдау
«Ыстық орындық» орындық әдісі
(Бір оқушы алдыңғы жақта, орындықтар оны айнала қоршай орналастырылады.
Жаттығудың сипаттамасы:
Бір оқушы алға шығып өз пікірін айтып және тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді. Сұрақты анағұрлым мазмұнды қылу үшін, оқушылар белгілі бір пікір бойынша бірлесіп алға шығып сөйлей алады. 
Мұхтар Шаханов - «Қырғыз Республикасының халық ақыны», жиырмадан астам шет елдік академиялардың, университеттердің құрметті докторы, профессоры. Біріккен Ұлттар Ұйымының Қоршаған Орта Бағдарламасы сыйлығының, Қазақстан және Бүкілодақтық Ленин комсомолы сыйлықтарының, Түрік Республикасының «Түрік дүниесіне қызметі үшін» халықаралық сыйлығының, Қырғыз Республикасы халықаралық «Руханият», Түрік дүниесі жазушылар бірлестігінің «Шахрияр», ЮНЕСКО-ның «Боорукер» клубы сыйлықтарының, Түркия, Әзірбайжан, Солтүстік Кипр мемлекеттері тағайындаған «Түрік әлеміне сіңірген ерен еңбегі үшін» атағының иегері. 2002 жылы М.Шахановқа «Жазагер жады космоформуласы» атты шығармасы үшін Калифорния Ғылым, Индустрия, Білім және Өнер академиясының А.Эйнштейн атындағы Алтын медалі мен Түркияның Гебзе қаласында «Түркі тілдес халықтар арасындағы ең үздік әлем ақыны» атағы берілді. «Нобель» сыйлығының 100 жылдығына орай Тамбов қаласында өткен «Нобель» сыйлығы лауреаттары мен нобелшілердің халықаралық конгресінде «Нобель» ақпарат орталығы, «Нобель» қоры, Ресей жаратылыс ғылымдары академиясы бірлесіп бекіткен «Нобельдің Алтын медалімен» марапатталды.
Бүгінгі жаңа сабағымызда М.Шахановтың «Нарынқұм зауалы» дастанымен танысамыз. М.Шахановтың «Нарынқұм зауалы» дастанын жазуға не себеп болды екен? Тарихымызда талай-талай ақын, әнші, сал- сері, батыр ірі-ірі тұлғалар өткен. Соның бірі Махамбеттей өр ақын. Қазіргі заманымыздың ірі тұлғасы М.Шахановты бұрыннан Арал проблемасын көтеруші, Қазақстанның Қырғызстандағы елшісі, мемлекеттік тілді қызғыштай қорып жүрген кісі ретінде , сан мыңдаған ғасыр бұрынғы тарихымызды бізге жеткізе білген ақын ретінде танимыз. Ендеше қара қылды қақ жаратын Мұхтардай ағамыздың қайсар батыр, өр ақын Махамбет туралы дастан жазуы Махамбетті аңсау, сағыну, жоқтау деп түсінейік.
«Нарынқұм зауалы» шығармасының мазмұнымен толық танысу.
|
Оқулық,қабырғаға ілінген ватмандар, түрлі-түсті маркерлер
«Ыстық орындық» орындық әдісі, сұрақтар, орындық.
|
Сергіту сәті
2 минут
|
«Қыдырып қайтайық!»
би билеу
|
Оқушылар би билеп сергіп қалады.
|
Аяқталуы
Сабақты бекіту
10 минут
|
Синтез
Топтық жұмыс:
І топқа тапсырма: «Топтастыру» - «Махамбет кім?» (Орындап болған соң, 1 оқушы шығып, жұмысын қорғайды )
Махамбет
↓
1803 - 1846 жж.
Батыс Қазақстан облысы, Орда ауданы
Ұлт - азаттық көтерілісін ұйымдастырған батыр
Дауылпаз ақын, аруақты, көреген, күйші
ІІ топ. «Ұқсастық пен даралық» - Жігіт пен әкесін салыстыру.
|
Графикалық органайзер: «Балық қаңқасы» диаграммасы
|
Достарыңызбен бөлісу: |
